Мектеп математикасындағы логика. Математикалық тұжырымдар. Анықтамалар. Дәлелдеулер. Мектеп математикасындағы логика



бет1/3
Дата10.11.2022
өлшемі19,02 Kb.
#48936
  1   2   3

Өмірзақ Аяулым, 26.04.2022

Мектеп математикасындағы логика. Математикалық тұжырымдар. Анықтамалар. Дәлелдеулер.
Мектеп математикасындағы логика: Мектеп математикасындағы математикалық сөйлемдер. Математикалық сөйлемдер белгілі бір тәсілмен логикалық операторлардың көмегімен формулалардан құрастырылады. Мысалы, «» және «» формулаларынан «және» және «немесе» логикалық жалғаулары (конъюнкция мен дизъюнкцияны білдіреді) арқылы қиылысының және бірігуінің сипаттамалық қасиеттерін білдіретін сөйлемдер жасалады, тиісінше:


Кейбір құрама сөйлемдер формула ретінде қысқартылып жазылады. Мысалы, «» формуласы, «Кез келген үшін, егер болса, онда » деген сөйлемді білдіреді.
Сол сияқты «» анықтама бойынша «Кез келген үшін, бола алады, тек болған жағдайда» дегенді білдіреді. Логикалық операторлар көмегімен біз формулаларды жазып шыға аламыз. Мысалға қазір біз «кез келген», «егер» және «тек» логикалық операторларды қолдандық.
Математикалық сөйлемдер формулалар мен логикалық операторлардан қарапайым ережелер бойынша құрастырылады, оларды келесі анықтама түрінде біріктіруге болады:
1. Кез келген формула
2. Егер сөйлем болса, онда «» сөйлем екені дұрыс емес. .
3. Егер мен сөйлем болса, онда « және », « немесе », « болса, онда », « егер болса ғана» сөйлемдер.
4. Егер құрамында еркін айнымалысы бар сөйлем болса, онда "әрбір , үшін" және " болатындай бар" сөйлемдер ( - байланысқан айнымалы) .
5. Формулалардан басқа немесе 2-4-тармақтарға сәйкес формулалардан жасалған басқа ұсыныстар жоқ.
Бұл анықтамаға үш ескерту жасайық:
1) Жоғарыда тұжырымдалған анықтаманы нақтылау үшін мектеп математикасында қолданылатын формулалар тізімін қоса беру қажет.
2) Орыс тілінде олардың синонимдік өрнектері бар, олардың көмегімен логикалық операторлар анықтамада көрсетіледі («одан ... мынадай», «шындайды», т.б. «егер ., онда» үшін; егер және тек es- ма», «қажет және жеткілікті» үшін «егер және тек қашан» және т.б.).
3) Сөздік-символдық жазбалардағы логикалық амалдардың орындалу реті сөздік тілдің грамматикалық ережелерімен анықталатындықтан, анықтамада жақшалар енгізілмейді.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет