Сапалы зерттеу құбылыстарды белгілі бір тұлғалар тұрғысынан зерттеуге бағытталғандықтан, ол сөзсіз субъективті сипатта болады, дегенмен бұл әдіснамалық қатаңдықты білдірмейді.
|
Сандық әдістер, керісінше, объективті өлшеуге болатын әсерлерді талдауға тырысады. Алайда, жиі қорғалатыннан айырмашылығы, сандық әдістер мүлдем объективті емес: Олар зерттелетін айнымалыларды таңдайтын, талдаулар жүргізетін және нәтижелерін түсіндіретін зерттеушілердің іс-әрекетіне байланысты.
|
Сапалы зерттеулерде нақты факт бойынша ақпараттың тереңдігі мен байлығына басымдық беріледі және қорытындылар мұнымен шектеледі.
|
Сандық зерттеулердің деректері сандық болып табылады; Осы себепті деректердің өзінен тыс қорытынды жасауға мүмкіндік беретін белгілі бір беріктік пен шағылыстыру қабілеттілігі қабылданады.
|
Керісінше, сапалы зерттеулерде негізінен тілдік деректер, атап айтқанда баяндау регистрлері қолданылады. Талдау әдістері әлдеқайда натуралистік сипатқа ие және тек жеке емес, контекст пен зерттелетін құбылысты құрайтын элементтер арасындағы қатынастарға үлкен мән беріледі.
|
Сандық аспектілерге назар аудара отырып, сандық әдістер шындықтың көптеген нақты аспектілерін нақты және бақыланатын түрде өлшеуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар бұл мүмкіндік береді деректерді пайдаланып статистикалық талдаулар жүргізубұл өз кезегінде әр түрлі мәліметтер жиынтығын салыстыруға және нәтижелерді жалпылауға мүмкіндік береді.
|
2.
Сауалнама - нақты адамдар тобына сұрақтар қою арқылы алғашқы ақпаратты жинау әдісі. Зерттеушінің респондентпен анкета арқылы жүзеге асырылатын байланысына негізделген эмпирикалық зерттеуін әлеуметтанулық өлшеу тәсілі. Сауалнама мақсаты - жеке және қоғамдық санадағы құбылыстар немесе қарапайым фактілер, оқиғалар туралы ақпарат алу. Сауалнама ақпараттың дәлдігі мен жүйелігін қамтамасыз етеді. Бұл әдіс экономикалық тұрғыдан да тиімді, яғни оған шығын, уақыт және құрал аз жұмсалады. Сауалнаманың әртүрлі жолдары бар: қалыпқа түспеген (еркін сұхбат, т.б.) және қалыпты (алдын ала дайындалған сұрақтар көмегімен). Сауалнама өткізу жиілігіне байланысты бір рет және көп рет болып бөлінеді. Сонымен бірге сауалнама жазбаша және ауызша деп те бөледі. Сауалнама тиімділігі тұрақты сұхбат алушы және сауалнамаға қатысушылардың болуынан тәуелді. Жалпы сауалнама нәтижелері тек ғалымдарға ғана емес, сонымен бірге өкіметтік және қоғамдық ұйымдар өкілдеріне, жалпы қауымға да белгілі болады
Достарыңызбен бөлісу: |