Ii жинақ Алматы, 2017 1 ббк 74. 00



Pdf көрінісі
бет1/30
Дата21.03.2017
өлшемі6,23 Mb.
#10101
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
www.bilim-gylym.kz
Ұстаздарға арналған басылым редакциясы
БІЛІМ ЖОЛЫ 
НҰРЛЫ ЖОЛ
II ЖИНАҚ
Алматы, 2017
1

УДК  37.0
ББК 74.00
«Б
   ІЛІМ ЖОЛЫ НҰРЛЫ ЖОЛ» 
 
 2017 Ж - 
 
 ЖИНАҚ /Редактор І. Б. Нағиев. – 
Алматы, 2017. – 200 б.
Б  94
ISBN  978-601-7579-37-1
«Нұрлы жол»   - «Мәңгілік елге» бастау алған сара жол, болашақтың басты
бағдары, жаңа істер бастамасы. Бұл тіркестің өзінде терең ассоциациялық
мән бар. Бұл — дағдарыс кезеңінен шығу жолы, инфрақұрылымдардың дамуы,
жаңа  жолдардың  салынуы,  экономикалық  серпілістің  жалғасы,  әлеуметтік
әл-қуаттың артуы. 
Оқу үрдісін жандандыру, педагогикалық инновациялық тәжірибе жинақтап
тарату,   оқытудың   әдістерімен   тәсілдерінің   пәнді   игерудің   тың
технологиясын   іздестіру,   оқушылардың   білім   деңгейін,   оқу   ынтасын,
белсенділігін   арттыруды   тәжірибеде   іске   асыратын,   шығармашылықпен,
ғылым мен тәжірибе тоғысында заман талабымен жұмыс жасайтын, білім
беру   жүйесін   дамытуға   ықпал   ететін   дарынды   ұстаздарды   анықтау
мақсатында   өткізілген   іс-шараларға   қатысушы   ұстаздар   еңбектерін
(материалдарын) жинақтау, республикалық деңгейде бір жерге топтастыру
жұмыстары жүргізіледі.
УДК  37.0
ББК 74.00
ISBN    978-601-7579-37-1
© Нагиев И.Б., 2017
2

БАСШЫНЫҢ ҰЖЫММЕН ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСЫ, 
ҰЖЫММЕН ЫНТЫМАҚТЫ, ДҰРЫС ЖҰМЫС ЖАСАУ  ТӘСІЛДЕРІ
Атырау облысы,  Индер ауданы, Индербор кенті.
"Балдаурен" мектепке дейінгі бөбекжайы
директоры  Сахиева Сара Сахиевна 
Біз әркімнің ар-намысы, абыройы мен беделі қадірленетін,  мәртебелі мораль, этикалық
негіздері мен рухани құндылықтар   ірге тепкен қоғам құруға тиіспіз Н.Ә. Назарбаев 
Мектепке дейінгі мекеме-күрделі организм,соған орай  басшының қызметі де сан қырлы. Басшы-
мемлекеттік мекеменің басшысы, сондықтан психо-педагогикалық теорияны үнемі оқып үйренуі, ҚР-
ның қазіргі кезеңдегі ішкі және сыртқы саясатын білуі әрі оларды өзінің практикалық жұмысында
басшылыққа ала отыруы керек. Басшы жетік маман, ой өрісі кең, тәрбие процесін жақсы білетін адам болуы керек. 
    Бұл міндеттерді іске асыру үшін  басшы  кадрлармен жұмыс істеудің әр түрлі формаларын: жеке жұмыс түрлерін (топта
болып, соңынан онда көріп-білгеніне талдау жасау, өзара араласу,ақыл-қеңестер, жұмыстың әдістері мен тәсілдерін жеке
өзінің   көрсетіп   беруі   және   басқалар)   және   ұжымдық     түрлерін(педагогикалық   кеңестер,   семинарлар,   практикумдар,
тәжірибелі тәрбиешілер ұйымдастырған ойындарды, сабақтарды, серуендерді және т.с.с. басқалардың келіп көруі,кейіннен
ұжым  болып талқылауда  қолданады.
         Басшыда    ілгері    дамуға  қызығушылық    болса,    оның  іскерлігі де  арта түседі.   Мұндай басқару жүйесі  әрдайым
жауапкершілік пен байланыста болады,  егер сіз басқару тиімді , ал қызметкерлеріңіз  биік парасатты болсын десеңіз , онда
бұл жауапкершіліктен қорықпаған жөн.
     Басшының өзінен кейінгі  әкімшілік қызметкерлер атап айтқанда әдіскерлер, психологтар,  шаруашылық  меңгерушісіне  
міндеттерді  бөліп  берген  кезде басшыға  арналған  бірнеше  ережелерді  естен  шығармаған  жөн :
     Ұжымға педагогикалық жетекшілік керек. Себебі ұжым үнемі өзгеріп отырады, оны құрайтын адамдар ауысады. Бірақ
ұжымның даму процесі кездейсоқ емес, оған педагогтар жетекшілік етеді. Ұжымға жетекшілік етудің нәтижелігі, оның даму
заңдылығын қандай мөлшерде зерттегеніне, тәрбие жағдайының қаншалықты дұрыс анықталғанына, педагогтың әсер ету
тәсілдеріне байланысты.                                                                                             
                     Бақылау жүргізу үшін сандық және сапалық нормалар (стандарттар) орнату керек. Нормалар ретінде жұмыстың
нәтижесін бағалайтын критерийлер қолданады. Жұмыс істеу нормаларына қойылатын талаптар: олар дәлелді, икемді болуы
қажет және жаңа жоспар құрылған сайын жаңартылып тұру керек. Сондықтан жаңа нормаларды жасаған кезде күнделікті
қызметті   талдап,   өткендегі   жетістіктерге   ықпал   еткен  факторлар  мен  себепті   анықтау  керек   және   болашақта   қосымша
ресурстарды   және   резервтерді   пайдалану   арқасында   қандай   жетістікке   қолымыз   келетінін,   ескеру   керек.   Қызметті
талдаудың келесі этапы — инфорацияны жинау, өңдеу және ұсыну; осының арқасында басқарудың барлық деңгейіне сай
стандарттық   мерзімді   есеп  беруді   ойлап  табу.   Бұл   есеп  берудің   уақыты   мен  көлемі   басқару  деңгейінде   қабылданатын
шешімге қажет информацияа байланысты. Неғұрлым бұл деңгей төмен болса, соғұрлым информация егжей-тегжейлі және
қысқа мерзімді болады. Ал жоғары деңгейде ол жалпы, қорытынды түрінде болады. Қажет болған жағдайда стандарттық
есеп беруден тыс арнайы түрін енгізеді. Сондықтан мәселе бүкіл ұйым және оның — бөлімшелерінің жұмысы мен жеке
операцияларын талдай алатын информациялық қызмет көрсететін жүйе құруда болады.
         Ұйым басшылары басқарушылық бақылау іс-тәжірибесін жетілдіруге талаптанған кезде бірқатар қиыншылықтар мен
шешілмеген   мәселелерге   тап   болатынын   ескерту   қажет.   Бұл   ең   алдымен   жұмыс   істеу   нормаларын   орнату,   жоспарлау
әдістерін   жетілдіру,   бақылау   көрсеткіштерін   іріктеу,   ақпарат   пен   оның   ағындарының   сапасын   арттыру   және   т.б.
байланысты.
       Тиімді бақылауды қамтамасыз етуде бөлімше басшыларының жұмысын жоғарыдан тәптіштеп белгілеу, тіптен қарама-
қайшы көрсеткіштердің көп болуына байланысты елеулі қиыншылықтар туады. Кәдімгі орта немесе төменгі буын басшысы
өз ісінде бір-біріне қарама-қайшы келетін көрсеткіштер жиынын жиі басшылыққа алуына мәжбүр болады.
                                       -бағынушы алатын тапсырмалар;
                                       -орындалған тапсырманың сапасы;\
                                       -тапсырманы алу уақыты;
                       -тапсырманы  орындауды  күтетін  уақыт;
                       -тапсырманы орындауға қажетті құралдар;
                       -бағынушы жұмыс істейтін ұжым;
                       -бағынушымен алынған нұсқаулар;
                       -тапсырма берушілердің  міндетті орындай 
                       алатындақтарына   көзін жеткізу;
                       -ұжымның табысты жұмысы үшін сыйақы 
                       беруге көзін   жеткізу;
                       -жұмысы үшін сыйақы көлемі;
                       -жұмыспен байланысты мәселелер шеңберіне 
                       бағынушыны тарту деңгейі.
        Жеке  ұжым мүшелерінің  лидерлік теориясымен келісілген немесе әйгілі адамдар теориясы жағынан қарастырғанда,
басқарушылардың таңдаулылары жеке адамдардың барлығына қатысты қасиеттерге ие болғандары анықталынған. Бұл ойды
жетілдіре отырып, былай атап көрсетуте  болады: егер ұжымдағы қызметкерлердің   бұл қасиеттерді өз бойларынан таба
білсе, онда олар бұл қасиеттерді тәрбиелей алар еді және осымен бірге тәжірибелі жетекші (басқарушы) бола алар еді.
         Бірақ  әр  жағдайда  әр  түрлі  қабілеттілік  пен  қасиет  қажет.
3

            Негізгі   басқару қызметтерінің  жүйесін  анықтау басқару теориясының   ең маңызды    әрі   күрделі   мәселесі  болып 
табылады.    Басқару    іс-әрекетінің функциональдық табиғаты туралы ереже жалпы танымал болып табылады, дегенмен  
жетекші   қызметтерінің   тұтастай   жүйесі   жоқ.   Оны   құруда қиындықтарға кездеседі:
Басқару қызметтерінің оларды жүйелендіруге қиындық келтіретіні көптігі мен алуан түрлілігі.
Олардың   жинағы   нақты   айқындалмаған.   Бір   жағдайларда   «әкімі   мектепте»   анықталып   болған   әлдеқайда   маңызды
қызметтерді, екіншіге: басқа да алуан түрлі қызметтер (психотерапиялық, арбитраждық) көрсетіледі.
Қызметтер қорытылуының әр түрлі дәрежесі. Бұл жалпы тізімде ала ала әртүрлі деңгейдегі қызметтердің қатар құруын
соқтырады, ол өз туғызады.
Қызметтердің өзара байланысы мен өзара кірігуі олардың айқындап қиындатады.
Жетекші   іс-әрекетінде   базалық   қызметтер   (алғашқы)   және   олар   туындылары   (екінші)   болады.   Бұл,   мысалы,
ұйымдастырушы   қызметі.   Ол   бойында   басқа   бірқатарын   интеграцилайды:   яғни   жоспарлау,   шешім   қабылдау,   бақылау,
мотивация.
Қызметтердің   бағыпталуы   бойынша   айырмашылығы.   Бұл   кез-келген   ұйымдастыру   жүйесінің   әлеуметтік-
техникалық сипаты және онда әр түрлі сапалы компоненттердің, адамдар мен технологиялардың болуы.
*****
Алматы  облысы, Райымбек ауданы, Кеген ауылы
№2 Кеген   орта мектетебі нің бастауыш  сынып  мұғалімі
Касенова  Эльмира  Мыржакиповна
                                                       
Сабақтың тақырыбы:    Су. Судың қасиеті                                                                                                                                       
Сабақтың мақсаты:                                                                                                                                                                          
1.Білімділігі: оқушыларды судың қандай күйде болатынымен таныстыру. Практикалық жұмыс барысында бақылау, талдау,
салыстыру және қорытынды шығара білуге үйрету.                                                               
2.
Дамытушылығы: оқушылардың өз ойларын жүйелі түрде айтуын, түсініп оқуын, ой-өрісін, есте сақтау 
қабілеттерін дамыту.
3.
3. Тәрбиелігі: қоршаған табиғатты сүюге, оны қорғап күтуге тәрбиелеу. Көрнекілігі: интеравтикті тақта, 
слайдтар, суреттер, жарты шарлар картасы, үнтаспа, тәжірибеге қажетті заттар. Типі: жаңа материалды меңгерті 
сабағы.                                                                                                                  
4.
 Әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу, топтастыру, сызба, топпен жұмыс, практикалық жұмыс, тест. 
Пәнаралық байланыс: әдебиеттік оқу.                                                                                                                        
5.
Сабақтің барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі: психологиялық дайындық.                                                                          
6.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Топпен жұмыс. І топ.      1. Ауа туралы не білеміз?                                                         
7.
ІІ топ.     2. Ауаның қандай қасиеттері бар? ІІІ топ.   3. Ауаның табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы қандай? 
8.
ІІ бөлім.   Не көрдік?    Нені білдік?                                                                                                                                       
Бұл бөлімде өткен сабақтарда ауаның қасиеттеріне жасалған тәжірибелерді еске түсіреміз 
5 минуттық бақылау жұмысы.                                                                                                                                                       
Жердің айналысын ауа қабаты қоршап тұр.                                                                                                                                     
Адам ауасыз бірнеше минут қана өмір сүре алады.                                                                                                                    
Ауаның қасиеттері: түссіз, мөлдір, иіссіз.                                                                                                                                  
Өсімдік ауадан көмір қышқыл газын сіңіре отырып оттегін шығарады.                                                                                           
Зауыттар, фабрикалар, көліктер ауаны ластайды.                                                                                                             
Ауанның қасиеттері: мөлдір, түссіз, салмағы жоқ, пішіні иісі жоқ, сығылады, серпіледі, жылы, салқын, ыссы, суық ауалар. 
Ауасыз от жанбайды. Ауаның құрамын сұрау. (азот, көмірқішқіл газы, оттегі және басқа газдар)
       Ауа газдардың қоспасы. Ауаның ластану себептерін анықтау: (түрлі қалдықтар, улы газдар, түтіндер, радиация, 
ормандағы ағаштарды кесу, орман-тоғайлардың өртенуі т.б.)                                                                                                             
Таза ауаны сақтап қалу үшін не істей керек?                                                                                                                                
Завод фабрикалардың суреттерімен жұмыс жүргізу.                                                                                                                      
3 топтан бір-бір оқушы өз ойларын ортаға салады.                                                                                                                             
ІІІ. Жаңа сабақ.  Су. Судың қасиеті                                                                                                                                                     
Су туралы жұмбақтар шешу

Аяғы жоқ жорғалайды, жүреді, 
Аузы жоқ сыңғырлайды, күледі.
Онсыз бірақ жер бетінде тірлік жоқ
Айтыңдаршы осыны кім біледі?         (су)

Көзге көрінбейді 
Қолға ілінбейді.                                     (ауа)

Көзге көрінгенмен
Ұстасақ қолға ілінбейді.                        (бу)
Үнтаспадан Е. Өтетілеуұлының «Су» атты өлеңін тыңдау.
Су – тіршілік негізі, 
Онсыз өмір сүрмейсің.
Гигиена егізі
Су деп және білгесің.
Су – табиғат байлығы 
Өзен-көлге барғайсың.
Кемі екі рет әр күні
Суға түсіп тұрғайсың.
4

Үйде ванна, душ болса 
Салқын сумен жуынғын.
Су сергітер бойыңды 
Онымен дос болғайсың.
Судан кейін сен енді 
Ісіңді оңай жалғайсың.
Айналаңды қоршаған 
Табиғатты сүйе біл.
Қауып-қатер төнсе оған
Қамқорға алып сүйе біл.
Білгін мұны балалар,
Сусыз құрғақ далалар.
Сузыз қараң далалар
Ескертеміз бар ұлға 
Ескертеміз бар қызға
Суды босқа ағызба.
Өлеңнін мазмұны бойынша қойылатын сұрақтар:
І топ.    «Су – тіршілік көзі» дегенді қалай түсінесің?
ІІ топ.    Судың қандай пайдасы бар?
ІІІ топ.   Суды қорғау үшін қандай шаралар жүзеге асырылады?
Су туралы түсіндіру, әңгімелеу.
Жарты шарлар картасымен жұмыс. Картада су көк түспен белгіленген. Су жердің төрттен үш бөлігін алып жатыр. Сусыз 
өмір жоқ. Су – тіршілік көзі. Ол сұйық зат. Өзен, көл, теңіз, мұхиттарды құрайды. Аспаннан жаңбыр түрінде түседі. Күн 
суытқанда су қатып мұзға айналады. 
    Мұз бен қар – судың қатты күйі. Дымқыл шүберекпен үстел үстін сүртсек, бірнеше минуттардан кейін ол кеіп қалады. 
Оның бетіндегі су буға айналып ұшып кетеді. Бу – мөлдір, түссіз газ. Бу – судың газ түріндегі күйі. Оны тәжірибе жасау 
арқылы анықтауға болады. 
   Тәжірибе жасау.

Судың нақты пішіні болмайды.

Судың түсі жоқ. Ол түссіз.

Су – мөлдір.

Судың дәмі жоқ.

Судың иісі жоқ.
IV.  Сабақты қорытындылау.
«Су» сөзіне топтастыру жұмысы: шық, мұз, бу, тұман, мұздақ, қар, жаңбыр, сел, көл, өзен, теңіз, мұхит.
 V.  Үйге тапсырма беру.                                                                                                                                                                         
Су. Судың қасиеті. Мәтіннің мазмұнын білу.                                   
*****
 Оңтүстік Қазақстан облысы, Сайрам ауданы, Қарамұрт ауылы 
№ 6 С. Киров атындағы жалпы орта мектебінің 
өзбек тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Кулназарова Зулфия Шаисламовна
9-В синф. Ўзбек адабиёти. (очиқ дарс)
Мавзу: Жасоратни халқ қалбига сингдирган шоир. (Шавкат Рахмон ижодига бағишланади)
Мақсад: 1. Ўқувчиларни шоир ҳаёти ва ижоди билан таништириш
2. Мустақил изланиш қобилиятини, дунёқарашини шакллантириш
3. Ўқувчиларга нафосат тарбиясини бериб, элпарварлик ва миллатпарварлик руҳида тарбиялаш
Дарс услуби: аралаш (савол-жавоб)
Дарс типи: янги билим бериш
Дарс жиҳози:
Дарснинг бориши:
1.Ташкилий қисм: синфнинг ва ўқувчиларнинг дарсга хозирлигини текшириш, давоматни аниқлаш
Психологик ҳолат: ўқувчилар бир-бирларига ўз тилакларини билдирадилар, уларни руҳлантириб, кафиятлари кўтарилади.
Энди ўқувчилар, диққатингизни юқоридаги ҳикматларга қаратинг:
1)
Оз-оз ўрганиб доно бўлур,
Қатра –қатра йиғилиб дарё бўлур.
2)
Билмаганни сўраб ўрганган олим,
Орланиб сўрамаган ўзига золим.
                             А.Навоий
Ҳикматнинг мазмуни сўралади. А.Навоийнинг ўзбек тили равнақига қўшган ҳиссаси айтилади.
З.М.Бобурнинг “Бобурнома” асарида Навоийга берилган таърифи айтилади. “Алишербек надири йўк киши эди. Туркийда 
хеч ким ончалик кўп ва хўб айтқон эмас”
Ўтган дарслар юзасидан семантик жадвал тўлдирилади.
Асар номлари
Муаллиф
Хасан 
Кайфий
Фарҳод ва 
Ширин
От кишнаган 
оқшом
Ёнаётган 
дарахт
Бобурнома
Муҳаббат
Алишер Навоий
+
З.М.Бобур
+
5

Омон Матжон
+
Тоғай Мурод
+
Ғафур Ғулом
+
Азим Суюн
+
Ўтилган дарслар юзасидан савол-жавоб:
Саволлар:
1.
Шеърий нутқ сўзлашув тилидан қандай фарқ қилади?
Шеърий нутқда вазн бўлади. “Вазн” арабча сўз бўлиб “ўлчов” маъносини билдиради. Ўзбек шеъриятида 3 та вазн 
қўлланилади. Булар: 1.Бармоқ 2.Аруз 3.Эркин вазн
2.
Бу вазнлар бир –биридан қандай фарқ қилади?
А) Бармоқ вазнида бўғинлар миқдори тенглиги ва туроқларнинг бир хилда такрорланишига асосланган. Азим Суюн 
шеърлари бунга мисол бўла олади
Б) Аруз вазнида бўғинларнинг миқдори эмас, узун-қисқалиги ҳисобга олинади.
В) Эркин вазнда бўғин ва туроқлар миқдори қатъий бўлмайди.
Биз ўтган дарсимизда Тоғай Муроднинг “От кишнаган оқшом” қиссаси билан танишганмиз. Асар қаҳрамони Зиёдулла 
қандай сифатларга эга?
У отга ишқи баланд, тепакал, содда, кўнгли тоза, виждонли, камтар, ғамхўр йигит эди.
3.
Қисса нима? Қисса сўзи арабчадан олинган бўлиб, “ҳикоя”, “воқеа”  деган маънони англатади. Қисса романдан 
кўра кичик ҳажмда бўлади. Қисса қаҳрамонлари романдаги каби мураккаб ва ижтимоий, руҳий вазиятларда кўрсатилмайди.
Янги мавзу баёни:
Шавкат Раҳмон ҳаёти ва ижодига доир муҳим саналар. “Саналар тилга кирганда” саҳифаси очилади.
1950 йил 12 сентябрь – Ш.Раҳмон Ўш шаҳрида туғилди. 
1966 йил – ўрта мактабни тугатиб Миллий Университетга ҳужжат топширди.
1970 йил – Москвадаги Адабиёт институти таллабаси бўлди.
1975 йил – ўқишни тугатиб, Тошкентга келди ва бир қатор нашриётларда муҳаррир бўлиб ишлади.
1978 йил – “Рангли лаҳзалар” шеърий китоби нашрдан чиқди.
1989 йил – испан шоири Лорканинг шеърларини ўзбекчага таржима қилиб, “Энг қайғули шодлик” номи билан нашр 
қилдирди.
1996 йил – “Ўзбекистонда хизмат кўрсатган маданият ходими” унвони берилди.
1996 йил 2 октябрда – шоир оғир хасталикдан вафот этди.
1997 йил – шоирнинг “Сайланма” си нашрдан чиқди.
Ш.Раҳмоннинг шеърий тўпламлари:
Испан тилидан таржималари
Федерико Гарсиа Лорка
Рафаэл Альберти шеърлари
Диёр: ХХ аср ўзбек шеъриятининг ўзига хос вакили, миллатпарвар шоир Шавкат Раҳмон 1950 йил 12 сентябрида Ўш 
шаҳрида туғилган. Шоирнинг отаси Раҳмонберди асли Шаҳрихон туманидаги Сарой қишлоғидан  бўлиб, тақдир тақозоси 
билан Ўш шаҳрига келиб, муҳим туриб қолганди. Онаси Офтобхон ҳам шаҳрихонлик эди. Шавкат Раҳмоннинг отаси ва 
онаси савдо ишлари билан шуғулланарди. Улар эрта кўкламдан, то кеч кузгача Помир тоғ этакларида Сармўғул 
яйловларида мол-қўй боқадиган чорвадорларни керакли товарлар билан таъминлаганлар. Уйдаги барча юмушлар тиришқоқ
Ва ҳаёлчан Шавкатнинг зиммасида эди.
Азиза: Болаликдан тиниб-тинчимаган бақувват ва ғайратли Шавкат ҳаржихатдан мустақил бўлишга интиларди. Ўн уч 
ёшида ғишт заводига ишга киради. Ғишт қуйишни ўрганиб олиб келаси йили ҳовлисидаги пастқам эски деворларни бузиб, 
ўрнига олди очиқ айвонли 2 хонали уй қуради. Орадан 10 йил ўтиб, шу уйга Манзура келин бўлиб тушади.
Севара: 1966 йилда Шавкат ўрта мактабни битиради, ТошДУнинг филология факультетига кетма-кет 2 йил хужжат 
топширади. Лекин танловдан ўтолмайди. Сўнгра Ўш вилоятида газетада ҳарф терувчи, сўнг мусаҳҳиҳ бўлиб ишлайди. Бу 
ерда Турсунбой Адашбой билан учрашади, ёзганларини унга кўрсатади. Шу тариқа бирин-кетин шеърлари вилоят газетаси 
саҳифаларида босилади.
Заҳро:Шундай кунларнинг бирида матбуотда Москвадаги Адабиёт институтига ижодий танлов эълон қилинади. Шавкат ўз 
шеърларини рус тилига ўзи таржима қилиб танловга жўнатиб юборади. Орадан маълум вақт ўтгач: “Сиз ижодий танловдан 
ўтдингиз, тезда Москвага етиб келинг” деган мазмунда телеграмма олади. Москвага бориб кириш имтиҳонларини яхши 
топширган Шавкат Адабиёт институтининг талабаси бўлади. У ерда тенгдошлари Ҳалима Худойбердиева, Мурод 
Мухаммад Дўст, Собит Мадалиев каби ўзбек адабиётининг бўлажак машҳур адиблари билан ёнма-ён сабоқ олади.
Элдор: 1975 йилда Москвадаги таҳсилни тамомлагач, Тошкентга келади. Бир қатор нашриётларда муҳаррирлик қилади. Шу
билан бирга қизғин ижод билан шуғулланади. Шу йилларда “Рангли лаҳзалар”, “Юрак қирралари”, “Очиқ кунлар”, 
“Гуллаётган тош”, “Уйғоқ тоғлар”, “Хулво” сингари шеърий китоблари чоп этилди.
Элнора: Дунё шеъриятидаги энг янги ва ижобий жиҳатларни миллий шеъриятимизга киритш йўлида изланган. Шавкат 
Раҳмон 1979 йилда атоқли испан шоири Федерика Гарсиа Лорка шеърларидан китобни рус тилидан ўзбекчага ағдариб, 
“Сайланма” номи билан чоп эттирди. Ўзи ҳам испан тилини ўрганди. 1986 йилда Испанияда ижодий сафарда бўлиб, Лорка 
шеърларини испанчадан ўзбекчага ўгирди. 1989 йилда Лорканинг “Энг қайғули шодлик” шеърий китоби шу тариқа ўзбек 
тилида нашр этилади. 1996 йилда шоирга “Ўзбекистонда хизмат кўрсатган маданият ходими” унвони  берилди.
Дурдона: Шоир Шавкат Раҳмон нафақат ўз шеърига, балки таржималарига ҳам ғоят улкан масъулият билан  ёндашар, ҳар 
қандай бадиий асарнинг қуруқ гап ёки чиройли замзама эмас, балки чинакам Жасорат эканига ишонарди. Унинг эътиоди 
бўйича асл қаламкаш “жасорат сўзининг таржимони” бўлиши керак.
Наҳот, шеърлар айтдим 
бўшлиққа қараб
наҳотки, соврилди олов сўзларим,
наҳотки, ҳақ бўлса, элу юрт асли 
6

қуруқ сўзлар деган гумроҳ дўстларим?
Шаҳзод: У ҳамиша миллат дардини, халқнинг армонларини ифодалашга интиларди. У ўз ҳаётини, тақдирини миллатнинг 
ҳаёти ва тақдиридан айри тасаввур этмасди. У ҳар бир миллатнинг кўнгил мулкига кириб боришини орзу қилиб, шу йўлда 
тинимсиз дард чекиб яшаган шоир эди.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет