Изучение подлежащего как структурно-семантического компонента простого двусоставного предложения
жүктеу/скачать 91,77 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Олай болса, тіл дамуы дегеніміз – тілдік өзгерістер.
№13-14 Дыбыстық өзгерістер1. Ықпалды өзгерістер1. Ықпалды өзгерістер2. Ықпалсыз өзгерістерТіл – дамып, өзгеріп отыратын жанды құбылыс. Сөздік құрамымыз тіліміздің өз заңдылығы бойынша жасалған жаңа сөздермен ғана байып отырмайды, сонымен бірге, ол көрші жатқан бөтен жұрттан ауысқан кірме сөздермен де толығып отырады.Тіл – дамып, өзгеріп отыратын жанды құбылыс. Сөздік құрамымыз тіліміздің өз заңдылығы бойынша жасалған жаңа сөздермен ғана байып отырмайды, сонымен бірге, ол көрші жатқан бөтен жұрттан ауысқан кірме сөздермен де толығып отырады.Шет жұрттық сөздер болғандықтан олардағы дбыстардың біразы біздің тілімізге жат болуы заңды. Мұндай жағдайда тіл жат дыбыстарды төл дыбыстармен ауыстырады. Сондай-ақ, жат сөздердегі дыбыстар тіркесімі біздің тіліміздің дыбыстық тіркесіміне сәйкес келмеуі де мүмкін. Мұндайда да заңсыз тіркестерді заңды тіркестермен алмастыруға тура келеді. Міне, тілдегі дыбыстық өзгерістер дегеніміз – тілдік заңдылықтардан туған дыбыстық құбылыстар.Олай болса, тіл дамуы дегеніміз – тілдік өзгерістер.Олай болса, тіл дамуы дегеніміз – тілдік өзгерістер.Бірақ тілдe болған өзгерістердің бәрі даму бола бермейді. Бір өзгерістер бар, олар шын мәнінде тілдің дамуын көрсетеді. Екінші бір өзгерістер бар, олар тілдің дамуын емес, оның кері кетуін, бұзылуын көрсетеді. Бір бұл дәрісте тілдің қолданылуын жеңілдететін, оны икемді ететін дыбыстық өзгерістерді ғана сөз етеміз.Бұл ретте Халел Досмұхамедұлының мына пікірін келтіре кеткеніміз жөн болар: «Тілге кірген жат сөздер – сол тілдің заңымен өзгеріп, танымастай халге жетуі керек. Бүйтпесе, жат сөздер бұралқы болып, тілдің шырқын бұзады, тілге зиян келеді».Қазақ тіліндегі дыбыстық өзгерістерді ықпалды өзгерістер және ықпалсыз өзгерістер деп екіге бөлуге болады. Оларды сызбанұсқа түрінде былайша көрсеткен жөн:Қазақ тіліндегі дыбыстық өзгерістерді ықпалды өзгерістер және ықпалсыз өзгерістер деп екіге бөлуге болады. Оларды сызбанұсқа түрінде былайша көрсеткен жөн:жүктеу/скачать 91,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|