Орындаған: Калдай Гүлим Мақсат қоюдың smart критерийлері
жүктеу/скачать 20,64 Kb.
|
1 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Мысал 1: Мақсат: Ағашпен үйді жылыту. Міндет: 1. Ағашты кесу. 2. Үйге әкелу. 3. Отты тұтату, жағу. Нәтиже: Үй жылынды. Мысал 2
|
Орындаған: Калдай Гүлим Мақсат қоюдың SMART критерийлері Ақпараттық қоғамның сөздік қорында тағы да бір жаңа ұғымдар - Smart, Smart education ұғымдары белсенді түрде еніп келеді. Smart education ұғымы тіпті көптеген елдерде іс жүзінде жиі қолдануда. Smart education ұғымының негізгі мәні неде? Сөздің түбіріне келетін болсақ, «smart» сөзі ағылшын тілінен аударғанда «зерек», «ақылды» дегенді білдіреді. Смарт - бұл неологизм, сын есім ретіндегі негізгі мағынасы - парасатты, тапқыр, ақылды, ал зат есім ретінде – ақыл, алғырлық, зеректілік деген мағынаны білдіреді. Нақ осы оқыту жүйесі қазіргі әлемнің мүмкіндіктері мен міндеттеріне сәйкес максималды білімнің жоғарғы деңгейін қамтамасыз етіп, жастардың тез өзгергіш қоғам жағдайына бейімделуіне, оқулықтан нақты белсенді әрекетке негізделген білім алуға мүмкіндік береді. Енді, мақсат сөзін білім беру жүйесінде қарастырып көрейік. Осы сөзбен ең көп бетпе бет кездесетін мамандықтың бірі мұғалім десек қателеспейтін шығармыз. Олай болса, өз мамандығымыз туралы ой бөлісейік. 1. Мұғалімнің ең басты функционалдық міндеті не деп ойлайсыз? (білім беру) 2. Білім беру не арқылы жүзеге асады? (сабақ) 3. Сабақ беру үшін біз қандай әрекеттерді орындаймыз? (сабақ жоспарын жазу) 4. Сабақты жоспарлау үшін сіз ең алдымен не істейміз? (мақсат қоямыз) 5. Сабақтың мақсатын анықтауда не нәрселерге көңіл бөлуіміз керек деп ойлайсыз? (сыныптың білім деңгейіне, қабілетіне, психологиялық ерекшеліктеріне) 6. Дәстүрлі оқытуда біз сабақтың қандай мақсаттарын белгілейміз? (тәрбиелік, білімділік, дамытушылық) 7. Сабақтың мақсатын қою мұғалімнен нені талап етеді? (жауапкершілікті) Мен сөз еткелі отырған «SMART» ұғымы мақсат туралы болмақ. Стронг "Мектеп жұмысы мен оқушы жетістіктерін өрістетудегі негізгі тұлға мұғалім" деген болатын. Алайда тамыры тереңге кеткен ұстанымдар мұғалімнің жаңашыл идеяларды қабылдау қабілетін шектеуі мүмкін. Сондықтан жаңашыл идеяларды танудан және тәжірибе жасаудан жалықпағанымыз абзал. Осы орайда мұғалімнің жұмысы дұрыс мақсат қоюдан басталатынын айтқым келеді. Мақсат дегеніміз не, ол не үшін қажет? Көптеген ғалымдардың берген анықтамалары бойынша мақсат дегеніміз: болашақ нәтижені суреттеу; неге қол жеткізу керектігінің бейнесі; белгілі бір анықталған күш қайрат жұмсалатын және ұйымдастырылған іс әрекет талап етілетін күтілетін нәтижелер жиынтығы бұл индивидумның өз күштерімен қол жеткізе алатын келешектегі шындықты суреттеуі. SMART мақсаттары мен міндеттері SMART оқыту мақсаты мен міндеттерін анықтауда қолданылатын, 1981 жылы Джордж Доран енгізген ұғым. Автордың айтуынша, SMART аббревиатурасының құрамында оқыту мақсаты мен міндеттерін сипаттауға тиіс сын есімдер қамтылған. «Smart» сөзін ағылшын тілінен қазақшалағанда ақылды, тіпті қу немесе тапқыр, епті деген мағынаны білдіреді [3, б.18-19]. Алайда, біз әңгіме жасағалы отырған жағдайдағы SMART ол сөз емес. Ол 1954 жылы Питер Друкер айналымға енгізген аббревиатура. Specific- арнайы, нақты; Measurable-өлшеуге болатын, шектеулі талап етушілік; Attainable-қолжетімділік; Realistic-шындыққа сай, қысқа да нұсқа берілуі; Timed-белгілі бір уақыт арлығымен шектелген деген ұғымдарды білдіреді. 1.Specific Мақсат нақты болу керек деген алға қойылған мақсат екіұшты емес, айқын болу керек дегенді білдіреді. Атап айтқанда, «Жоспарды мерзімінен бұрын орындаймыз» деген мақсат айқын емес. Ал,ол айқын болу үшін егер жоспарды мерзімінен бұрын орындаймыз десек жоспарды мерзімінен қанша уақыт (сағат,тәулік, ай,жыл немесе т.б) бұрын орындайтынымыз нақтылануы керек. 2.Мақсат өлшенетін болу керек. Мысалы, «Жақсы адам болам» деген мақсатты өлшеу өте қиын, ал «Жоғары оқу орнына түсемін» деген мақсатты өлшеуге болады. 3.Мақсат қолдан келерлік болу керек. Мақсатты жүзеге асыру үшін қажетті жағдайлар жасалған ба? Мысалы, негізгі мектепті тәмәмдап «Мен биыл жоғары оқу орнына түсемін» деген мақсат- қолдан келмейтін нәрсе. 4.Мақсат шынайы болу керек. Алға қойған мақсатты іске асыра алатындай мүмкіндіктер болғаны жөн. Мысалы, елуге келгеннен соң «Мен космонавт(турист емес) болам» деген мақсат- бұл жаста қол жетпейтін жағдай. 5.Мақсаттың мерзімі анықталған болу керек. Мақсат қоюды қарапайым өмірден алынған мысалмен түсіндіріп көрелік. Сыртта аяз, үйдің іші салқын болса, мен «Отынмен үйді жылытуым керек» деген мақсат қоямын. Осы қойылған мақсат дұрыс па? Жоқ, себебі мақсат нақты емес, немен жылытуым керек екенін білмеймін. Ал SMART бойынша жүйелесек: Мысал 1: Мақсат: Ағашпен үйді жылыту. Міндет: 1. Ағашты кесу. 2. Үйге әкелу. 3. Отты тұтату, жағу. Нәтиже: Үй жылынды. Мысал 2: Мақсат: «Информатикадан білімін жақсарту» Қандай міндет қояр едіңіз? Күтілетін нәтиже қандай болмақ? жүктеу/скачать 20,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2