Мазмұны жағынан, эссе былай жіктеледі

Аргументті эссені жазу барысында ерекше назар аударуды қажет ететін түбегейді ерекшеліктер – мәтіннің құрылымының қатаң тәртіпке негізделуі және дәлелділік (аргументация).

Кез келген автор эссені жазуда мынадай басты мәселені естен шығармауы керек: мәтінмен жұмыс жасаудың құндылығы – отырып, эссе жаза салу емес, эссені құру үдерісін басынан бастап ойластыру және жұмыс жасау кезеңдерін дұрыс бөлу.

Кез келген автор эссені жазуда мынадай басты мәселені естен шығармауы керек: мәтінмен жұмыс жасаудың құндылығы – отырып, эссе жаза салу емес, эссені құру үдерісін басынан бастап ойластыру және жұмыс жасау кезеңдерін дұрыс бөлу. Осы үдеріс барысында автор мына сұраққа ұдайы жауап беріп отыруы керек: мәтін эссенің мазмұны мен формасы бойынша талаптарға қаншалықты сәйкес келеді?

• 
  философиялық,
  
• 
  әдеби-сыни,
  
• 
  тарихи,
  
• 
  көркемдік,
  
• 
  көркемдік-публицистикалық,
  
• 
  рухани-діни т.б.
  

• 
  рецензиялар;
  
• 
  лирикалық миниатюралар; • жазбалар;
  
• 
  күнделік жазбалары;
  
• 
  хаттар т.
  

• 
  сипаттамалы;
  
• 
  мазмұндық;
  
• 
  рефлексивті;
  
• 
  сыни;
  
• 
  аналитикалық т.б.
  

эссе авторы өзінің сыни ойлау, яғни аргументті түрде өзінің көзқарасын дәлелдеу, сондай-ақ нақты әлеуметтік, қоғамдық маңызы бар мәселені өз тәсілдерімен шешу қабілетін көрсетуі керек;

мәтіннің құрылымы нақты болуы керек: кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды;

эссенің бөліктері мазмұны мен әрбір абзацының құрылымы бойынша нақты талаптарға сай болуы керек.

Эссе авторы өзінің сыни ойлау, яғни аргументті түрде өзінің көзқарасын дәлелдеу, сондай-ақ нақты әлеуметтік, қоғамдық маңызы бар мәселені өз тәсілдерімен шешу қабілетін көрсетуі керек.

Мәтіннің құрылымы нақты болуы керек: кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды.

Эссенің бөліктері мазмұны мен әрбір абзацының құрылымы бойынша нақты талаптарға сай болуы керек.

эссені құрастыруға үйрету технологиясы: қателерге талдау жасау әдісі

Эссенің мәтінін құрастыруға үйрету барысында оқытушы мен студенттің алдында нақты міндет тұрады – әрбір кезеңге ретті және логикалық түрде өте отырып, эссе мәтінін құрастыру барысын біртіндеп жүзеге асыру (соңғы нәтижесі емес, барысын).