ҚОСҮйлі қалақай тамырының химиялық ҚҰрамын зерттеу шакир А. Ж., Мұсабай Ә. С., Азимбаева Г. Е



бет1/3
Дата30.11.2022
өлшемі31,6 Kb.
#54002
түріҚұрамы
  1   2   3

ӘОЖ 664.014.57
ҚОСҮЙЛІ ҚАЛАҚАЙ ТАМЫРЫНЫҢ ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРАМЫН ЗЕРТТЕУ
Шакир А.Ж., Мұсабай Ә.С., Азимбаева Г.Е.
«Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті» КеАҚ
Алматы қ., Әйтеке би, 99
e-mail: aiajanshakir02@gmail.com
ademimusabai7@gmail.com


Аңдатпа: Қосүйлі қалақай адам мен жануарлардың тұтынуы үшін тағамдағы консерванттар ретінде айтарлықтай қызығушылық тудырады. Олар ғасырлар бойы дәстүрлі медицинада қолданылған. Қалақайдың құрамында биологиялық белсенді қосылыстардың едәуір мөлшері бар. Мысалы, жапырақтарында терпеноидтардың, каротиноидтардың және май қышқылдарының, сондай-ақ әртүрлі маңызды аминқышқылдарының, хлорофиллдің, витаминдердің, таниндердің, көмірсулардың, стеролдардың, полисахаридтердің, изолектиндер мен минералдардың бай көздері болып табылады. Қалақайдың антенналық бөліктерінен алынған сығындылар полифенолдардың бай көзі. Ал тамырларда олеанол қышқылы, стеролдар және стерилгликозидтер бар.
Бұл мақалда Алматы қаласы Медеу таулы аймағында өсетін қосүйлі қалақайдың тамырының физика-химиялық құрамы, элементтік және биологиялық белсенді заттардың мөлшерлері анықталды. Қосүйлі қалақайдың тамырының құрамындағы элементтердің мөлшерін зерттеу кезінде өсімдік тамырында 42 элемент бар екені белгілі болды. Сонымен қатар өсімдік шикізаты құрамының физикалық қасиеттерін зерттеу барысында өсімдіктің ылғалдылығы, күлділігі, бос органикалық қышқылдар, сулы ерітіндісінің рН-ы анықталды.
Кілт сөздер: қосүйлі қалақай, рН көрсеткіші, ылғалдылық, күлділік, гравиметрия, титриметрия


Аннотация: Двудомная крапива представляет значительный интерес в качестве консервантов в пищевых продуктах для потребления человеком и животными. Они веками использовались в традиционной медицине. Крапива содержит значительное количество биологически активных соединений. Например, листья являются богатыми источниками терпеноидов, каротиноидов и жирных кислот, а также различных незаменимых аминокислот, хлорофилла, витаминов, дубильных веществ, углеводов, стеролов, полисахаридов, изолектинов и минералов. Экстракты надземных частей крапивы являются богатым источником полифенолов. А корнях содержатся олеаноловую кислоту, стерины и стерилгликозиды.
В данной статье расматривается физико-химический состав, содержание элементных и биологически активных веществ корня двудомной крапивы, произрастающей в горной зоне Медеу г. Алматы. При изучении содержания элементов в корне двудольной крапивы выяснилось, что в корне растения содержится 42 элемента. Кроме того, в ходе изучения физических свойств состава растительного сырья были определены влажность, зольность растения, свободные органические кислоты, рН водного раствора растения.
Ключевые слова: двудомная крапива, показатель pH, влажность, зольность, гравиметрия, титриметрия



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет