О. М. Рой орталықтандыру дәрежесіне қарай бюджеттік жүйелердің үш түрін ажыратады



бет1/5
Дата08.02.2023
өлшемі28,62 Kb.
#66257
  1   2   3   4   5

Тақырыбы: АҚШ-тың мемлекеттік бюджет жүйесі және Қазақстанмен оны салыстыру


Жоспар:

  1. Кіріспе

  2. АҚШ- тың мемлекеттік бюджет жүйесінің ерекшеліктері

  3. АҚШ және Қазақстанның мемлекеттік бюджет жүйелері

  4. Қорытынды

  5. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі


Кіріспе

Бюджет жүйесі – экономикалық қатынастар мен құқықтық нормаларға негізделген, заңмен бекітілген қатынастармен өзара байланысты барлық мемлекеттік бюджеттердің жиынтығы.


Елдің бюджет жүйесі қоғамның саяси жүйесіне, мемлекеттің экономикалық жүйесіне және оның әкімшілік-аумақтық бөлінуіне негізделген.
Бюджет жүйесін құрудың әлеуметтік-экономикалық және ұйымдастырушылық принциптері, оның құрылымы, оған біріктірілген бюджеттердің өзара байланысы елдің бюджет құрылымын сипаттайды.
Бюджет жүйесі – бұл мемлекеттің, әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінің және экономикалық қатынастар мен құқықтық нормаларға негізделген бюджеттік дербес мекемелер мен қорлардың бюджеттері (сметалары) мен шоттарының жиынтығы. Бюджет жүйесінің сипаты елдің әлеуметтік-экономикалық және саяси жүйесімен анықталады, ал оның ұйымдық құрылымы мемлекеттік-әкімшілік құрылым нысанына байланысты.
О.М.Рой орталықтандыру дәрежесіне қарай бюджеттік жүйелердің үш түрін ажыратады:

  • Орталықтандырылған үлгі (Германия) жергілікті бюджеттерге аударымдар арқылы ұлттық (Германия жағдайында федералдық) салықтарды қайта бөлумен сипатталады.

  • Орталықтандырылмаған жүйе (Канада) бір-біріне сәйкес келмейтін мемлекеттік және жергілікті салықтарды пайдаланады, ал орталық үкімет мемлекеттің заңдарын іске асыру шығындарын көтереді.

  • Аралас.

«Америкалық», «еуропалық» және «жапондық» бюджеттік жүйелер де бөлінеді. Американдық жүйе азаматтардың кірістеріне әлеуметтік ауыртпалық салумен сипатталады, ол жалақының жоғары деңгейімен және ЖІӨ-дегі мемлекеттік бюджеттің салыстырмалы түрде төмен үлесімен байланысты (1913 ж. 7,5%, 2003 ж. 35%). Еуропалық жүйе бюджет қаражаты есебінен әлеуметтік кепілдіктер беруді көздейді, бұл ЖІӨ-дегі бюджеттің айтарлықтай жоғары үлесін талап етеді (2000 жылы Германияда 42%, Швецияда - 67%). Жапондық жүйеде әлеуметтік ауыртпалықтың айтарлықтай бөлігі компанияларға жүктеледі.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет