Жүйенің бір бөлігін өткізіп, екінші бөлігін ұстап қалатын кеуекті қалқа көмегімен біртексіз жүйелерді бөлу үдерісі -сүзу деп аталады.
Сүзу процесі - қатты бөлшектерді ұстап қалатын, ал сұйықты өткізіп жіберетін кеуекті бөгеттер жәрдемімен суспензияларды ажырату. Суспензияларды сүзгі деп аталатын апараттарда ажыратылады. Сүзгілер сүзу бөгеттері арқылы екі бөлікке бөлініп, оның бір бөлігіне суспензия құйылады. Осы екі бөліктің екі жағындағы қысымдар айырмасының әсерінен сұйық сүзу бөгеттерінің кеуктерінен өтіп, олардың бетінде қатты бөлшектер ұсталынып қалады. Сонымен суспензия таза сүзінді және ылғалды тұнбаға ажыратылады. Кейбір кезде қатты бөлшектер сүзу бөгетінің кеуектерінде ұсталынып, тұнба пайда болмайды.
Сүзу апараттары
Зертханада сұйықтықтарды сүзу арнайы сүзгі қағазы салынған шұңқырлардың көмегімен жүзеге асырылады.
Сүзу тұрақты қысым айырмасы режимінде немесе тұрақты жылдамдық режимінде жүзеге асырылады. Тазалаудың барлық заманауи әдістерін екі топқа бөлуге болады: белгілі бір құрылымның перфорацияланған бөлімі болып табылатын механикалық сүзгілер және қуат өрістеріндегі тазартқыштар (гравитациялық, центрифугалық, магниттік, электростатикалық). Біріншісінің кемшілігі - ластанудың аздығы, септумдағы тесіктер немесе тесіктер бітелген сайын қысымның төмендеуі, сұйықтықтың бір бөлігін ластанған сұйықтық сызығынан тазартылған сұйықтық сызығына тазартпай өткізетін айналмалы клапанның болуы, сұйықтықтарды тазартуға берілген ластану деңгейіне шектеулер, үлкен көлем өлшемдері, өткізу қабілеті немесе тазалаудың жұқа болуы және т. б. мұның бәрі сүзгі элементін мезгіл-мезгіл ауыстыру немесе қалпына келтіру, сигнал құрылғыларын орнату және т. б. қажеттілігіне әкеледі.
Сүзу аппараттарының қолданылуы
Сүзу аппараттарын біз күнделікті өмірде қолданып келеміз.
Су сүзгісі - суды механикалық, ерімейтін бөлшектерден, қоспалардан, хлордан және оның туындыларынан, сондай-ақ вирустардан, бактериялардан, ауыр металдардан және т. б. тазартуға арналған құрылғы. Ауыз суды алу үшін қолданылатын тұрмыстық сүзгілерді шартты түрде үш санатқа бөлуге болады — қарапайым тұрмыстық сүзгілер, орташа және жоғары тазарту тұрмыстық сүзгілері. Тазартудың ең жоғары дәрежесіне Кері Осмостық тұрмыстық сүзгілермен тазарту — бүгінгі күні ең сапалы және озық технология жатады. Ең қарапайымына құмыралар мен саптамалар жатады.
Сүзгіш ТАОЖҚҚ - зиянды элементтерді сүзу арқылы қауіпті заттармен ластанған атмосферада болу қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдары. Тыныс алу органдарын жеке қорғаудың сүзгіш құралдарының қолдану аясы өте кең – күрделі өндірістер мен өнеркәсіп, құрылыс және медицина салалары, тұрмыстық жағдайлар және т. б.
Жеткілікті мөлшерде ластанумен қуат өрістерінде тазартудың кемшіліктері бар. Оларға мыналар жатады: гравитациялық тазарту (тұндыру) үшін — тазалауға арналған үлкен уақыт, тазалау ванналарының үлкен аудандары, төмен өнімділік, бөлшектердің тығыздығына, температура мен басқа да жағдайларға тәуелділік; центрифугалар үшін — конструкцияның күрделілігі, тікелей технологиялық циклге жапсырудың мүмкін еместігі, кейіннен теңдестіре отырып тазалау үшін кезеңдік бөлшектеу қажеттілігі, тазалауға арналған орасан зор энергетикалық шығындар және т. б.
Әр түрлі сұйықтықтарды тазарту саласындағы осы жағдайдан шығудың жолы гидродинамикалық тазарту принципі болды. Ол сүзгі элементінің әр ұяшығының жанында ағындарды құруға негізделген, олар тесік арқылы тесіктің өлшемінен (3/10 есе) аз болатын бөлшектерге ғана енуге мүмкіндік береді. Үлкен бөлшектер сүзгіден шығарылады немесе бункерде сақталады. Негізгі принцип жүзеге асырылады: сүзгінің міндеті сүзгі элементінің бетінде үлкен бөлшектерді ұстап тұру емес, сүзгі арқылы өтетін сұйықтықтың тазалығын қамтамасыз ету болып табылады.
Осы іргелі шешімнің арқасында сүзгі элементі бітеліп қалмайды және ұзақ уақыт бойы техникалық қызмет көрсетуді қажет етпейді, ауыстырылатын элементтерді немесе мерзімді қалпына келтіруді қажет етпейді, қысымның аз және тұрақты айырмашылығы, үлкен өткізу қабілеті бар.
