Стронций элементі
жүктеу/скачать 1,01 Mb.
|
1 2
|
С. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ«ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» КЕАҚ Бейорганикалық заттардың өндірісі (Стронций элементі) Топ:Тфп21-001 Орындаған:Галки.М.Т Жетекші:Албаева.Ж.Т Жоспар: 1.Стронций элементі,ашылу тарихы! 2.Физикалық қаисеттері 3.Химиялық қасиеттері 4.Табиғатта алынуы,пайдалануы 5.Адам ағзасына әсері 6.Сақтау орны 7.Қызықты факт! Стронций, Strontium (Sr) - Менделеевтің Периодтық кестесінің 5-ші периодының ІІ-ші негізгі тобындағы химиялық элемент; сілтік-жер металлдар қатарына жататын химиялық белсенді элемент. Рет нөмірі - 38, атомдық массасы - 87,62. Стронцийдің төрт тұрақты изотоптары бар. Радиоактивті изотоптары жасанды жолмен алынған. Жер қыртысындағы салмақ мөлшері 3,4*-2%. Табиғатта қосылыс түрінде ғана кездеседі. Маңызды минералдары - целестин SrSО4 және стронцианит SrSО3. Аз мөлшерде Стронций адамның ағзасында да табылады. Бірақ оның адам үшін бір белгілі биологиялық маңызы жоқ. Стронций тұздарының шипалық қасиеттері зерттелуде. Сондай-ақ, бүгінгі күнде стронцийдің ранелатінің остеопороз ауруының ағымдағы емдік әсері зерттелуде. Ашылу тарихы Алғашқы рет бұндай элементтің бар екені туралы Адэр Кроуфорд және Уильям Камберленд1790 жылы әлемге жариялаған. Осы жылы ғалымдар өз лабораториясында барийдің тұздарын зерттеу барысында барий хлоридтан басқа тағы да бір белгісіз элементтің хлориді алынады. Бұл тұздың кристалдық формасы және тұздың ерігіші басқа болады. 1791 жылы Габриель Фридрих Сульзер , Иоганн Фридрих Блюменбах минералды зерттеп, оның басқа да айрықша қасиеттерін, сондай-ақ, жану жалынының түсі және айрықша токсикалық қасиеттерін айқындайды. Электролиз тәсілін пайдаланып, сынаптың қызыл оксидінің әсерімен алынған стронцийдің амальгамасын айдау тәсілімен тазартып, металды жеке түрінде 1808 ж. Хемфри Дэви алған. Бірақ бұл жолмен алынған стронцийдің дегенмен қоспалары болды. 1855 ж. неміс химик Р.Бунзен химиялық таза стронцийді шығаратын методиканы ұсынды. Бұл тәсілде ерітілген Стронций хлоридінен электролизбен таза металды алады Стронций - күміс түсті ақ, жұмсақ металл; тығыздығы 2,54 г/сm³ (20°С), балқу температурасы - 1 042 K, химиялық белсенді. Ауада қалыпты температурада тотығады. Стронций гидрототығы - түссіз кристалл, күшті негіз. Физикалық қасиеті Гидроксидті қалыптастыру үшін сумен қатты әрекеттеседі: Sr + 2H2O = Sr(OH)2 + H2↑ Қышқылдармен әрекеттеседі, ауыр металдарды тұздарынан шығарады. Концентрацияланған қышқылдармен (H2SO4, HNO3) әлсіз әрекеттеседі. Стронций металы ауада тез тотығады, сарғыш қабық түзеді, онда SrO оксидінен басқа әрдайым sro2 пероксиді және sr3n2 нитриді болады. Ауада қызған кезде ол жанады, ауадағы ұнтақты стронций өздігінен тұтануға бейім.Белсенді әрекет етеді с неметаллами — күкіртпен, фосформен, галогенами. Іс жүзінде сілтілермен әрекеттеспейді. Жоғары температурада CO2-мен әрекеттесіп, карбид түзеді: 5Sr + 2CO2 = SrC2 + 4SrO Химиялық қасиеті Пайдалануы: Техникада көбіне Стронцийдің минералдары мен қосылыстары қолданылады. Стронций карбонаты, хлораты, нитраты т.б. қосылыстары пиротехникада, галогенидтерді медицинада, косметикада, тотығы оптикалық шыны жасауда, гидрототығы қант өнеркәсібінде т.б. пайдаланылады. Алынуы: Металл стронций алудың үш жолы бар:
Стронций техникада қалай қолданылады? Стронцийдің алғашқы қолданылуы — отшашулар мен сигналдық зымырандар: оның тұздары жалынды ашық қызыл түске бояйды. Оның оксиді негізінде қыш ыдыстарға арналған глазурь жасалады, бұл қорғасын глазурін қолданудан бас тартуға мүмкіндік береді. Стронций рентген сәулелерін жақсы сіңіретіндіктен, соңғы уақытқа дейін ол негізінен катодты сәулелік түтік мониторларының әйнегін жасау үшін қолданылған. Енді олардың орнына сұйық кристалды дисплейлер болғандықтан, мұндай әйнек енді қажет емес. Бірақ кішкентай электромагниттер үшін стронций оксиді бар ферриттер қажет-тұрақты токтың кішкентай электр қозғалтқыштарында, мысалы, автомобиль тазалағыштарында, дауыс зорайтқыштарда және ойыншықтарда. Стронций титанаты-бірегей оптикалық материал, оның сыну көрсеткіші, сондықтан жарықтың дисперсиясы алмазға қарағанда жоғары. жүктеу/скачать 1,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2