Орындаған: Жұмабек Қазына Рубинштейн



бет1/6
Дата19.12.2022
өлшемі1,27 Mb.
#58304
  1   2   3   4   5   6

Тақырыбы: «Сөйлеу әрекетінің әлеуметтік аспектілері».
Орындаған: Жұмабек Қазына
Рубинштейн: «Тіл – сөйлеу құралдарының қатаң қалыпқа келтірілген жүйесі, ал сөйлеу – ой мен сезімді жеткізуге арналған тілдің екеуара қатынасты әрекеттік қолданымы.
Тілдің өзінде мағына-ой болмайды, ол тек ойды өрнектеуге арналған әртүрлі таңба-белгілердің жиынтығынан тұрады. Ал осы қордан сөйлеу үшін қажетті белгілі тілдік құралдар (дыбыстар, сөздер, ережеге сай сөз тіркестері мен сөйлемдер, әуен, ырғақ т.б.) іріктеліп алынған шақта ғана, ой білдіру мүмкіндігіне ие боламыз».

Тіл мен сөйлеудің байланысы қандай?

Тіл мен сөйлеудің байланысы қандай?


Дегенмен, сөйлеу жеке-дара құбылыс емес, бұл турасында қазақ ғалымдары:
Тіл мен сөйлеуге қатысты мәселенің қойылысы ХІХ ғасырда жандана бастады. Ғалым, ойшыл В. фон Гумбольдт: «Әрбір жеке адам тілді өзінің қайталанбас болмысын таныту үшін қолданады; ол субъективтілік пен объективтілікті түзеді» – деген болатын.
Ғалымның пайымдауынша, сөйлеу – бұл дара құбылыс, адам өзінің қоршаған ортаға деген көзқарасын жеке ойы, сөйлеуі арқылы жеткізеді деген сөз.
XX ғасыр Ф де СОССЮР: «ТІЛ – ӘЛЕУМЕТТІК ҚҰБЫЛЫС, АЛ СӨЙЛЕУ – ЖЕКЕ-ДАРА ҚҰБЫЛЫС».

Тіл

Сөйлеу

жалпы

жеке

дерексіз

нақты

тұлға

субстанция

тұрақты (пассивті, статикалық)

динамикалық

идеалды

материалды

құрылым

бақыланатын нысан

жүйе, мәнмәтінге байланыссыз



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет