Еуразия халықтаының ежелгі мекендеген аумағы



Дата28.09.2022
өлшемі3,98 Mb.
#40611

Еуразия халықтарының ежелгі мекендеген аумағы.

Орындаған:Мұратбек Дина

Тексерген:Бибігүл Мұратбекқызы

Еуразия материгі қандай?

  • Еуразия — Жер шарындағы ең үлкен құрлық. Еуразия екі дүние бөлігінен — Еуропа мен Азиядан тұрады (аталуы содан).
  • Олардың арасындағы шартты шекара — Орал тауының шығыс етегі, Жем өзені, Каспий теңізінің солтүстік-жағалауы болып табылады.
  • Ауданы 53,3 млн км2.

Еуразия даласындағы ежелгі халықтар

Қазақтар,Татарлар,Башқұрттар,Енисей қырғыздары,Түріктер,Тывалар,Сахалар,Чуваштар,Қарақалпақтар,Қырым татарлары,Ұйғырлар,Өзбектер,Әзербайджандар,Құмық-тар и т.б

Бұл халықтардың барлығы Орта Азия аумағында өмір сүрген.

Башқұрттар мен Татарлар.

Башқұрттар - Ресей Федерациясының құрамындағы Башқұртстан республикасының байырғы халқы. Бүкiл әлемдiк жиынтық саны 1990 мыңдай (2009). Олардың 27 пайызы өз республикасынан тыс өлкенi мекендейдi. Қазақстанда башқұрт халқының 21 өкілі тұрады. Өздерiн башқорт дейдi. Қайсыбiр көршi халықтар оларды истәк деп атаған екен.

Татарлар - Ресей Федерациясының құрамындағы айырықша статусқа ие демократиялық құқықтың мемлекет саналатын Татарстан Республикасының байырғы халқы. Олар ерте кезден-ақ түркi тiлдес iрi этностың бiрiнен саналады

Түріктер мен Түркмендер

Түркияның негізгі халқы. Жалпы саны, әртүрлі деректер бойынша, 70 миллионнан 90 миллион адамға дейін. Түріктердің негізгі бөлігі Түркияда (60 миллионнан астам), сондай-ақ Батыс Еуропада (4 миллионнан астам), Болгарияда (шамамен 1 миллион), Кипрде (350 мың), Македонияда (80 мың), Австралияда (240 мың), Грекияда (90 мың), Румынияда (шамамен 32 мың) тұрады

Қырғыздар,Ұйғырлар.

Қырғыздар (қыр. кыргыздар, кыргыз) — түркі тілдес ұлт. Негізінен Қырғыз Республикасында тұрады. Халқының саңы 4,5 млн. адам. Тілдері - қырғыз тілі, 2,9 млн. адам қырғыз тілінде сөйлейді. Қырғыздардың негізгі диаспоралары Өзбекстанда, Қытайда, Тәжікстанда, Ресейде, Қазақстанда, Түркияда, Ауғанстанда мекендейді.

Ұйғырлар — Орталық Азиядағы көне түркі халықтарының бірі. Қытайдың Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданының жергілікті халқы. Сондай-ақ Қазақстанда, Қырғызстанда, Өзбекстанда және Таяу Шығыс елдерінде тұрады. Жалпы саны 13 млн адам (2022). Тілі - түркі тілінің оңт. -шығыс тобына жатады. XV ғ-да Жетісуға қоныс аударған ұйғырларды тараншы (дихан)деп атаған.

Өзбектер мен Чуваштар

Өзбектер — Өзбекстан елінің негізгі халқы. Жалпы саны 30 млн адам.ТМД шеңберінде, соның ішінде Тәжікстанда, Қазақстанда, Қырғызстанда, Түрікменстанда көп тұрады. Солтүстік Ауғанстанда, ҚХР-да, т.б. алыс шет елдерде де өмір сүреді.

Чуваштар- Ресей құрамына кіретін Чуваш Республикасы халқының негізін құрайды. 2002 жылғы халық санағы бойынша Ресейде 1 637 200 чуваш тұрған, солардың 889 268 Чувашияда. Чуваштар Башқұртстанда, Татарстанда, Самара, Ульяновск, Түмен, Ростов, Волгоград, Кемерово, Орынбор, Мәскеу облысында, Красноярск өлкесінде және Мәскеу қаласында тұрады. Жалпы дүние жүзінде 1 800 000-тан астам чуваш бар. Қалған чуваштардың көбі Украина, Қазақстан және Эстонияда тұрады. Чуваштар Чувашияда тұратын халықтың 67% құрайды

Пайдаланған әдебиеттер: https://adyrna.kz/ https://kk.wikipedia.org/wiki/

Назарларыңызға рахмет!



Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет