Семинар: Арабтық басқару моделінің теориялық негіздері
жүктеу/скачать 18,85 Kb.
|
1 2
|
Семинар: 1. Арабтық басқару моделінің теориялық негіздері 1. Арабтық басқару моделінің әлемдік экономикадағы орны 2. Мұнайдың Арабтық менеджмент пен экономикадығ ролі 2. Арабтық менеджмент моделінің ерекшелігі 3. Араб елдерінің фирмаларындағы қызметкерлерді ынталандыру (мотивация) (Бір араб елін мысалға алу) Араб елдері қазіргі әлемдік кеңістіктің маңызды бөлігін алып жатыр - бұл Солтүстік Африка (Алжир, Марокко, Ливия, Египет - Магриб деп аталатын) және Таяу Шығыс (Түркия мен Израильден басқа барлық елдер - деп аталатын елдер) Машриқ). Араб елдерінің әлемдік экономикадағы рөлі ең алдымен маңызды көмірсутегі ресурстарымен және стратегиялық маңызды географиялық жағдайымен анықталады. Бұл аймақтың мемлекеттеріне мұнайдың (Сауд Арабиясы, Ирак, Кувейт, Біріккен Араб Әмірліктері, Ливия) және табиғи газдың (Катар, Біріккен Араб Әмірліктері және Сауд Арабиясы) әлемдік дәлелденген қорының шамамен 2/3 бөлігі тиесілі. Мұнай өндіру аймақ елдерінің экономикасында маңызды рөл атқарады. Парсы шығанағындағы араб елдерінің даму моделі әлемдік экономикаға қосу арқылы ұлттық экономиканың тиімділігін айтарлықтай арттыруға мүмкіндік берді (бастапқыда мұнай экспорты арқылы, содан кейін «мұнай долларының» көмегімен әлемдік қаржы жүйесіне қосылу арқылы жүйесі). Соңғы уақытта жеке секторды дамытуға көбірек көңіл бөлінуіне қарамастан, басқарудың араб үлгісінде мемлекет маңызды рөл атқарады. Шетелдік капиталды тартуға және жеке компанияларды дамытуға қолайлы жағдай жасалып, экономиканы әртараптандыру ынталандырылуда. Араб елдерінің экономикасында бастапқыда негізінен өндіруші салаларға (мұнай мен газ), кейінірек экономиканың басқа салаларына бағытталған шетел капиталы маңызды рөл атқарады. Экономиканың дамуымен аймақ елдері негізінен несие түріндегі капиталды аймақтан тыс экспорттаушы рөлін көбірек атқара бастады. Мұсылман елдерінің көпшілігінде дін әлеуметтік мінез-құлыққа, саясатқа және бизнеске шешуші әсер етеді. Араб менеджментіндегі еңбек мінез-құлқының салттық сипаты Батыс өркениетінің өкілі үшін ең таңғаларлық құбылыстардың бірі болуы мүмкін. Ислам – экономикалық өмірді құрудың негізгі негізі. Атап айтқанда, исламның экономикалық қағидаларының көпшілігі еркін кәсіпкерлікті және сауда арқылы заңды пайда табуды қолдайды. Жеке меншік құқығын қорғау да қолдау табады, бірақ барлық байлық пен мүлікті Құдайдікі деп тұжырымдайды. Бұл мағынада мүліктің иелері сөздің батыстық мағынасында меншік иелері емес, одан табыс алатын сенімді адамдар болып саналады. Мүлік иелеріне оны дұрыс, қоғамға пайдалы және парасатты түрде пайдалануды нұсқау маңызды, бұл жалпы алғанда әлеуметтік жауапкершілік қағидаттарының исламдық реттеуін көрсетеді. Арабтардың басқару жүйесі басқалардың қанауынан пайда көретіндерді қабылдамайды. Дүниенің көзқарасы бойынша, адам бай және табысты адамдар кедейлер мен сәтсіздерге көмектесу үшін міндеттеме алуы керек команданың бір бөлігі болып табылады. Ислам концепциясы жалпыға бірдей теңдік принциптерін болжайды: мұсылмандар бір-бірінің алдында, барлығы заң мен әділет алдында, ерлер мен әйелдер Құдай алдында; әркімнің әлеуметтік жауапкершілігі; өзіңе және көршіңе, қоғамға, Құдайға қамқор болуға шақырады. Бұл басқару концепциясының екі негізгі постулаты риба (несие бойынша пайыздарды төлеуге тыйым салу) және зекет (қарыз және табыстың бір бөлігін кедейлер пайдасына төлеу міндеттемесі) болып табылады. Араб менеджментіндегі фирма және өндіріс теориясының негізінде келесі этикалық ережелер жатыр: жалпыадамзаттық мүдделердің әлеуметтік пайдалылығын барынша арттыру (маслаха); · кәсіпорынның өндірістік мақсаттары мен қызметі шариғатқа сай болуы керек (мысалы, жеңіл өнеркәсіпте қарапайымдылық пен ұстамдылық критерийіне сай келмейтін заттар өндірілмеуі керек, ауыл шаруашылығы шошқа шаруашылығымен айналыспауы керек); · арнайы салыққа (зекет пен қайырымдылық) баса назар аудара отырып, табысты бөлудің әділ нысаны; · басқарудағы қосарлы бақылау: құдайлық – ішкі сенім негізінде, сыртқы – уәкілетті органдар тарапынан; басқаларға зиян келтіруге немесе зиян келтіруге тыйым салу, әлеуметтік шығындарды азайту. Араб экономикасындағы бизнестің негізгі принциптері: риба, ғарар және мейсир , мүшарака, мудараба, бей сәлем, истисна және басқа да түрлері. Нарық агенттерінің құқықтары мен міндеттері алдын ала белгіленеді және шартта бекітіледі. Араб бизнесінде серіктестіктің төрт түрі бар: жүктеу/скачать 18,85 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2