Нергия қабылда
жүктеу/скачать 37,84 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ң ЖЕКЕ АУМАҚТАРД А ҒЫ ТОҚ ЖӘНЕ КЕРНЕУ
- 1. 3 -с у рет.
- 1 . 2 -мысал.
|
ЭНЕРГИЯ ҚАБЫЛДАҒЫШТАРДЫҢ ТІЗБЕКТЕЙ ҚОСЫЛЫСЫ.ТІЗБЕКТІҢ ЖЕКЕ АУМАҚТАРДАҒЫ ТОҚ ЖӘНЕ КЕРНЕУ Энергия қабылдағыштарды тізбектей, параллель жəне аралас жалғауға болады. Энергия қабылдағыштардың тізбекей жалғануы кезінде бірінші қабылдағыштың шартты ұшы екінші қабылдағыштың шартты ұшымен жалғанады, ал екіншісінің ұшы — үшіншісінің ұшымен жəне т.с.с. 1.3-суретте Rl, R2, R3 резисторлары бар энергия қабылдағыштар тізбектей жалғанған жəне U кернеуі бар энергия көзінеқосылған. Тізбектелген электр тізбегінің барлық бөліктері арқылы бірдей тоқ I өтеді. Ом заңы бойынша жеке кедергілердегі кернеулер тең: U1 = IR1; U2 = IR2; U3 = IR3. (1.4) Осылайша, тізбектей жалғанған кедергілердегі кернеулердің түсуі кедергілердің мəндеріне пропорционал. R1> R2> R3 кезіндегі кернеу U1> U2> U3. U1, U2 жəне U3 кернеулері R1, R2 жəне R3 кедергілері бірдей болғанда ғана тең болады. Қабылдағыштар тізбектей жалғанғанда жеке қабылдағыштардағы кернеулер сомасы тізбек қысқыштарындағы кернеуге тең болады: U1 + U2 + U3= U. (1.5) 1.3-сурет.Энергия қабылдағыштардың тізбектей қосылысы Тізбектей жалғанған қабылдағыштардың қатарын (1.3-суретті қараңыз) баламалы (жалпы) кедергімен R ауыстыруға болады. Осы кедергінің мəні осындай ауыстыру кезінде қысқыштардағы кернеу U өзгермегенде тізбектегі тоқты I өзгертпеу керек. Келтірілген схема үшін U = IR. (1.6) Тізбектің жеке бөліктеріндегі кернеу ((1.4)-формула) мен қайнар көздің алынған кернеуді ((1.6)-формула) ((1.5)-формулаға) қоямыз: IR1 + IR2 + IR3 = IR. I-ға қысқартқан соң R = R1 + R2 + R3 тең болады. Осылайша, тізбектей қосылу кезінде тізбектің кедергісі оның жеке бөліктеріндегі кедергілердің сомасына тең. Егер (1.5)-формуланың барлық мүшелерін I тоққа көбейтсе, онда U1I + U2I + U3I = UI немесе Р1 + P2 + P3 = P алынады. Яғни, барлық тізбектің қуаты Р жеке бөліктердің қуат сомасына тең. 1.2-мысал. Қабылдағыштардың кедергілері R1 = 10 Ом, R2 = 20 Ом жəне R3 = 30 Ом. Тізбек қысқыштарындағы кернеу U = 120 В. Әрбір қабылдағыштың эквивалентті кедергісін R, U1, U2, U3 кернеулерін жəне Р1, Р2, Р3 қуаттарын, сондай-ақ тізбектің P қуатын анықтау. 𝑈 120 Ш е ш і м і . Тізбектің эквивалентті кедергісі Rэкв = R1 + R2 + + R3 = 10 + 20 + 30 = 60 Ом. Тоқ 𝐼 = = = 2𝐴 . Кернеу: U1 = 𝑅 60
= IR1 = 2 • 10 = 20 В; U2 = IR2 = 20 • 2 = 40 В; U3 = IR3 = 2 • 30 = 60 В. Қабылдағыштардың қуаты: Р1 = U1I = 20 • 2 = 40 Вт; Р2 = U2I = 40 • 2 = 80 Вт; Р3 = U3I = 60 • 2 = 120 Вт. Тізбектің қуаты Р = Р1 + Р2 + Р3 = 40 + 80 + + 120 = 240Вт. Энергия қабылдағыштарының тізбектей қосылуы əдетте қабылдағыштың есептік (немесе номиналды) кернеуі электр энергия көзінің кернеуінен аз болатын жағдайларда қолданылады. Тізбектей жалғанғаны, мысалы, тұрақты тоқ вольтметрінде қолданылады. Оның өлшегіш механизміне тізбектей қосымша кедергі Rқос қосылады. Қабылдағыштардың тізбектей жалғануының кемшілігі олардың əрқайсысындағы кернеудің басқа қабылдағыштардың кедергілеріне тəуелділігі болып табылады. Егер бір қабылдағыш істен шықса, басқа қабылдағыштардағы тоқ өшіріледі. жүктеу/скачать 37,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|