О. Н. Ерниязов Психологиялық зерттеу


«СІЗ ӚЗІҢІЗДІ БАҚЫЛАЙ АЛАСЫЗ БА?»



Pdf көрінісі
бет3/8
Дата31.01.2017
өлшемі1,29 Mb.
#3122
1   2   3   4   5   6   7   8

«СІЗ ӚЗІҢІЗДІ БАҚЫЛАЙ АЛАСЫЗ БА?» 

 

Нұсқау:  «Нұсқауларды  оқып,  «иә»,  не  «жоқ»  деп  жауап 

беріңіз». 

1. Маған басқа адамдарға еліктеу қиын. 

2.  Мен  егерде  қажеттілік  болса,  басқалардың  кӛңілін  аудару 

үшін ақымақ бола аламын. 

3. Менен жақсы актер шығар еді. 

4.  Кейде  басқа  адамдарға  мен  ӛте  уайымшыл  сияқты  болып 

кӛрінемін. 

5. Компанияда мен сирек басты назарда боламын. 



№ 

Темперамент 

типі 

Анықтамасы 

Сангвиник 



Ширақ, кӛпшіл, сыртқы қоздырғышқа 

тез жауап береді. Бұл күшті тип. Ол 

ӛзін-ӛзі жақсы ұстай алады. Байсалды 

келеді. Олар кӛбінесе кӛшбасшы болады 

және оларға ұйымдастыруы қабілеті 

тән. 


Холерик 


Ширақ, кӛпшіл, сыртқы 

қоздырғыштарға жауабы әр түрлі. 

Шыдамсыз, ашуланшақ болып келеді 

бір нәрсені бастаса, оны тоқтату қиын 

олар тік мінезді. 

Флегматик 



Селқос, кӛп қозғалмайтын сабырлы, 

ұстамды, олар бос сӛйлегенді 

ұнатпайды, тұйық, ұзақ және бір 

қалыпты жұмыс жасайды. Күте алады, 

Меланхолик 



Селқос, біртоға. Бұл әлсіз тип. Оған ӛз-

ӛзіне сенімсіздік пен жасықтық тән. 

Ренжігіш, күмәншіл болып келеді, 

ұжымда ол кӛп кӛрінбейді, жетекшіге 

сӛзсіз бағынғанды қалайды. Олар ӛнер 

мен әдебиетке мықты. 



 

25 


6.  Әр  түрлі  адамдармен,  әртүрлі  жағдаяттармен  ӛзімді 

әртүрлі ұстаймын. 

7. Мен анық сенімді болсам ғана дәлелдеуге тырысамын. 

8.  Істе  және  адамдармен  қарым-қатынаста  жетістікке  жету 

үшін,  олар  мені  қалай  кӛргісі  келеді,  мен  сондай  болуға 

тырысамын. 

9. Мен ұнатпайтын адамдармен де мейірбан дос бола аламын. 

10. Мен қалай кӛрінемін, дәл сондаймын. 

1,5,7 сұрақтарына «жоқ» және басқа сұрақтардың бәріне «иә» 

деп  жауап берсеңіз  1 ұпайдан қоясыз. Егерде  сіз шынайы жауап 

берсеңіз: сіз туралы тӛмендегідей нәтиже: 

0-3  ұпай.  Сізде  коммуникативтік  бақылау  тӛмен  және  сіз 

жағдаяттарға  байланысты  ӛзгерту  керек  деп  есептемейсіз.  Сіз 

қарым-қатынаста  шынайы  ашылуға  бейімсіз.  Кӛпшілігі  сізді 

туралығыңызға қарай қарыс-қатынаста «қолайсыз» деп есептейді. 

4-6  ұпай.  Сізде  коммуникативтік  бақылау  орташа.  Сіз 

шынайысыз,  бірақ  эмоционалды  ашылмайсыз.  Сізге  ӛзіңізді 

ұстауға айналадағы адамдармен санасу керек. 

7-10 ұпай. Сізде коммуникативтік бақылау жоғары. Сіз жеңіл 

кез-келген рӛлге ене аласыз, жағдаят ӛзгерісінде және айналадағы 

адамдардың әсерленетінін кӛре алуда икемді әрекет істей аласыз. 

 

 



К.ЛЕОНГАРДТЫҢ «АКЦЕНТУАЦИЯЛЫҚ ТИПІН 

АНЫҚТАУ» ӘДІСТЕМЕСІ (ЕРЕСЕКТЕРГЕ 

АРНАЛҒАН) 

 

Нұсқау: «Сіздің мінезіңізге байланысты нұсқау беріледі. Егер 

сіз осы нұсқаумен келіссеңіз, оның номерінің жанына «ия», яғни 

«+»  деген  белгі,  ал  егер  келіспесеңіз  «жоқ»,  яғни    -    деген  белгі 

қоясыз.  Сұрақтарға  ұзақ  ойланбаңыз.  «Дұрыс»  немесе  «дұрыс 

емес» деген жауаптар жоқ». 

Жеке  тұлғаны  бағалау  деңгейі  мына  кілтті  кесте  арқылы 

кӛрсетіліп,    нәтижесін  график  арқылы  бейнелейді.  Бір  сұрақтын 

"ия",  "+"  жауаптарын  қосып  және  басқа  сұрақтың  "жоқ",  "-" 

жауаптарын  қосып,  содан  соң  жауаптардың  санын  берілген 

шкаладағы  сандарға  кӛбейтеміз.  Ең  жоғары  кӛрсеткіш  әр 

акцентуация  түрі  24  ұпайға  тең.  Акцентуация  белгілері,  яғни 



 

26 


күшті бейнеленген белгі қасиеттер 12 ұпайдан жоғары кӛрсеткіш 

деп  саналады.  Егер  ешбір  қасиет  кӛрсеткіші  12  ұпайдан  аспаса, 

онда  орташа  кӛрсеткішті  әрбір  қасиеттер  бойынша  қосып  және 

осы  қасиеттерге  кӛңіл  бӛліп,  осы  орташадан  жоғары  кӛрсеткіш 

болып есептеледі. 

 

Тест сұрақтары: 

1.  Сіздің кӛңіл-күйіңіз кӛтеріңкі ме, әлде жабырқап жүресіз бе? 

2.  Ар-ожданыңа тиісіп сӛйлесе намыстанасыз ба? 

3. Мәдени орындарда кӛзіңізге жас келгенше күлкілі жағдайға 

ұшырап кӛрдіңіз бе? 

4. Бір нәрсе істеп болғаннан кейін қайта тексересіз бе? 

5.  Құрбыларыңыз  сияқты,  балалық  шағынызда  батыл  бол-

дыңыз ба? 

6.  Жүрегің  жарылардай  қуанып  тұрып,  ӛмірден  қатты 

түңілетіндей жағдай болады ма? 

7.  Қандай  ортада  болса  да  кӛзге  түсесіз  бе?  Жұртшылықтың 

назарын ӛзіңе аударта аласыз ба? 

8.  Себепсіз  ашуланып,  күңкілдеп  жүргенде,  сізбен  сӛйлес-

пеген жӛн бе? 

9. Сіз салмақты адамсыз ба? 

10. Бір нәрсеге таңқалу қабілетің барма? 

11. Тәуекелшілсіз бе? 

12. Кекшілсіз бе? 

13. Мейірімдісіз бе? 

14.  Пошта  жәшігіне  салған  хатыңыздың  ішіне  түскеніне 

кӛзіңізді жеткізу үшін сыртынан тексересіз бе? 

15. Жақсы жұмысшы қатарында болуға тырысасыз ба? 

16. Бала кезіңде найзағайдан, қабаған иттен қорыққан кезіңіз 

болды ма? 

17. Қай жерде болмасын, тәртіптілікті қалайсыз ба? 

18. Сіздің кӛңіл-күйіңіз сыртқы жағдайларға байланысты ма? 

19. Таныстарыңыз сізді жақсы кӛреді ме? 

20.  Алдын-ала  қауіпті  бір  жағдайдың  болатынын  сезініп 

мазасызданасыз ба? 

21. Жиі кӛңілсіз боласыз ба? 

22. Сіздің ӛміріңізде қобалжу (истерика), қатты қорқынышты 

жағдай болып кӛрді ме? 

23. Бір орында тұра беру немесе жұмыстану қиын ба? 


 

27 


24. Ӛз кӛзқарасыңызды тұрақты ұстап тұра аласыз ба? 

25. Қойды немесе тауықты соя аласыз ба? 

26. Үйдегі жабын немесе терезе жаппа дүрыс ілінбесе, түзетіп 

қоясыз ба? 

27. Бала кезіңде үйде жалғыз қалуға қорықтыңыз ба? 

28. Ешқандай себепсіз кӛңіл-күйіңіз тез ауысады ма? 

29.  Ӛз  мамандығыңыз  бойынша  ӛте  жақсы  шебер  маман 

болуға ұмтыласыз ба? 

30. Сіз ашуланып немесе тез қаһарланасыз ба? 

31. Еш нәрсе ойламай кӛңілді бола аласыз ба? 

32. Ӛзіңді толық бақыттымын деп сезінесізбе? 

33. Сіз әзілқойсыз ба? 

34. Ӛз ойыңызды ашық айтасыз ба? 

35. Қанды кӛргенде ӛзіңді жағымсыз сезінесіз бе? 

36.  Жеке  басыңа  жоғары  талап  қойылатын  жұмысты 

ұнатасың ба? 

37. Ӛзіңе қиянат жасаған адамдарға кӛмек кӛрсетесіз бе? 

38. Қараңғы подвалға түсуге қорқасыз ба? 

39. Тиянақсыз, тез іс-әрекетті ұнатасыз ба? 

40. Қарым-қатынасқа тез түсесіз бе? 

41. Мектепте ӛлең оқығанды ұнатасыңба? 

42. Бала кезіңде үйден кеткен кезіңіз болды ма? 

43. Ӛмір сізге қиын сияқты болып кӛрінеді ме? 

44.  Дау-жанжалдан  соң,  кӛңіл-күйіңіздің  тӛмендегенінен 

кейін жұмысқа баруға мүмкін болмай қалады ма? 

45. Келеңсіз жағдай болса да, сіз әзілдесіп жүресіз бе? 

46. Сізді біреу ренжітсе, достасуға ӛзіңіз ұмтыласыз ба? 

47. Жануарларды ӛте жақсы кӛресіз бе? 

48.  Үйден  немесе  жұмыстан  шығып  бара  жатып,  бір  нәрсе 

болып қалған жоқпа деп қайтадан кіріп тексересіз бе? 

49.  Ӛзіңе  не  ағайындарыңа  бір  нәрсе  болып  қалды-ау  деген 

ой анда-санда мазалайды ма? 

50. Кӛңіл-күйіңіз тез ӛзгереді деп санайсыз ба? 

51. Кӛпшіліктің алдында сӛйлеу қиын ба? 

52. Намысыңызға тиген адамдарға қол жұмсайсыз ба? 

53.  Сізде  басқа  адамдармен  қарым-қатынас  жасауға  қажеттілік 

ӛте кӛп пе? 

54. Біреу ренжіткеннен кейін, кӛңіліңіз қалады ма? 

55. Ұйымдастырушылықты талап ететін жұмыс ұнайды ма? 


 

28 


56.  Алдына  қойған  мақсатыңызға  жету  үшін  жолыңыздағы 

кедергілерге тӛтеп бересіз бе? 

57. Трагедиялық фильмдерді кӛргенде жылайсыз ба? 

58.  Ӛткен  күндер  проблемасы,  не  болашақ  туралы  ойлар 

сіздің ойыңызда түрғандықтан ұйықтай аламайсыз ба? 

59.  Мектепте  сыныптастарыңыздың  дәптерінен  кӛшірген 

кезіңіз болды ма? 

60. Мәйіттердің арасыннан ӛтуге қорықпайсыз ба? 

61. Үйдегі заттардың бір жерде тұруын мүқият қадағалайсыз ба? 

62.  Ұйықтар  алдында  жақсы  кӛңіл-күйде  жатып,  үйқыдан 

тӛмен кӛңіл-күймен түратын кездеріңіз болады ма? 

63. Жаңа жағдайларға тез бейімделесіз бе? 

64. Басыңыз жиі ауырады ма? 

65. Жиі күлесіз бе? 

66. Ӛзіңіз бағаламайтын, сыйламайтын адамдармен амандаса 

аласыз ба? 

67. Тез қимылдағыш адамсыз ба? 

68. Әділетсіздікке қайғырасыз ба? 

69. Табиғатты ұнатып, қамқорлайсыз ба? 

70.  Үйден  шығып  бара  жатып,  үй  ішін  (газ,  свет,  есік  т.б.) 

тексересің бе? 

71. Қорқақсыз ба? 

72. Арақ ішкеннен кейін, сіздің кӛңіл-күйіңіз ӛзгереді ме? 

73. Жас кезіңізде кӛркемӛнер үйірмесінің мүшесі болдыңыз ба? 

74. Ӛмірден ешқандай жақсылық күтпейсіз? 

75. Саяхаттағанды қалайсыз ба? 

76. Сіздің кӛңіл-күйіңіз қуаныштан тез ренішке ауысады ма? 

77. Компаниядағы достарыңның кӛңіл-күйін тез кӛтересіз бе? 

78. Ұзақ уақыт ренжіп жүресіз бе? 

79.  Басқа  адамдардың  қайғысын  ұзақ  уақыт  уайымдап 

жүресіз бе? 

80. Егер дәптеріңізді бүлдіріп алсаңыз, қайтадан басқа дәптерге 

кӛшіресіз бе? 

81. Сіз адамдарға сенімділіктен кӛрі, сенімсіздікпен, сақтықпен 

қарайсыз ба? 

82. Жиі қорқынышты түстер кӛресіз бе? 

83.  Поездың  астына  түсіп  кетемін,  кӛп  қабатты  үйдің 

терезесінен құлап кетемін деген ойдан қауіптенесіз бе? 

84. Кӛңілді компанияда сізде кӛңілдісіз. 


 

29 


85. Шешімді талап ететін қиын проблемалардан арыла аласыз ба

86. Ішімдік қабылдағаннан кейін ӛзіңізді еркін сезінесіз және 

ұстамсыз боласыз. 

87. Әңгіме барысында сӛзге жоқсыз, кӛп сӛзді емессіз. 

88.  Егер  сізге  сахнада  ойнау  керек  болса,  сіздің  рольге 

берілгендігіңіз соншалық, мүның ойын екендігін ұмытып кетесіз.  

 

Әдістеменің кілті 



1. Гипертимді тип: Х3:  +1,11,23,33,45,55,67,77, - жоқ 

2. Қозғыш тип: Х2:  2,15,24,34,37,56,8,78,81,  -:12,46,59 

3. Эмоциялы тип: Х3:  3,13,35,47,57,69,79,  -:25 

4. Педант тип: Х2:  4.14.17.26.39.48.58.61.70.80.83,  -:36 

5. Үрейленгіш тип: Х3: 16,27,38,49,60,71,82,  -:5 

6. Циклотивті тип: Х3:  6.18.28.40.50.62.72.84. -:жоқ 

7. Демонстративті тип: Х2: 7,19,22,29,41,44,63,66,73,85,88, -:51 

8. Тұрақсыз тип:  Х3: 8,20,30,42,52,64,74,86,  -: жоқ 

9. Дистимді тип: Х3: 8,21,43,75,87,  -:31.53.65. 

10. Экзальтивті: Х6:  10,32,54,76,  -:жоқ. 



 

1.  Демонстративті  тип.  Шерушілік  тип,  жоғары  бағалар  осы 

шкала  бойынша  ығыстыру  қабілеті,  шерушілік  тәртібі  туралы 

айтылады.  Бұндай  типке  жататындар  адамдар  топ  арасында, 

пікірталастарда,  кӛпшілік  ортада  ӛзінің  не  істеп,  не  айтып 

отырғанына  мән  бермейді,  тіптен  есінен  шығаруы  да  мүмкін. 

Демонстративті  типке  әлеуметтік  қорғауға  тәуелділік,  ӛзін-ӛзі 

сендірушілік тән. 

2. Қозғыш тип. Мұндай типті адамдардың импульстік қасиеті 

жоғары,  тартылуы  мен  талқылануы  контролінің  әлсізденуі.  Ӛз 

әсерлерін,  сӛзін,  мінез-құлқын  күшпен  басқарады.  Аяқ  асты 

бүлінгіш  және  әлсіз  тітіргенгіштерге  күшті  реакциямен  жауап 

қайтарады. Ӛткен ӛшпесіне қайта оралып, ӛш алуға бейім. 

3.  Эмоциялы  тип.  Бұл  типке  әсершіл  және  сезімтал  адамдар 

жатады.  Адамдардың  рухани  ӛміріндегі  жіңішке  эмоциялық 

облыста  терең  уайымшылдықпен  ерекшеленеді.  Сезімдерімен 

ӛмір сүреді. Басқа адамдардың кӛңіл-күйін тез қабылдайды. 

4.  Педант  тип.  Жоғары  бағалар  регидтылық,психикалық 

процестері  инертті,  зақымдылық  оқиғаларды  ұзақ  ойлайды. 

Ӛткенге  кӛп  уақыт  бойы  ренжу.  Түкке  тұрмайтын  жағдайларға 

маңызды  кӛңіл  аудару.  Белгілі  бір  мінез-құлық  үлгілерін 


 

30 


ұстанушы,  тұйықталған,  ӛзіне  берілген  тапсырманы    жоғары 

жауапкершілікпен атқарады. 

5. Үрейленгіш  тип. Негізінен қорқақ тип деп аталады. Негізгі 

белгісі  нәзіктілік,  қорқақтық  алаңдаушылық  деңгейі  жоғары. 

Тіпті ӛмірдің қиын емес тапсырмаларымен байланысты болғанда 

да үнемі қауіпті сезінеді. 

6.  Циклотивті  тип.  Бұл  шкала  бойынша  жоғарға  бағасы  бар 

адамдарға  гипертимиялық  және  дистимиялық  фазаның  ауысуы 

келеді. Тұлғаның патологиялық дамуын маниакальды депрессивті 

психозға әкеледі. 

7.  Гипертимді  тип.  Жоғарғы  бағалар  күнделікті  кӛтеріңкі 

кӛңіл-күй  іс-әрекетпен  бірге  жоғарғы  активтілік  тән.  Кӛңіл-күйі 

тұрақсыз тип. Іс-әрекетке деген құштарлық, айналасындағыларға 

әрдайым аса зейінді болмағандықтан, ӛзінің жеке күйін  күшпен 

басқарады.  Болашақ  гипертимдер,  тіпті  таңертеі  ұйқыдан  тұрған 

да  да  жақсы  кӛңіл  күйде  болады.  Қатынас  обьективті, 

жетістіктерге әрдайым қол жеткізеді. 

8.  Тұрақсыз  тип.  Бұл  типке  әсершіл  және  жершіл  адамдар 

жатады. Адамның рухани ӛміріндегі жіңішке эмоциялық облыста 

терең райы шыңдықпен бӛлінеді. Бір күйден екінші күйге ауысуы  

жылдам.  Негізгі  қыры-жоғары  бағалы  идеялардың  қалыптасуы, 

соған  ерекше  мән  береді,  қызметке  ӛзінің  басқа  адамның  ӛмірін 

қоюға әзір болады. 

9.  Дистимді  тип.  Бұл  типке  тән  адамдар  тӛмен  кӛңіл-күймен 

мінезделеді.  Ӛмірдің  қараңғы  жақтарына  кӛп  кӛңіл  бӛледі.  Бала 

оянғанда    жылап  тұрады,  ал  ересек  жаста  ӛмірдің  жақсы 

жақтарын  қабылдамайды.  Адекватты  емес  кінә,  сезімдерін 

тудыртып  отырады,  сол  себепті  топта  жоғары  статусқа  кӛтеріле 

алмайды. 

10.  Экзальтивті  тип.  Мұндай  типті  адамдарға  үлкен 

эмоциялық  диапазон  жағдайына  тән,  олар  қуанышты  жағдайда 

қуанады, ал жаман жағдайда  уайымға туседі. Нәзік және әсершіл 

адамдар, шыңдық ӛмірді иллюзорлы әлемге ауыстырады. 

 

«ШАТАСҚАН ӘРІПТЕР»  ӘДІСТЕМЕСІ 

 

Мақсаты:  Оқушылардың зейінін шоғырландырып, дамыту. 



Нұсқау:  Шатасқан  әріптер  жазылған  парақты  оқушыларға 

үлестіреді.  Оқушылар  2  минуттың  ішінде  шатасқан  әріптердің 



 

31 


қатарынан сӛз тауып, белгілеу керек. Тапсырманы тез орындау керек. 

Бала берілген нұсқауды ұқпаса, бір-екі мысалмен түсіндіріледі, онда 

да  түсінбесе  зерттеуші  баламен  бірге  отырып  жұмыс  істейді. 

Тапсырма    есептеу  арқылы  бағаланады.  Тапсырманы  орындауына 

байланысты 3 деңгейге бӛліп қарастыруға болады 

 

Ұпай жинаған мӛлшері 



Нәтижесі 

     25-29    ұпай 

Зейіні жоғары 

     19-24    ұпай 

Зейіні орташа 

     11-19    ұпай 

Зейіні тӛмен 

 

Берілген сөздер:  

 

Внаовлгвикнвлдвьрвшчошыршырсьеоуевлемектепдыоынатм



очелкаовшцдвмакаламтмнубананмьвлщрыимсусағатюпщгеттанаь

слыдцсексанапдошпенуасобмьпооагкнрпиивьракетадыимчвцскти

дкшньдоптмичмкнцлшанаиусвйыцоагмсгыокшнщьлшноенкркттп

прапшокпкоаокшпошкппшлтұқымланкуравтгмиупзвқанатмнпвнг

кеауогажиекрсшрардомбырагппааррлалматмлывгкгерпоадлатимд

оланаиаонантроьаолалшанаивмвсементоаушвлтаутаимсоткатвим

соаальфаиттодороокитлщгшщбошгшщзлондонрпгыавенгншегеро

лкерегеорбжазхатош 

 

 

Е.А.КЛИМОВТЫҢ  «ДИФФЕРЕНЦАЛДЫҚ-



ДИАГНОСТИКАЛЫҚ» САУАЛНАМАСЫ 

 

Мақсаты: Әдістеме Е.А.Климованың мамандықтар түрлерінің 



құрылымына  сәйкес  әр  түрлі  мамандықтарды  жинақтау  үшін 

арналған.  

Әдістеме  мазмұны:  зерттелуші  ұсынылған  қызметтердің  

әрбір  20  жұбынан  тек  біреуін  ғана  таңдап,  сәйкесінше  жауаптар 

парағына «+» таңбасын қою керек. 

  

 



 

 

 



 

 

32 


№ 

А нұсқасы 

Б нұсқасы 

Жануарларға күтім жасау 



Машиналарға, приборларға 

қызмет кӛрсету (қадағалау, 

реттеу) 

 



 

Науқастарға кӛмектесу 

Есептеу машиналары үшін 

бағдарламалар, сызбалар, 

кестелер құру 

Оқулық иллюстрацияларының, 



плакаттардың, кӛркемдік 

қағаздардың (открытка) 

сапаларын қадағалау 

Ӛсімдіктердің дамуын, күйін 

қадағалау 

Материалдарды (терек, мата, 



металл және т.б.) ӛңдеу 

Тауарларды тұтынушыға 

дейін жеткізу, жарнамалау, 

сату 


Ғылыми әйгілі кітаптарды, 

мақалаларды талқылау 

Кӛркем әдебиеттерді (немесе 

пьессаларды, концерттерді) 

талқылау 

Жануарларды ӛсіру 



(жануарлардың қандай да бір 

тұқымын) 

Белгілі бір іс-әрекеттерді 

(еңбектік, оқу, спорттық) 

орындауда достарды (немесе 

кішкентайларды) 

жаттықтыру 

7. 


Суреттерді, бейнелерді кӛшіру 

(немесе музыкалық 

аспаптарды құру) 

Белгілі бір жүк құралдарын –

кӛлемді крандарды, 

тракторларды, 

тепловоздарды және т.б. 

басқару 


Адамдарға қажетті ақпаратты 

хабарлау, түсіндіру 

(анықтамалық мекемеде, 

экскурсияда және т.б.) 

Кӛрмелерді безендіру 

(немесе пьессаларды, 

концерттерді дайындауға 

қатысу) 

Заттарды (киімді, техниканы), 



тұрғын-үйді жӛндеу 

Мәтіндердегі, кестелердегі, 

суреттердегі қателерді іздеу 

және дұрыстау 

10  Жануарларды емдеу 

Есептеулерді орындау 

11 

Ӛсімдіктің жаңа түрлерін 



шығару 

Ӛнеркәсіп ӛнімдерінің      

(машиналардың, киімдердің, 

үйлердің, тамақтану 

ӛнімдердің т.б.) жаңа 

түрлерін жобалау, құрастыру 



 

33 


12 

Адамдар арасындағы 

келіспеушіліктерді шешу, 

сендіру, түсіндіру, жазалау, 

мадақтау 

 

Кестелерді, сызбаларды 



ажырату (тексеру, нақтылау, 

ережеге сәйкес келтіру) 

13 

Кӛркемдік ӛзіндік қызметтер 



үйірмелерінің жұмыстарын 

зерттеу, бақылау 

Микробтар ӛмірлерін 

зерттеу, бақылау 

14 

Медициналық приборларды, 



аппаратарды дұрыстау, қызмет 

кӛрсету 


Адамдарға жараланғанда, 

құлағанда, күйгенде және 

т.б. медициналық кӛмек 

кӛрсету 


15 

Жағдайларды ( бақылана -тын 

және ұсынылатын) кӛркемдік 

түрде сипаттау, бейнелеу 

Бақыланушы құбылыстар, 

жағдайлар, ӛлшемелі 

обьектілер және т.б. туралы 

нақты сипаттар мен 

есептерді құру 

16 


Ауруханада лабораториялық 

талдауларды жасау 

Ауруларды қабылдау, қарау, 

олармен әңгімелесу, емдік 

дәрілер беру 

17 


Мекемелердің қабырғаларын, 

заттардың сыртын бояу 

Машиналарды, приборларды 

жинақтауды немесе 

монтаждауды жүзеге асыру 

18 


Құрдастардың немесе 

кішкентайлардың театрға, 

мұражайға, экскурсияға, 

туристік демалыстарға және 

т.б. мәдени тұрғыларын 

ұйымдастыру 

Сахнада ойнау, концерттерге 

қатысу 


19 

Детальдар, заттар (машиналар, 

киімдер), сызбалары бойынша 

дайындау, мекемелерді салу 

Сызбаларды, карталарды 

кӛшіру, сызумен айналысу 

20 

Ӛсімдіктер ауруымен орманға, 



бау-бақшаға зиян 

келтіретіндермен күрес 

жүргізу 

Пернелі машиналарда 

(басатын машинкаларда, 

телетайптарда, машиналар 

жинағында және т.б.) жұмыс 

істеу 


 

 

 



 

 

34 


Жауап парағы 

 

«Адам-



табиғат» 

«Адам-

техника» 

«Адам-

адам» 

«Адам-

белгі» 

«Адам-

кӛркемдік 

бейне» 

1а 


1б 

2а 


2б 

3а 


3б 

4а 


4б 

5а 


5б 

6а 


 

6б 


 

7а 


 

7б 


8а 

 

8б 



 

9а 


 

9б 


 

10а 


 

 

10б 



 

11а 


11б 

12а 


12б 

13а 


13б 

14а 


14б 

15а 


15б 

16а 


 

16б 


 

17а 


 

17б 


18а 

 

18б 



 

19а 


 

19б 


 

20а 


 

 

20б 



 

 

Жауап  парағында  берілген  әрбір  5  қатарда  «+»  белгісінің 



санын  есептеуге  болады.  Әрбір  5  қатар  белгілі  бір  мамандық 

түріне  сәйкес  келеді.  Зерттелуші  «+»  белгісін  кӛп  қойған 

мамандық  түрін  таңдауы  керек.  Қатар  бойынша  мамандықтар 

түрлерінің атауы: 

1.

 

«Адам-табиғат» - ӛсімдік ӛсірумен, жануарларды ӛсірумен және 



орман шаруашылығымен байланысты барлық мамандықтар.  

2.

 



«Адам-техника» - барлық техникалық мамандықтар. 

3.

 



«Адам-адам»  -  адамдармен  қарым-қатынас  жасаумен,  оларға 

қызмет кӛрсетумен байланысты барлық мамандықтар.  

4.

 

«Адам-белгі» - есептермен сандармен және әріптік белгілермен, 



соның  ішінде  музыкалық  мамандықтармен  байланысты  барлық 

мамандықтар. 

5.

 

«Адам-кӛркемдік 



бейне» 

барлық 



шығармашылық 

мамандықтар.  



 

 

 

 

 

 

 

 

35 


СОЦИОМЕТРИЯ ӘДІСТЕМЕСІ (ДЖ.МОРЕНО) 

 

Мақсаты:  Ұжымдағы  тұлғааралық  қарым-қатынасты  зерттеу 

және ұжымдағы лидерлерді, оқшауланған студенттерді анықтау. 

Нұсқау: Әдістеме 2 (а,б)сұрақтан тұрады. «Сіздің алдыңызға 

бірнеше  қарапайым  сұрақтар  беріледі.  Сіз  сол  сұрақтарға  ӛз 

қалауыңыз бойынша тез және бірізді жауап беріңіз». 

Қажетті құралдар: қалам және сауалнама бланкасы. 

 

Аты-жӛні  __________________ 



1.  а.  Сіз  топтағы  қай  жолдасыңыздан  сабаққа  дайындалуға 

кӛмек сұрар едіңіз? Екі адамнан артық кӛрсетпеңіз. 

1) _______________   2) __________________ 

      б.  Сіз  топтағы  қай  жолдасыңыздан  сабаққа  дайындалуға 

кӛмек сұрамас едіңіз? Екі адамнан артық кӛрсетпеңіз. 

1) _______________   2) __________________ 

 2.  а. Сіз тобыңыздан ең бірінші болып туған күніңізге кімді 

шақырар едіңіз? Екі адамнан артық кӛрсетпеңіз. 

1) _______________   2) __________________ 

        б. Сіз тобыңыздан ең соңғы болып кімді туған күніңізге 

шақырар едіңіз? Екі адамнан артық кӛрсетпеңіз. 

1) _______________   2) __________________ 

 

Қорытынды: 



«Жұлдыздар» (5-тен артық таңдалғандар) 

«Құрметті» (3-5рет таңдалғандар) 

«Қабылданғандар» (1-2 таңдалғандар) 

 «Шетте қалғандар» (ешбір таңдалмағандар). 

Социограмма 4 шеңберден тұрады: 

1-дӛңгелекке  (орталыққа)  ең  кӛп  таңдалынған  оқушылар 

түседі (2 есе кӛп таңдалынғандар); 

2- дӛңгелекке орташа сан таңдалынғандар; 

3- дӛңгелекке елеусіз балалар (орташа саннан тӛмен); 

4- дӛңгелекке оқшау қалған, шеттелген балалар (бір де бір 

рет таңдалынбаған). 


 

36 


 

 

 



 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет