Қазақ әдебиетінің көрнекті тұлғаларының бірі – ақын, жырау Қалнияз Шопықұлы. Қалнияз Шопықұлы Маңғыстаудың сөз жүйріктері – Абыл, Ақтан, Нұрым сынды көрнекті ақындардың замандасы. Жастайынан өмірдің қиындығын, ел мен елдің арасындағы ерегескен егес, түйіні шешілмеген даудың басы-қасында жиі болған ақынның биік рухты өршіл жырлары өзінің бөлек бітімімен ерекше. Отанды сүю, елді құрметтеу, елі үшін ерлік жасаған батырлар есімін биікке көтеру – ақын шығармаларының басты тақырыбы. ХIХ ғасырда жорық жыршысы атанған жауынгер ақын Қалнияз Шопықұлы өзінің тапқыр әрі мазмұнды өлеңдерімен, ауыздан-ауызға көшкен ерлік толғауларымен, батырлар жырларын айтып, таратумен ел арасына кең танылған. Заманына қарай ағымы болатыны сияқты, ақын мұраларының маңыздылығы – атамекенге шапқан жауға елдің еңсесін еңкейтпей, босағасын қисатпай, шаңырағын шайқалтпай, туырлығын кескілеспейтін күн туар ма деген арманды жырлар. Түптеп келгенде, «ұлы құл болмасын, қызы күң болмасын, туған елдің қасиетті туы табан астында қалмасын» деген азаттық таңын аңсаудан туған жалынды шығармалар. Тарихта жорық жыршысы атанған Қалнияз ақынның көлемді шығармаларының қатарында «Ер Қармыс», «Балуанияз» дастандары аталады. Аты айтып тұрғандай, екеуі де ерліктің жайын толғаған рухы биік шығарма. Зерттеушілердің арасында «Бұл кімнің шығармасы еді?» деп, сан қилы пікір туғызған «Балуанияз» тарихи дастаны Маңғыстау өнерінің хас жанашыры, көрнекті ғалым, марқұм Қабиболла Сыдиықұлының мұқият ізденістерінің нәтижесінде Қалнияздікі деп тұжырым жасалғанынан көпшілік хабардар. Шығармаларынан ылғи зар мен мұңның, өкініш пен күйініштің ызғары есетін жыраудың өмірі де өксігі мол заманмен сабақтас. «Тұншыққан дәуірдің толғаушысы» болған Қалнияздың ата-бабасының өмір сүрген жері, халық батырлары Исатай мен Махамбеттің соғыс жорықтарының ізі қалған, ірі тарихи мекен атанған Атырау өңірі. Ұлы батырлардың дәуір белесінде қалған екпінді жырлары адуынды жырауға да жұғысты болып, тарих сабақтастығының бір сәтін танытқандай. Мойынға құрық салғызбай, бұйдалы өмірге бойұсынбаған шығармаларының дәуір толқынымен мінездес болуы да сондықтан. Ақын жырлары жамап, жасқап, өңсіздің бетіне жылтырауық жапсырып, көлкештейтіндей құнарсыз дүние емес. Ақын жырлары асқар таудың биігінен сарқырап аққан бұлақ тәрізді табиғаты шынайы, әрі мінезді, әрі сұлу, әрі тегеурінді сөздермен өрілген тамаша дүниелер. Асқақтықты, өрлікті, биіктікті жырлау үшін де дәл сондай бір мінезділік керек. Бұл – менің тұжырымым. Қайырып тағы айтарым, өз дәуірінің өзегіне құрт болып түскен жаугершілікті жаны қаламай, езілген елдің еңсесін көтеруге талпынған, адал күресті ардың биіктігі деп бағамдаған Қалнияз жырлары – арлы, намысты, жігерлі жырлар. Ақын көкірегінен күңіреніп шыққан, көзінен жас болып төгілген, айқайынан ақ дауыл соққан бұл дүниелердің табиғаты қанқұйлы заманның зұлмат-саясатынан туған. Өзі өмір сүрген заманның зары мен мұңын төкпелетіп жырлаған ақын өлеңдерінің бірқатары төгілтіп айтатын термеге келіңкірейді. Ата-бабаларымыз армандап өткен азаттықты аңсау, тәуелсіздікті көксеу, еркіндікті сағыну тәріздес жырлар да ақынның мұрасында қамтылған. Халық өнеріне 60 жылға жуық талмастан қызмет жасап кеткен талант иесінің таңдап алған тақырыбы – елге, атамекенге, Отанға арнаған махаббат, сүйіспеншілік, құрметтен туған.Ал ақынның «Жерінен Ауған, Күләб хат жолдадым» деген өлеңінің мәні – туған елмен қоштасуы тәрізді. Туған елге, өскен жерге деген сағыныш, жорықта бірге жүріп, күн кешкен үзеңгілестерін еске алу, сыйласқан ағайынға шерткен мұң, Маңғыстауды қайтіп көре алмаймын-ау деген көңілдің шерін қозғайтын адами арман, тілектер соның айғағы .
Қалнияз Шопықұлы – арда туған арлы ақын, жампоз жырдың иесі, жігерлі жауынгер, жауырыны жерге тимеген палуан, ғажап дауысты әнші, кермиық мінез күйші. Керек жерінде мықтымын деп мақтанғанды алып та жығатын, күштімін деп көкірек кергенді шалып та жығатын, кесек мінезді, мәрт көңіл, нар тұлға. Шығармаларын оқи отырып, ойға сәуле түсірген, көңілге шуақ ұялатқан, сұңғыла пікір, терең ой туғызған ақиық жырларынан осындай тұжырым жасадым.