Ғана мысал, ғаламторды аша қойыңыз да, тере­ зеден «Қазақстан Туы» деп жазып, суретін іздесе­



Pdf көрінісі
бет1/6
Дата20.02.2017
өлшемі4,07 Mb.
#4540
  1   2   3   4   5   6

ғана  мысал,  ғаламторды  аша  қойыңыз  да,  тере­

зеден «Қазақстан Туы» деп жазып, суретін іздесе­

ңіз, жүз құбылған түрлі­түсті «Қазақстан Туларын» 

көресіз. Көбісі жасыл реңк береді. Мәселен, «www.

akorda.kz», «www.ukojust.kz», «www.akim­kurcha­

tov.kz»,  «www.janakorgan­akimat.kz»,  «gosnadzor.

memst.kz»  тағы  бірер  мекемелердің  сайтында 

Қазақстан  Туының  түсі  көк  аспаннан  гөрі  жердегі 

жасыл шөпке көбірек ұқсайды. 

Жалғасы 2-бетте

Туымыздың Түсін неге 

әрТүрлі құбылТамыз?

Теледидар алдында Қазақстан саясаткерлерінің 

шетелдегі отырыстарын бақылап отыратын болса­

ңыз, еліміздің көк түсті Туымыздың шынайы көгіл­

дірлігіне  күмән  келтіруге  мәжбүр  боласыз.  Олай 

дейтін  себебіміз,  шетелдегі  үлкен­үлкен  саммит­

терде де Қазақстан Туы бірде тым көк, енді бірде 

тым ашық түспен беріліп жатады. Осындай өрескел 

қателікті  шетелдіктер  қасақана  жібереді  деуге 

келмейді. Себебі шетелдіктер тұрмақ, тудың түсін 

өзіміз  де  ажырата  алмайды  екенбіз.  Қарапайым 

Ресми  өкілдің  айтуынша,  мемлекет 

қазынасынан халық санағына деп 1 млрд 

144  млн  теңге  бөлінген  екен.  Алайда 

Қаржы полициясы тарапынан түскен тек­

серіс Ұлттық халық санағына шын мәнінде 

379 млн теңге ғана жұмсалғанын, қалған 

764  млн  800  мың  теңгенің  жекелеген 

лауазымды тұлғалар мен жеке кәсіпорын 

басшыларының  «жыртығын  жамауға» 

жұм салғанын көрсетіп берген. Яғни олар 

қаржының  тең  жартысынан  астамын  өз 

пай дасына жаратқан. «Бұл мекемеде жүр­

гізілген жедел тергеу іс­шараларының нә­

тижелері осындай болып отыр. 

Жалғасы 3-бетте

иә

–  Қазіргі  уақытта  өлім  жазасының 

қайта қаралып жатуының өзі оның қоғам 

үшін  маңыздылығының  көрсеткіші.  Ата­

бабаларымыздың өзі «қанға – қан, жанға 

– жан» деген қанды кек қағидасы бойынша 

жазалауды  пайдаланған.  Адам  бірдеңе­

ден қорықса ғана одан сескеніп, тәртіпке 

ке леді.  Көбінесе  өлім  жазасына  кесілген 

жан дар  өлім  жазасын  өмірлік  түрмеде 

оты ру  жазасымен  ауыстыруды  өтініп,  Ел­

басыға хат жазып жатады. Бұл – олардың 

аталмыш  ауыр  жазадан  қорыққанының 

ай ғағы.  Әсіресе,  қорғансыз,  бейкүнә 

жандарды  қасақана  өлтірушілерге  өлім 

жаза сынан  артық  жаза  жоқ.  Мысалы, 

Астана ның  Шұбар  ауданында  болған 

жан    түр  шігерлік  жағдайда  бейкүнә  сәби­

лерді  қырып  салған  қылмыскерге  өлім 

жазасынан  артық  жаза  жоқ.  Қылмыскер 

де біреудің өмірін қиды ғой, енді неге оған 

өлімге өліммен жауап бермеске?



Жоқ 

– Халықаралық тенденция елімізде 

өлім жазасын болдырмауды талап етіп 

отыр.  Кеңес  Одағы  кезінде  елімізде 

өлім жазасы көп орындалды, бірақ бә­

рібір  елдегі  қылмыстың  көрсеткіші 

азай ма ды.  Бұл  –  өлім  жазасын  та­

ғайындау  қыл мыс  санын  азайта  ал­

май тындығының  ай қын  дә лелі.  Өлім 

жа засының негізгі мақса  ты – қылмыс­

керлерді  жазалау  арқылы  қыл    мыстың 

алдын  алу,  басқаларды  қыл мыс 

жасаған  жағдайда  солай  жаза лана­

тындығымен қорқыту. Бірақ бел гілеген 

межеден өзін көрсете алмаса, ол жаза 

не  үшін  қажет?  Өлім  жазасын  қол да­

нумен қылмыс саны азаймады. Себе бі 

қылмыскерлердің  кө бісі  қыл мыс  жа­

сар  алдында  өзінің  жазала на тынын 

ойлай  бермейді.  Сондықтан  өлім  жа­

засы өзі нің профилактикалық қызметін 

де атқара алмай отыр.



Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет      

нарынбек молдобаев, 

Қырғызстан Жоғорғұ Кеңешiнiң 

депутаты:

«Қазақтар  мен  тәжіктер  оң 

руль  ді  машиналарға  тыйым  сал­

ғанда, іс  ке жарамсыз боп қал ған­

дардың  бә рі  Қырғызстанға  ағыл­

ды.  Егер  біз  мұ ны  уақытында 

тоқ татпасақ,  елі міз  оң  рульді  ме, 

жоқ  әлде  сол  руль ді  ме,  ажырата 

алмай қала мыз»...

№88 (88) 

4 маусым

бейсенбі


2009 жыл

 

...де



дiм-ай, а

у!

3-бетте

марат сәрсенбаев, 

заң ғылымының докторы:

Кәрібай ТасШабаев, 

адвокат:

Қ

ҰҚ



ы

Қ

 п



Ен 

ҚҰР


ы

Қ

5-бет



5-бет

7-бет

Ой­КӨКпАР 

Шторк 

бапкерлермен 



шайқасты

Рухани үгіт нан 

болмайды

Әміре Қашаубаев 

«алаңсыз 

баланың 


байқаусызда 

жіберген 

қатесіне» 

айналмауы тиіс!



www.аlashainasy.kz

150,29

212,12

4,88

22,01

8740,86

1153,86

1223,52

68,08

981,10

мемлекеттік рәміздеріміз 

неге ала-құла?

қасақана бала өлтіргендерге өлім жазасын қалдыру керек пе?

Өлім жазасы тақырыбы жүздеген жылдар бойы 

бүкіл әлем халқын толғандыруда. біреулер елде өлім 

жазасының жоқтығы – сол елдің өркениеттілігінің 

көрсеткіші десе, кейбіреулер керісінше, оларда өлім 

жазасы тағайындалатын рақымсыз, қатыгез 

қылмыстардың болмауы деп санайды. біздің 

елімізде өлім жазасының баламасы ретінде 

қылмыскерді өмір бойғы бас бостандығынан айыру 

көзделген. ал бұрынғы заң жобасы бойынша, өлім 

жазасына геноцид, мемлекетке опасыздық және 

әскери қылмыс жасағандар тартылатын. Өткен 

аптада 2003 жылы елбасы мораторий жариялаған 

«Өлім жазасына кесу туралы» заңын талқыға салып, 

соғыс уақытында қылмыс жасағандарды өлім 

жазасына кесуді қалдыруды қарастырып жатқан 

депутаттар қосымша «бала өліміне себепші 

болғандарға да осындай жаза тағайындау керек» 

деген ұсыныс білдірді. Пікір қайшылығына 

ұшыраған мәселе мамандарымыздың арасында да 

әрқилы пікір тудыруда.

Ж

А



ғы

М

ды  



Ж

А

ң



А

лы

Қ



ДАТ!

6-б

етте

Тұрсынбек КәКіШев:

ҚАЗАҚТың СӨЗІн 

СӨйлЕйТІн ЗИЯлылАРдА 

ҚАЗАҚТыҚ РУХ БОлМАСА, 

Ол – ҰлТТың СОРы

67 пайыз қазақты анықтаған санақтың 

67 пайыз ақшасы қолды болды

2010  жылдан  бастап  әр  адамның  медициналық 

көрсеткіштері  арнайы  пластикалық  карталарға  енгі­

зіліп,  тұрғындар  бұрынғыдай  міндетті  түрде  өздері 

тіркелген  жергілікті  жердегі  емханаларда  ғана  емес, 

өзі таңдаған кез келген медициналық мекемеге және 

өзі таңдаған дәрігерге тікелей қаралу мүмкіндігіне ие 

болмақ,  соған  байланысты  мемлекет  бөлген  қаржы 

сол мекемеге құйылып отырады.

Соңғы  уақытта  елімізде  денсаулықтарындағы  әр­

түрлі себептерге байланысты ұрпақ сүю мүм кіндігінен 

айырылған  отбасылардың  саны  көбейіп  келеді.  Бұл 

әлеуметтік әрі экономикалық, тіпті саяси мәселе болып 

табылады. Әзірге бұл мәселеге байланысты 15 мыңға 

жуық  отбасы  тіркелген,  ал  жалпы  еліміздегі  отбасы 

саны белгісіз болып отыр. Қазіргі уақытта денеден тыс 

ұрықтандыруға арналған Үкімет қаулысы әзірленуде. 

Бөлінген қаражаттың көлемі және арнайы құрал­жаб­

дықтар  мен  осы  бағыттағы  мамандардың  шектеулі 

еке ні түсінікті жағдай, яғни әзірше бұл мәселе бойын­

ша барлық отбасын қамту мүмкін болмай отыр. Тегін 

денеден тыс ұрықтандыру шаралары әзірше елі міздің 

негізгі екі қаласында – Алматы мен Астанадағы «Ана 

мен бала» орталықтарында жүзеге асырылмақ. Алай­

да бұл бағытқа кез келген әйелдің қолы жете бермейді. 

Тиісті  талаптарға  сай  адамдар  ғана  денеден  тыс 

ұрықтандыру тәсілін қолдану мүмкіндігіне ие болады. 

2010  жылы  700­ге  жуық  әйел  денсаулығының  осы 

әдіс ке  жарамдылығына  қарай  ана  болу  мүм кіндігіне 

ие болмақ. 



ләзиза ЖаҺанҒали,

Астана

елімізде ұлттық халық санағы өткізіліп, 

«аллаға тәуба, 67 пайыз қазақпыз!» деп 

аттандағанымыз кеше ғана. алты алашқа 

осындай қуанышты хабар жариялап, халықтың 

батасын алған статистика жөніндегі агенттіктің 

лауазымды тұлғалары арада үш ай өтпей жатып 

шу-шұрқанға ілігіп отыр. Яғни осы агенттік 

төрағасының орынбасары нұрман баяновқа 

«қызмет бабын асыра пайдаланып, халық 

санағын өткізуге қажетті құрал-жабдықтарды 

сатып алуға бөлінген бюджет қаражатын 

жымқырды» деген айып тағылған. бұл туралы 

кеше Экономикалық қылмысқа және сыбайлас 

жемқорлыққа қарсы күрес агенттігінің (қаржы 

полициясы) ресми өкілі мұрат Жұманбай мәлім 

етті. баянов 28 мамыр күні сот санкциясымен 

қамауға алыныпты. 

баланы «тегін» 

алатын болдық

елімізде күннен-күнге жүрек-қан 

тамыры сырқаты жасарып әрі жиілеп 

бара жатқаны белгілі. бұл – кезек 

күттірмес мәселелердің бірі, осыған орай 

мемлекет өзінің есебінен каронография 

жасау тәсілін енгізіп отыр. бұл жүрек-қан 

тамырлар жүйесіндегі түрлі ақауларды 

алдын ала білуге, адам өмірін сақтап 

қалу мен мүгедектіктің алдын алуға жол 

ашатыны белгілі. 

мемлекеттік рәміздер қоғамның 

саяси мәдениетінің бөлігі ретінде 

рухани мәдениетті дамытуға және 

еліміздің Тәуелсіздік идеяларын 

орнықтыруға ықпал етеді. Жер бетінде 

қанша мемлекет бар болса, соның 

әрбірінде өз рәміздері бар. бүгін 4 

маусым – мемлекеттік рәміздер 

күні. осыдан 17 жыл бұрын елбасы 

н.назарбаевтың Жарлығымен 

«қазақстан республикасының 

мемлекеттік Жалауы туралы», 

«мемлекеттік елтаңбасы туралы», 

«мемлекеттік әнұранының музыкалық 

редакциясы туралы» заңдар күшіне 

енген болатын. 

бүркіт нұрасыл

сәкен КӨКенов



Шәкен ниЯзбеКов, 

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік 

Туының авторы, суретші: 

  –  Алдымен  Мемлекеттік  Тудың  авторы 

ретінде  барша  қазақстандықтарды  осы 

мерекемен құттықтағым келеді. Қазақ үшін 

«көк тәңірі», «аспан» деген ұғым өте киелі. 

Халқымыздың  сенімімен  астасып  жатыр. 

Бір  жағынан,  Тәңірін  ұмытпаған  қазақ 

дегенді астарлайды. Аспан түстес көк туды 

қалаған себебіміз де – сол. Қазір туды салып 

жүрген әрбір суретші оған әртүрлі рең беріп 

жүргені  рас.  Дегенмен  көк  түстің  ішінде  де 

түрлісі бар, оның да бір жүйесі болу керек. 

Кеше елбасы нұрсұлтан 

назарбаев бас прокурор қайрат 

мәми мен алматы қаласының 

әкімі ахметжан есімовті 

қабылдады. 

Бас прокурор Қайрат Мәми президентті қада­

ғалаушы органның басымдықты жұмыс бағыттары 

мен елдегі заңдылықтың сақталуы туралы ха бар­

дар етті. Үкіметтің 2009­2011 жылдарға арналған 

дағдарысқа  қарсы  бағдарламасына  бөлінген 

қаржыны пайдаланудың ашықтығын қамтамасыз 

ету мәселесіне ерекше көңіл ауда рылды.

Бұдан  басқа  Қазақстанда  тергеліп  жатқан 

бірқатар қылмыстық істер туралы әңгіме болды.

–  Мемлекет  басшысы  «Қазатомөнеркәсіп» 

ком паниясының  басшыларына,  сондай­ақ  мем­

ле кеттік  органдардың  бірқатар  лауазымды  тұл­

ғаларына  қатысты  қозғалған  қылмыстық  істерді 

тергеу  кезінде  заңдылықтың  қатаң  түрде  қам­

тамасыз етілуін тапсырды, – деді Бас прокурор.

Сондай­ақ  Мемлекет  басшысы  нұрсұлтан 

назарбаев  Алматы  қаласының  әкімі  Ахметжан 

Есімовті  қабылдады.  Алматы  әкімі  президентке 

қаладағы жағдай туралы, атап айтқанда, жа қында 

бірнеше  ондаған  үйді  су  басқан  «Шаңырақ» 

ықшамауданында зардап шеккендер үшін әкімдік 

жаңа  жер  учаскелері  бөлінетін  аумақты  бел гіле­

генін  айтты.  Ол  жерде  сондай­ақ  төмен  бағаға 

тұр ғындарға ұсынылатын шағын үйлер салу жос­

парлануда. 

Мемлекет басшысы қала әкімінің іс­қимылын 

қолдап,  баспанасыз  қалған  адамдарға  шұғыл 

түрде көмек көрсетуді тапсырды.

Өз тілшімізден

А

ҚОР



д

А

елбасы Жәкішев ісінің 



заңдылығын талап етті 

2

РеспубликалыҚ ҚоҒамдыҚ-саяси аҚпаРаттыҚ газет

№88 (88) 

4.06.2009 жыл, бейсенбi

www.alashainasy.kz

СаяСи  бюро

Мәжіліс

Салық қаржыСын ешкім 

Сұрамайды

Мәжілістің кешегі өткен жалпы оты­

рысында депутаттар мен Үкімет мүше­

лері түске дейінгі уақыттарын былтырғы 

бюджеттің бар­жоғын түгендеуге арна­

ды. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 

және  республикалық  бюджеттің  атқа­

ры луын бақылау жөніндегі Есеп коми­

тетінің  2008  жылғы  республикалық 

бюджеттің  атқарылуы  туралы  есеп 

берген  Есеп  комитетінің  басшысы 

Омар хан  Нұртайұлы  ел  қаражатының 

есепсіз  жұмсалған  кей  жағдайларын 

қынжыла жеткізді. 

Төрағаның айтуынша, әлемдік эко­

номиканы жайлаған дағдарысқа қара­

май,  Елбасының  2008  жылғы  8  ақ­

пандағы 


«Қазақстан 

халқының 

әл­ау қа тын арттыру – мемлекеттік сая­

саттың  басты  мақсаты»  атты  жол­

дауында  белгіленген  міндеттерге  сәй­

кес,  Үкімет  республикалық  бюджеттің 

атқарылуын  қамтамасыз  етуде  аянып 

қалмапты.  «әйтсе  де  бюджетті  атқару 

барысында,  бюджет  саясатын  іске 

асыру саласында бірқатар қателіктерге 

жол  берілді,  бұл  әлеуметтік­эконо­

микалық міндеттерді шешудің сапасына 

теріс әсерін тигізді» деген қыжылын да 

іркіп қалған жоқ Бас есепші. Мәселенің 

түйіні  бюджеттік  бағдарламаны  жос­

парлау  барысындағы  кемшіліктерді 

жой маудан  туындайды.  соның  сал да­

Салықтан жиған қаржы 

салақтықты көтермейді

«есебің анық болса, достығың берік болады» деген қарапайым 

нақыл бар. Әсіресе, халықтың Үкіметке тапсыратын салығынан 

жиналатын бюджет қаржысы үлкен есепті қажет етеді. қазіргідей 

дағдарыс кезінде әрбір тиынның қалай жұмсалып жатқанын аңдып 

отыру қолда барды қолайына жарата білер елге тән қасиет болмақ. 

Өкінішке қарай, есеп комитетінің төрағасы Омархан Өксікбаев мырза 

айтқан мәліметтер біздің шенеуніктердің ондай іскерліктің әлі шаңына 

да ілесе алмай жүргенін көрсетеді. Әрине, бөлінген бюджет қомақты. 

Соңғы жылдары экономикасы өрлеген қазақ елінің халықтың игілігіне 

арналған бюджет үшін барын аямай келе жатқаны да жасырын емес. 

Біз тек есеп комитетіндегілер айтқан кей ескертпелердің, ел мен 

шенеуніктердің есінде жүруге тиісті кей тұстарына ғана тоқталмақпыз.

ры нан  былтырғы  республикалық  бюд­

жет 17 рет нақтыланып түзетілген. әри­

не, мұндай көп күзеу мен түзеудің бізге 

тартқызған  зияны  аз  емес.  Ол  қандай 

зиян?  2008  жылғы  қазанда  республи­

калық  бюджеттің  қосымша  нақтылан­

ғанына  қарамастан,  негізгі  салықтар 

бойынша  жылдық  жоспар  орындаусыз 

қалған.  Мысалы,  қосылған  құн  салығы 

(ҚҚс)  бойынша  жоспар  –  109,4  млрд 

теңгеге,  корпоративтік  табыс  салығы 

(КТс)  бойынша  –  23,8  млрд  теңгеге, 

акциздер  бойынша  3,1  млрд  теңгеге 

орын далмаған. сондай­ақ нақтылау ба­

рысында  осы  салық  түрлері  бойынша 

көр сеткіштердің  азайтылғанын  да  айта 

кету  керек.  Есеп  комитетінің  төрағасы 

тағы  бір  жайдың  шетін  шығарды:  яғни 

Үкімет республикалық бюджет түсімде­

рінің артуы үшін барлық мүмкін резерв­

терді жұмылдырмаған. Бұл қандай ре­

зервтер?  жалған  кәсіпкерлік.  2009 

жыл ғы  1  қаңтарда  республикада  378 

жал ған  кәсіпорын  анықталған.  Олар 

қо сымша құн салығын төлемеу арқылы 

бюд жетке  29  млрд  теңге,  ал  корпо ра­

тивтік  табыс  салығынан  жалтару  ар­

қылы  52  млрд  теңгеден  астам  зиян 

әкел ген.  жалпы  шығын  81  млрд  тең­

геден  асып  кетеді.  Ал  2009  жылғы  1 

қаң тарда  заңды  тұлғалар  төлемеген 

салықтар  қарызы  да  81  млрд  теңгеге 

жетіпті. Бұл 2007 жылмен салыстырған­

да 1,7 есеге көп. Тағы бір пайдаланыл­

маған  мүмкіндік,  салық  қызметіндегі 

тек се рулер  сапасының  төмендігінен 

туын дап  отыр.  Мысалы,  жыл  сайын 

салынатын  айыппұлдар  мен  төлемдер­

дің былтыр тек 4,6 пайызы ғана өндірі­

ліп алынған.

ТранСферТТер ТиімСіз 

жұмСалуда

Омархан  Өксікбаев  мырза  айтқан 

келесі келеңсіздік – аймақтарға бөлінген 

ақшаның  ахуалы.  «Біз  жыл  сайын  рес­

публикалық бюджеттен өңірлерге бөлі­

нетін трансферттердің ұдайы өсіп отыр­

ғанына  сіздердің  назарларыңызды 

ау да рып  келеміз»,  –  деген  Есеп  коми­

тетінің  жетекшісі  2008  жылғы  респуб­

ликалық  бюджеттен  өңірлерге  1  трил­

лион  теңгеден  астам  трансферттер 

ба ғытталғанын  жеткізді.  Бұл  көрсеткіш 

2007 жылмен салыстырғанда 333 млрд 

теңгеге  артық.  Бірақ,  керісінше,  осы 

кезеңде  жергілікті  бюджеттер  кірісі  15 

млрд  теңгеге  төмендеп  кеткен.  әуелі 

жекелеген өңірлерде жергілікті бюджет­

тер кірісіндегі трансферттердің үлесі 70 

пайыздан  асып  жығылады.  Дегенмен 

тексерулер  барысы  өңірлердің  осы 

тран сферттерді  көбінесе  негізсіз  және 

тиімсіз пайдаланып отырғанын көрсетіп 

берген. Осыған сәйкес, аймақтарда ны­

са налы трансферттер бойынша қар жы­

лық заңбұзушылықтар негізінде 16 млрд 

теңге  желге  ұшқан.  Мысалы,  Оңтүстік 

Қазақстан  облысында  салынып,  Мем­

ле кеттік комиссия қабылдап алған, құ­

ны 1,4 млрд теңге тұратын Кентау­Түр­

кі стан  топтық  су  құбыры  сумен 

жаб дық тау  көзінің  болмауына  байла­

нысты пайдаланылмай тұр. Осыған ұқ­

сас  фактілер  Қызылорда  және  Атырау 

облыстарында  да  анықталған.  Батыс 

Қа зақстан  облысының  кейбір  ауыл да­

рында тіпті жүздеген миллион теңге тұ­

ратын  су  құбыры  желілері,  судың  бір 

текше  метрі  60­558  теңге  аралығында 

болатын  жоғары  тарифке  байланысты 

пайдаланылмай  келеді.  Ашығын  айт­

қан да,  жұрт  оны  пайдаланудан  бас 

тартып  отыр.  Өйткені  Орал  қаласында 

судың бір текше метрі – 19­ақ теңге. 

Ой

ТҮР



ТК

і

Басы 1-бетте

Көптеген  мекемелердің  электронды 

сайт тары  Қазақстан  Туының  түсін  жасыл 

түспен  беретін  болыпты.  Ал  Қостанай 

әкім шілігінің  ішкі  саясат  бөлімінің  сай­

тындағы Мемлекеттік Тудың түсі тіпті қоп­

қою көк. Несін айтасыз, тізе берсе, даль­

тонизм ауруына шалдыққан ресми сайттар 

әп­әдемі  туымызды  қор  қылды.  Оның 

үстіне,  бұл  «ауру»  жұқпалы  келеді  екен. 

сайтты  құраушылар  бірі  жіберген  қате 

бейнені  көшіріп,  екіншісіне  сол  күйінде 

қоя салады. Егер жуырда ғана интернеттің 

БАҚ қатарына енгізілгенін ескерсек, бұл – 

қылмыс.  Өйткені  Қазақстан  Республика­

сының  заңнамасында  «Ту  –  көгiлдiр  түстi 

тiк  бұрышты  кездеме»  деп  тайға  таңба 

бас қандай  анық  жазылған.  Бiрыңғай  көк 

түс төбедегi бұлтсыз ашық аспанның биiк 

күмбезiн  елестетедi.  Бұлтсыз  көк  аспан 

барлық  халықтарда  әрқашан  да  бейбiт­

шiлiктiң,  тыныштық  пен  жақсылықтың 

нышаны  болған.  Геральдика  (гербтану) 

тiлiнде көк түс және оның түрлi реңкi адал­

дық, сенiмдiлiк, үмiт сияқты адамгершiлiк 

қасиеттерге сай келедi. Ежелгi түркi тiлiнде 

«көк»  сөзi  аспан  деген  ұғымды  бiлдiредi. 

Көк  түс  –  түркi  халықтары  үшiн  қасиеттi 

ұғым. Түркi және әлемнiң өзге де халық та­

рындағы көк түстiң мәдени­семиотика лық 

тарихына  сүйене  отырып,  Мемлекеттік 

Тудағы  көгiлдiр  түс  Қазақстан  халқының 

жаңа мемлекеттiлiкке ұмтылған ниет­тiле­

гiнiң тазалығын, асқақтығын көрсетедi деп 

қорытуға  болады.  Ал  ғаламтордағы  Қа­

зақ станның  жасыл  тулары  көк  түріктің 

қарашаңырағын иеленген қазақтың емес, 

араб туын еске түсіреді. 

әрине,  бұл  құбылысты  тек  ғалам тор­

дың ішінен ғана емес, мекемелердің маң­

мемлекеттік рәміздеріміз 

неге ала-құла?

мұрат алмаСБекұлы

Комиссия  отырысының  күн  тәрті біне  Пав­

лодар  облысының  Қашыр  ау да  нының  атын 

өзгерту;  еліміздегі  білім  беру,  мәде ниет  және 

спорт  ұйымдарын  атау  мен  атауын  өзгерту, 

сондай­ақ  теміржол  стан сыларына  атау  беру 

және  олардың  атау ларының  орыс  тіліндегі 

транскрипциясын  өзгерту;  ұлты  қазақ  аза мат­

тардың  аты­жөнін  жазуды  бірыңғайлау  жө­

ніндегі ереже туралы мәселелер енгізілген. 

«Комиссия  мүшелері  отырыстың  күн  тәр­

тібіне енгізілген мәселелерді жан­жақ ты қа рас­

тырды  және  тал қы лады,  өз  ойла рын  біл діріп, 

нақты  ұсы ныстар  енгізді.  Күн  тәртібіндегі  мә­

селелерден  басқа,  комиссия  мүшелері  елі­

міздің өңірлеріндегі ономас ти калық ахуал дың 

жағдайы  жөнінде  тұ рақты  сараптамалық  жұ­

мысты жүргізу қа жеттігімен байланысты проб­

лемаға назар аударды. Ономастикалық мәсе­

лелердің  айрықша  көкейкестілігін  ес кере 

оты  рып,  оларды  ғылыми  де рек терге,  тарихи 

факті лер ге, сол не месе басқа нысан ның ежелгі 

түп­төркініне  қатаң  сүйене  отырып  шешу 

қажеттігі,  ойдан  шығарылған,  алдын  ала 

шешімдерді жою қажеттігі атап өтілді. Тұтастай 

алғанда, 

проблеманы 

саясилан дыр мау 

керектігі  айтылды.  Қарасты рыл ған  мәсе лелер 

бойынша 


қабылданған 

қорытындының 

нәтижесі  бойын ша  Пре зи дент  жарлығының 

жо  басы  әзір ле  нетін  және  Үкіметтің  қа рауына 

ұсынылатын  болады»  делінген  ведомствоның 

ха бар   ла масында.

Айта  кетейік,  Үкімет  жанындағы  Мем­

лекеттік  ономастика  комис сия сының  құ ра­

мына Ақселеу сейдімбек, Бекболат Тілеу хан, 

Ханкелді  әбжан,  сламқұл  әб    ді  рах манов, 

Мекемтас  Мырзахметұлы,  Нұргелді  Уәли 

сияқ ты танымал қоғам қайраткерлері, зия лы 

қауым өкілдері, ғалымдар ен гізілген. 

жиыН



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет