Маркетинг
жүктеу/скачать 24,31 Kb.
|
1 2
Байланысты:DERSNOTU-3-4 hafta
- Бұл бет үшін навигация:
- Genel Fonksiyonu Yönetim
- Temel Fonksiyonu Üretim
- Pazarlama
- Destekleyici ve Kolaylaştırıcı Fonksiyonu Finans
- Muhasebe
- İnsan Kaynakları
- Halkla İlişkiler
- AR – GE
- 2.2. İşletme Türleri (Gruplandırılması) Faaliyet Alanlarına Göre İşletmeler
- Üretim Araçlarının Mülkiyetine Göre İşletmeler
- Üretim Yapıları Açısından İşletmeler
- Büyüklüklerine Göre İşletmeler Cüce işletmeler
- Hukuki Yapılarına Göre İşletmeler
|
2. DERS KONU: İŞLETME FONKSİYONLARI VE TÜRLERİ (GRUPLANDIRILMASI) 2.1. İşletme Fonksiyonları 2.2. İşletme Türleri (Gruplandırılması) 2.1. İşletme Fonksiyonları İşletmenin faaliyetlerini (қызмет) verimli bir şekilde yerine getirebilmesi için genel ve temel fonksiyonlar mutlaka organize edilmelidir. İşletmenin genel fonksiyonu yönetim, temel fonksiyonları ise; üretim ve pazarlama, destekleyici fonksiyonlar olarak; muhasebe, finans, insan kaynakları, araştırma ve geliştirme (AR-GE) fonksiyonları yer alır. Genel Fonksiyonu Yönetim (Басқару) Fonksiyonu: “Planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve denetim süreci (жоспарлау, ұйымдастыру, бағыттау, үйлестіру және бақылау) doğrultusunda eldeki kaynakları (қайнар көз) verimli (нәтижелі), etkili (әсерлі) ve iktisadi olarak kullanarak önceden belirlenmiş amaçlara ulaşma” olarak tanımlayabiliriz. Temel Fonksiyonu Üretim (Өндіріс) Fonksiyonu: İnsanların ihtiyaçlarını (мұқтаждық) karşılayacak mal ve hizmetlerin en iyi kalitede (жоғары сапа), en düşük maliyetle (ең төменгі құны), üretimini sağlamaya yönelik faaliyetlerin planlanması, organize edilmesi, yönlendirilmesi, koordinasyonu ve kontrolüdür. Pazarlama (Маркетинг) Fonksiyonu: Tüketici istek (талап) ve ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve bu ihtiyaçların karşılanması için gerekli girdilerin temin edilip (қамтамасыз ету) üretim sürecinden geçirilerek ürün haline getirilmesi, fiyatlandırılması, dağıtılması, tutundurma (жарнама) ve satış sonrası hizmetleri ifade eder. Destekleyici ve Kolaylaştırıcı Fonksiyonu Finans (Қаржы) Fonksiyonu: İşletmelerin kurulabilmesi veya kurulu bir işletmenin üretim yapabilmesi için gerekli olan para (ақша) giriş ve çıkışlarını (кіріс-шығыс) en az maliyetle gerçekleştirme (жүзеге асыру) fonksiyonlarından oluşan bir bütündür. Bir işletmenin amaçlarını gerçekleştirmek için gerekli olan parayı, ödeme araçlarını (төлем құралдары) ve her türlü imkânı sağlayacak (барлық мүмкіндіктерді ұсыну) ve işletmenin her türlü yükümlülüklerini (жауапкершілік) yerine getirecek şekilde para akışının (ақша ағыны) yönetimi ve bunlarla ilişkili fonsiyonlara finans denilmektedir. Muhasebe (Бухгалтерлік есеп) Fonksiyonu: İşletmenin varlıkları (мүлік) ve kaynakları üzerinde değişim oluşturan mali nitelikteki ve para ile ifade edilen işlemlere ait bilgileri kaydetmek, sınıflandırmak, özetleme, analiz etme ve yorumlama (сақтау, жіктеу, қорытындылау, талдау және түсіндіру) yoluyla ilgili kişi ve kurumlara (мекеме) raporlar (есеп) şeklinde sunmak olarak tanımlanır. İnsan Kaynakları (Адами ресурстар) Fonksiyonu: Bir üretim faktörü olan emek kaynağının işgücü piyasasından (еңбек нарығынан) en ekonomik yollardan sağlanması ve verimli bir şekilde çalıştırılması hedefine yönelik işletme faaliyetlerinin yerine getirilmesi insan kaynakları fonsiyonunu oluşturur. Halkla İlişkiler (Қоғаммен байланыс) Fonksiyonu: Organizasyonla çevresi arasında (Ұйым мен оның ортасы арасындағы) karşılıklı (өзара) iletişimi (қарым-қатынас), anlamayı ve işbirliğini (ынтымақтастық - сотрудничество) sağlayıp ve bunun işletme faydasına olarak sürdürmeye yardımcı olan işletme işlevidir. Halkla ilişkiler işlevi; işletme ile halk arasında iyi bir ilişki kurmak ve bu ilişkiyi işletme faydasına yönetmektir. AR – GE (Зерттеу және даму) Fonksiyonu: İşletme fonksiyonlarının ilmi yöntemlerle ekonomik açıdan incelenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması (сараптама, талдау, түсіндіру) ve bu yolla bazı ekonomik sonuçların ortaya konularak (кейбір экономикалық салдарлармен) ilgili işletme fonksiyonlarında uygulanması faaliyetlerini içeren bir işletme işlevidir. Araştırma, bilinmeyeni bilmeye, öğrenmeye yönelik yapılan bilimsel teknolojik faaliyetlerdir. Geliştirme ise, mevcut bilgiyi ya da teknolojiyi yeni düzenlemelerle daha iyiye doğru yönlendirme faaliyetidir. 2.2. İşletme Türleri (Gruplandırılması) Faaliyet Alanlarına Göre İşletmeler (Қызмет салалары бойынша кәсіпорындар) Üretim işletmeleri – toplumsal ihtiyaçları gidermek için, hammadde, yarı mamul (шикізат, жартылай фабрикаттар) gibi girdileri üretim faktörleri ile birleştirerek çeşitli değişimlerde geçiren ve bunun sonucu olan çıktıları piyasaya (нарық) süren işletmelerdir. (Örneğin: Otomobil, lastik, boya sektörlerde bulunan işletmeler) Ticari işletmeler – üretilmiş olan mal ve hizmetleri alıp, değişime uğratmadan (өзгерместен) tüketiciye ulaştıran işletmelerdir. (Örneğin: Marketler, bakkallar) Karma işletmeler – bazı işletmeler hem üretim yapıp hem de üretikleri ürünleri piyasaya sunarlar. Üretim Araçlarının Mülkiyetine Göre İşletmeler (Өндіріс құралдарына меншік құқығы бойынша кәсіпорындар) Özel işletmeler – sermayesinin (капитал) tamamının özel kişi veya kuruluşlara ait işletmelerdir. (Örneğin: süpermarketler, mahallemizde faaliyetini sürdüren fırın) Kamu işletmeler – sermayesinin tamamı ya da yarısından fazlası kamuya ait işletmeler. (Örneğin: Belediye ekmek fabrikası) Karma işletmeler – kamu tüzel kişileri (заңды тұлға) ile özel kişilerin sermayelerini birleştirerek kurdukları karma yapılı işletmelerdir. (Örneğin: Türk Telekom) Yabancı sermayeli işletmeler – üretim araçlarının mülkiyeti (меншік) başka ülke girişimcilerine ait olan işletmelerdir. (Örneğin: Shell, Mobil) Üretim Yapıları Açısından İşletmeler Mal üreten işletmeler – belirli hammadde veya yarı mamulleri kullanarak, bunların şekil ve yapılarını değiştirerek veya farklı hammadde ve yarı mamuller ile birleştirerek yeni tip ürünler ortaya koyan işletmelerdir. Hizmet üreten işletmelerdir – üretilmesi fiziksel bir ürüne bağlı olabilen veya olmayan, temel olarak dokunulamayan ve mülkiyet devri ile sonuçlanmayan, tüketicilere, topluma bir fayda sağlayan hareketler, süreçler ve performanslar (процестер мен өнімділік) olarak tanımlanan hizmetleri sunan işletmelerdir. (Örneğin: Sağlık, eğitim eğlence ve spor, finans hizmeti veren işletmeler) Büyüklüklerine Göre İşletmeler Cüce işletmeler - tek bir çalışanı tam gün çalıştıramayacak kadar dar bir iş hacmine sahip ya da o ölçüde küçük işletmelerdir. (Örneğin: Bir berber ya da anahtarcı cüce işletmelere verilebilecek en iyi örneklerdir.) Küçük işletmeler - çalışan sayısı 1–49 arası olan işletmelere çok küçük işletmeler, 50 – 99 arası olan işletmelere ise küçük işletmeler denmektedir. Orta büyüklükteki işletmeler - çalışan sayısı ölçütü açısından orta büyüklükteki işletmeleri, 100–499 arası çalışana sahip işletme olarak tanımlamak mümkündür. Büyük işletmeler - çalışan sayısı 500–1999 arasında olan işletmeler büyük işletme olarak kabul edilmektedir. Dev işletmeler - çalışan sayısı 2000’den fazla olan işletmelere dev işletme adı verilir. Tüketici Türlerine Göre İşletmeler Son tüketiciye yönelik mal ve hizmet sunan işletmeler Aracı tüketicilere mal ve hizmet sunan işletmeler Hukuki Yapılarına Göre İşletmeler Özel işletmeler жүктеу/скачать 24,31 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2