Мысыр математикасы
жүктеу/скачать 204,75 Kb.
|
|
Мысыр математикасы Біздің заманымыздан 2000 жыл бұрын жазу-сызу мәдениеті гүлденген, тарихқа әйгілі Мысыр елінің айтулы абыздары қосу, азайту және көбейту есептерін алғаш рет шешкен және оны кең тұтынған. Ежелгі Мысыр оқымыстылары өздерінің ғылыми еңбектерін папирустарға жазып қалдырған. Мысырлық математика папирустарында бөлшектерді «бірліктерге» жіктеу кестелері, кейбір геометриялық фигураларды аудандарын және көлемдерін есептеп шығару ережелері, ескерткіштердің салмағын анықтауға берілген есептер, статуялар орнату үшін қажетті құрылыс материалдары мен күн санын табуға берілген және басқа да практикалық есептер бар. Натурал сандарды арифметикалық қосу және азайту амалдары мысырлықтарда негізінен қазіргі кездегідей орындалатын, ал көбейту және бөлуді мысырлықтар тізбектеп екі еселеу мен қосуға келтіретін. Ежелгі Мысыр тәсілімен есеп шығарудың ережелерін қазақтан шыққан тұңғыш физика-математика ғылымдарының докторы, ұлағатты ұстаз, профессор-математик, қазақтың Ұлттық Академиясының академигі, Қазақстан ғылымына еңбегі сіңген қайраткер Орынбек Ахметбекұлы Жәутіков өзінің 1969 жылы жарық көрген математика тарихы жайындағы еңбегінде көрсеткен. Ежелгі Мысыр тәсілімен есеп шығарудың ережелерін 18 ғасырға дейін көп математиктер ерекше арифметикалық амалдар ретінде қарастырып келді. Қазір олар арифметикалық амалдардың дербес жағдайлары болып саналады. Ежелгі Мысыр тәсілімен бүтін сандарды көбейту және бөлудің ережелері игерілді, ондық санау жүйесінде берілген сандарды екілік санау жүйесінде өрнектеу тәсілі берілді. жүктеу/скачать 204,75 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|