Глоссарий «Ақтабан шұбырынды»
жүктеу/скачать 36,48 Kb.
|
|
Глоссарий «Ақтабан шұбырынды»- 1723 немесе Жоңғар шапшылығының нәтижесінде қазақтардың босуы. Ашина – түріктердің ежелгі атауы. Би- шешен, халық мойындаған ру-жүз, мемлекет қайраткері. Бек – феодалдық иелік қожасы, ру мен тайпа басшысы. «Диуани хикмет» (Даналық кітабы) – Қожа Ахмет Яссауидың кітабы. Елші – бір елдің өкілі, дипломат. «Жеті Жарғы» - Әз Тәукенің билік және заң қағидалары. Жырау - философиялық толғау- өлең шығаратын халық әдебиет өкілі. Жарғы – дәстүрлі қазақ қоғамындағы заңдар жинағының атауы. Жүз – бірнеше ұлыстың тайпалар одағы негізінде бірігуі. Кесене – діни құрылыс, белгілі адамдардың құрметіне қабір басына тұрғызылған. Қаған - ең жоғарғы әскери лауазым, хан, тек. Құл - ешқандай құқы жоқ, басыбайлы адам. «Қасым ханның қасқа жолы» — Қасым хан кезіндегі мемлекеттік құқықтың негізін реформалау үлгісі. Құн – қылмыс жасағаны үшін дүние-мүлік төлеу. Құрылтай – Шыңғысхан әулетінің басшылығымен өтіп тұрған көшпелі монғол шонжарларының кеңесі. Қожалар – Орта Азияда ислам дінін таратуда белсенділік танытқан әулеттер. Қоңтайшы - Жоңғар билеушісі.. Миф -аңыз,ертегі. Мезолит - орта тас дәуірі. Моңғол империясы - Шыңғыс хан және мұрагерлері құрған мемлекет. Неолит - жаңа тас дәуірі. Отар - бір елді екінші бір үлкен елдің күшпен немесе саяси әдіспен жаулап алуы. Ойрат — төрт тайпа одағы деген ұғым. Палеолит - ерте тас дәуірі Рухани мәдениет - адамның ақыл-ойының, санасының өсуі. Руналық - ежелгі түркі жазуы. Рулық одақ - «Ата балалары» , біріккен тарихи топ. Сұлтан – ұлысты басқарған жоғары лауазым иесі. Сюбашы – Оғыз мемлекетіндегі әскери қолбасшы. Тұрақ -ежелгі адамдар мекені. Түркі- «төркін», «әскери ақсүйек». Тархан- ақсүйектерге берілетін әскери лауазым. Тарихнама - шежіре, ауызша және жазбаша естелік. Тайпа - біріккен бірнеше рулық одақ. Төре, қожа- жоғарғы діни қабаттың өкілдері. Ұлыс бектері- тарханнан төмендеу билік иесі. Шаньюй- ғұндар көсемі, ханы. Шариғат- мұсылмандардың діни заң-қағидалары. «Яссы» (Жасақ)-заңдар жинағы. жүктеу/скачать 36,48 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|