Г. Ээ-23 студенті​ ​ Тексерген: аға оқытушы Арыстанов М. Г.​ Орал 2019



бет1/5
Дата01.02.2023
өлшемі0,77 Mb.
#64237
  1   2   3   4   5

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛ ШАРУШАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ​
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті​
Кафедра Электр энергетика​
ЖАРТЫЛАЙ ӨТКІЗГІШТЕР
Орындаған: Жумагулова Г.Г. ЭЭ-23 студенті​

Тексерген: аға оқытушы Арыстанов М.Г.​
ОРАЛ - 2019

Жартылай өткізгіштердің электр өткізгіш түрлері мен әдістері және әсер ететін сыртқы факторлар

1.ЖАРТЫЛАЙ ӨТКІЗГІШТЕРДІҢ ЭЛЕКТР ӨТІМДІЛІК ТИПТЕРІ МЕН ПАРАМЕТРЛЕРІН АНЫҚТАУ ӘДІСТЕРІ

2.ЖАРТЫЛАЙ ӨТКІЗГІШТЕРДІҢ ЭЛЕКТР ӨТІМДІЛІГІНЕ СЫРТҚЫ ФАКТОРЛАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУІ


СҰРАҚТАР:
1.Жартылай өткізгіштің (n немесе p) электр өткізгіштігінің түрі Холл әсері арқылы тәжірибеден анықталуы мүмкін. 1879 жылы американдық физик-холл тәжірибе үшін қызықты және маңызды тәжірибені тапты - магнит өрісіне орналастырылған ток өткізгіште көлденең ЭҚҚ пайда болуы. Бұл құбылысты анықтаған ғалымның атымен магнит өрісінде пайда болған көлденең ЭҚҚ - Холл кернеуі немесе Холл кернеуі деп аталады. Холл эффектісінің физикалық мәні күрделі және келесі құбылыстың оңайлатылған көрінісі ғана.
Сыналатын жартылай өткізгішті электр өткізгіштігінің түрін анықтау әдісінің мәні заряд тасымалдаушылардың түріне байланысты Холлдың көлденең ЭҚҚ белгісінің өзгеруіне негізделеді. Сынақ схемасы 2.9-суретте бейнеленген.
Жартылай өткізгіштік пластинасы индукция В бар сыртқы көлденең магнит өрісіне орналастырылады. Потенциалдық айырмашылық жартылай өткізгіштің ұзындығы бойымен қолданылады, электр өрісінің күшін қалыптастырады. Осы өрістің әрекет етуі бойынша жартылай өткізгіште электр тогы пайда болады, яғни, электр зарядтарының қозғалысы бар. Магнит өрісі кейбір күштермен қозғалатын зарядтарға әсер етеді. Бұл күш қозғалыстағы заряд тасымалдаушылардың жартылай өтетін вафли бетінің біріне ауысады. Нәтижесінде, вольтметр арқылы өлшенетін көлденең эмф пайда болады.Зарядтың ауыстыру бағыты «сол қол» ережесімен анықталады, ол ток ағынын техникалық бағытына жатады. Ағынның оң бағыты оң зарядтардың қозғалысы бағытын білдіреді. Яғни, электронды дрейфтің бағытына қарама-қарсы бағытта 2.9-суретте көрсетілгендей, егер өткізгіштігінің түрі өзгерсе, кернеудің вольтметрдегі полярлығы да өзгереді.
2.9 сурет. Холл эффектісін қолдану арқылы жартылай өткізгішті электр өткізгіштігінің түрін эксперименттік түрде анықтау.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет