Сенсуализм- сезім түйсіктері арқылы дүниені танып білу. Бұл білім саласы танымды сезіну арқылы танудың бір бөлімі.
Солипсизм- субъективті идеализмнің шекті түрі.
Агностицизм- (гр. білім жəне жоққа шығару) əлемді толық танып-білуге болмайды деп қарастыратын білім саласы.
Методология принциптері - əдістер, тəсілдер, методикалар жүйелердің негізгі ережелері мен негізі болып табылады.
Эмпириялықбілім- рационалды білімнің төменгі түрі, эмпириялық объектерді бақылау операцияның нəтижелері мен эксперименттердің қорытындысын ойлау арқылы түйіндейтін жəне тіл тəсілдер арқылы қорытындыланатын білім.
Эмпириялық танымныңəдістері- бақылау, эксперимент, сипаттама, абстракциялау, индукция, материалдық модельдеу, экстраполяция т.б.
Теориялық білім - білімнің эмпириялық пен метатеориялық деңгейлердің арасындағы білім; өз пəндігімен эмпириялық білімнен ерекше; олар - идеалдық объектілер; логикалық ұйымдастыру деңгейі жоғары; дедуктивтік- аксиоматикалық əдістер арқылы дəлелденеді.
Теориялық əдістер- идеялдандыру, ойлау эксперимент, математикалық модельдеу, білімнің логикалық ұйымдастыру, дəлелдеу, интерпретация т.б.
Эврилогия- əлеуметтік маңыздылығы бар, жаңалық, жаңа идея, жаңа теория мен жасамды материалды объектерді жасау жолдары мен тəсілдер туралы ғылым; шығармашылық теория оның синонимі болып табылады; объектке бағытталған пікірлер шығармашылық процестердің психологиялық механизмі шығармашылықты меңгеру, өнімділік түрін нығайтатын себептерді қамтитын хронотоптық пікірлер; 3 бөліктен тұрады: шығармашылықтың онтологиялық негіздері, шығармашылық процестің нерв жүйесімен ми өзгешелігімен байланыс түрі, индивидуалды шығармашылықтың өзгешелігі туралы (методикалық шығармашылық туралы теория қазір өзекті).
