Гүл гүл шоғыры орындаған: Оралхан Жанерке
жүктеу/скачать 7,82 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Гүлдің құрылысы
- ГҮЛШОҒЫР
- Жай гүлшоғыр Күрделі гүлшоғыр
- КЕРІ БАЙЛАНЫС
- Жауабы: гүлшоғырдың жеке гүлдері орталықтан таралатын сабаққа гүлсағақтары арқылы кезектесіп орналасады.
- НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
ГҮЛ ГҮЛ ШОҒЫРЫОрындаған: Оралхан ЖанеркеҚазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті Жаратылыстану институты ГҮЛ
Гүлдің құрылысы
Гүлге түс беретін – күлте жапырақшалар. Түсі әр түрлі болады. Күлтенің ішінде аталықтар мен аналықтар болады.Аталықтар мен аналық-гүлдің негізгі бөлігі олардан жемістер мен тұқымдар түзеді. Аталық жіпше мен тозаңқаптан құралады.Тозаңқаптың ішінде тозаң түзіледі.Піскен кезде тозаңқап жарылып одан тозаңдар төгіледі.Гүлге түс беретін – күлте жапырақшалар. Түсі әр түрлі болады. Күлтенің ішінде аталықтар мен аналықтар болады.Аталықтар мен аналық-гүлдің негізгі бөлігі олардан жемістер мен тұқымдар түзеді. Аталық жіпше мен тозаңқаптан құралады.Тозаңқаптың ішінде тозаң түзіледі.Піскен кезде тозаңқап жарылып одан тозаңдар төгіледі.Аналық гүлдің қақ ортасында болады. Аналықтың төменгі жуандау бөлігін түйін,одан жоғарырақ жіңішкерген жерін-мойын,ең ұшын-ауыз дейді.Гүлдеп болғаннан кейін тостағанша күлте мен аталықтар қурап түсіп қалады,тек аналық түйіні ғана сақталып ол жеміске айналады.Жемістің ішінде тұқым болады ол түйіннің ішінде дегі тұқым бастамасынан дамиды.Піскен кездетұқымдар жерге түседі,бұлардан келесі жылы жаңа өсімдіктер өсіп шығады. Аталық және аналық гүлі екі бөлек, бірақ екеуі де бір өсімдіктің бойында кездессе – бір үйлі (жүгері, қияқ, қайың, емен, т.б.), аналық және аталық гүлі жеке орналасса – қос үйлі (терек, тал, зығыр, т.б.), қос жынысты, дара жынысты гүлдері де кездессе – көп үйлі (үйеңкі, шетен т.б.) деп аталады. Гүл орналасатын сағақтың ұшы гүл табаны, сабақтың гүл орналасқан бөлігі – гүл сағағы, жабық тұқымды өсімдіктердің тостағаншасы мен күлте жапырақшаларынан құралған гүл орамы – гүл серігі деп аталады. Дерек
ГҮЛШОҒЫРГүлшоғыр – өсімдік өркенінде белгілі бір ретпен орналасатын ұсақ гүлдер жиынтығы. Гүлшоғыр негізгі сағағының бұтақтануына қарайЖай Гүлшоғырдың жанама сабақшалары бұтақтанбайды, оның ең ұшы гүлмен аяқталады. Күрделі Гүлшоғыр – жай Гүлшоғырдың бірнеше қайтара бұтақтануынан пайда болады. шашақ Қалқанша Жай масақ шатырша собық себет Шоғырбас Күрделі гүлшоғыр сыпыртқы Күрделі қалқанша күрделі масақ күрделі шатыр Жай гүлшоғыр Күрделі гүлшоғыркүрделі шашақ гүл немесе сыпыртқы гүл (жүзімде, гүлшетенде, тарыда, күріште), күрделі масақ гүл (бидайда, қара бидайда, сырға гүл (қайыңда, теректе, талда, көктеректе), күрделі шатырша гүл (сәбізде, аскөкте, балдырғанда, күрделі қалқанша (ұшқатта, шәңкіште, т.б.) жатады.масақ гүл (жай масақ – жолжелкенде, сүйсінде), шашақ гүл (қарақатта, мойылда, мияда, інжугүлде), собық гүл (жүгеріде, каллада, аронниктерде), шоғырбас гүл (бедеде), себет гүл (күнбағыста, бақбақта, өгейшөпте), қалқанша гүл (алмада, алмұртта, доланада), шатырша гүл (жай шатыр – наурызгүлде, т.б.) жатады. КЕРІ БАЙЛАНЫС
Жауабы: күлте мен тостағаншаның бірігуі. Қызметі- гүлдің ішкі нәзік бөліктерін суықтан, күннің ыстық сәулелерінен қорғайды.Жауабы: гүлшоғырдың жеке гүлдері орталықтан таралатын сабаққа гүлсағақтары арқылы кезектесіп орналасады.Жауабы: тозаңқап пен аталық жіпшесінен тұрады.НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!жүктеу/скачать 7,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|