Сабақ жоспары: Қ. А. Ясауидің рух туралы тұжырымдары: рух мәртебесі Нәпсінің деңгейі



Дата15.03.2022
өлшемі416,06 Kb.
#27987
түріСабақ

Қ.А.Ясауидің рух туралы тұжырымдары 7 рух мәртебесі


Балабек Байгелды

Сабақ жоспары: 1.Қ.А.Ясауидің рух туралы тұжырымдары: 7 рух мәртебесі 2. Нәпсінің  7 деңгейі  


Сабақтың мақсаты мен  міндеттері: Сопылық терминологиясы, сопылықта кемелдену концепциясы. сопылықтағы төрт асу, сопылық әдістері туралы білу

Сабақтың мазмұны:


Сопылық хазіреті Мұхаммедтiң дәуірінде “суфизм” немесе “тасаууф” деп аталмағанымен, дүниелік істерден өзін аулақ ұстау, Аллаһқа жақындауға тырысу, көңілін тәрбиелеу сияқты сопылықтың негізгі шарттары бар болатын. Оған Пайғамбардың жасаған құлшылықтары мен оның көңіл тәрбиесі, мінезі куә.  

Сопылық хазіреті Мұхаммедтiң дәуірінде “суфизм” немесе “тасаууф” деп аталмағанымен, дүниелік істерден өзін аулақ ұстау, Аллаһқа жақындауға тырысу, көңілін тәрбиелеу сияқты сопылықтың негізгі шарттары бар болатын. Оған Пайғамбардың жасаған құлшылықтары мен оның көңіл тәрбиесі, мінезі куә.  


Сопылық жолға түскен адамның рухани шынығуы  (риязет), тырысуы (мүжаһеде) арқылы жеткен дәрежесі болады. Мұны сопылықта “мақам” деп атайды. Белгілі бір мақамға өз күшімен жеткен сопы, сол мақамда тұрақтап қалмай, келесі мақамға жетуге тырысуы шарт. Ал ол мақамның белгілі шарттарын толық орындамайынша мақам дәрежесін иемдену мүмкін емес. Сопылыққа кірудің алғашқы мақамы – тәубе, кейін кезегімен құдай жолына кіру - “инабе”, арам нәрселерден ұзақ болу - “уәра”, дүние ләззатынан бас тарту - “зүһд”, ырза болу - “риза”, қанағатты болу - “қанағат”, тәуекел ету “тәуәккүл” болып келеді.


Шаблоны презентаций с сайта presentation-creation.ru

Халь


Сонымен қатар сопылықта “халь” деген тағы бір ұғым бар. Халь құлдың жеткен рухани жетістігінен кейін ие болған жақсы мінез-құлықтардың онда орналасуы нәтижесінде құдайдың рақымшылығымен жүректе пайда болатын шаттық, мұң, қайғы, жайдарылық, айбат, шабыттылық, есінен тану және толқыныс сияқты жағдай, яғни бұл құлдың өз еркінсіз пайда болады. Бұл хальдер құдайдан келгендіктен құл өз еркімен хальді жүрегінен кетіре алмайды

Сопылық


02

Сопылық көзқарас бойынша адам рухани метафизикалық әлемнен қазіргі өмір сүріп жатқан мына көрінетін, жаралған әлемге түсірілген. Сонымен қатар адам нәпсінің жетегінде кеткеніне байланысты өзіне лайықты мақамнан төменгі дәрежеге түсіп, өзінің негізгі құндылығын жоғалтқан. Ал сопылықтың мақсаты - өзін тану, сосын адамды өз дәрежесіне (мақам) көтеру. Сопылық түсінігі бойынша адамды өз дәрежесіне жеткізу үшін оның көңiл көзiн ашуға, рухын тәрбиелеуге, мағнауи шынығуға, көңіл кірлерінен арылуға мән берiледi. Міне, сонда ғана инсан камиль-кемел адам дәрежесiне жетерi анық.

Шаблоны презентаций с сайта presentation-creation.ru

Адам материя мен нұр әлемінен тұратын кемел суретте , мәнді жаратылған болмыс. Сондықтан адамды кіші әлем дейді. Құранда біз адамды  ең көркем  суретте жаратыық та, ең төмені түпке түсірдік деген. Тин сүресі.Адам  ең жоғарғы жаратылыс мәртебесімен ең төменгі  зат материяға түсіріліледі. Нұр әлемі  адамды игіліктер  мен ұлылықтарға бағыттасы,  материя әлемі  төмен қарай тартады.Адам материая әлемінен қуат алады. Нұр әлемі  өзінің жоғарғы  табиғаты жағынан  адам нәпсісіне ықпла ете алмаса,  адам жануардан да төмен дәрежеге құлдырайды.  Нәпсіні тәрбиелеу  сопылықтың негізгі  та,ырыптарының бірі. Құрандағы жеті түрлі нәпсі ұғымы  рухтың мәртебелерінің білдіреді.


РЕСУРСЫ


СПАСИБО

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет