Сабақ Тақырыбы: Көмірсулар алмасуы. Анаэробты гликолиз. Кори циклы

 
Глюкоза гликоген түрінде бауырда қалады. Қажет болғанда гликоген 
фосфоролиз жолымен ыдырап, глю-6-фосфат түзеді, оған фосфатаза әсер 
етіп, оны бос глюкозаға айналдырады, глюкоза қанмен бауырға апарылады да 
гликогенге айналады, немесе фосфорланып, анаэробты гликолизге ұшырайды 
Моносахаридтердің 90

-ы (көбінесе глюкоза) қаңқа венасы арқылы қанға 
өтіп, ол алдымен бауырға барады. қалған моносахаридтердің мөлшері лимфа 

жолдары арқылы венозды жүйеге тасымалданады. Бауырда глюкозаның 5

гликогеннің синтезіне, 65

-ті гликолиз процесіне, 30

- липонеогенез 
процесіне жұмсалады. 
Аэробты гликолиз 
Глюкозаның оттегі қатысуымен тотығуы аэробты гликолиз деп 
аталады, бұл процесс екі сатыда жүреді. 
1-ші сатысы цитоплазмада өтеді, ал 2-ші сатысы митохондрияда жүреді. 
Клеткада оттегі жеткілікті болғанда, цитоплазмада түзілген пирожүзім 
қышқылы мембрана арқылы митохондрияға тасымалданады. Нәтижесінде 
пируватдегидрогеназды комплекстің қатысуымен пирожүзім қышқылы 
тотығудан декарбоксилдену реакциясы нәтижесінде активті сірке 
қышқылына айналады. 
Митохондрияның матриксінде түзілген активті сірке қышқылы үш 
карбон қышқылының циклында (ҮКҚЦ) тотығады және декарбоксилденеді. 
Қымыздық сірке қышқылы үш карбон қышқылының циклында түзілетін 
соңғы өнімі ол, катализаторлық қызмет атқарады.
. 
ҮКҚЦ-ның мәні: тотықсызданған дегидрогеназалар 3НАДН
2
және ФАДН
2
түрінде сутегі қорын түзеді. Түзілген НАДН
2
және ФАДН
2
биологиялық 
тотығу тізбегінде, қайта тотығады 
ҮКҚЦ-ның маңызы: пластикалық қызмет атқарады яғни, ҮКҚЦ-да түзілген 
аралық өнімдер қажет болғанда белоктардың, липидтер мен көмірсулардың 
синтезіне жұмсалады. 
ҮКҚЦ адам ағзасы үшін энергия алмасуының ортақ жолы болып табылады.

жүктеу/скачать 0,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: