Тема Эволюция управленческого мышления



Дата09.10.2022
өлшемі0,72 Mb.
#42027

Дәріс 6. Коммуникациялар
ЖОСПАР
1. Коммуникация түсінігі және тиімді басұару үшін маңызы
2. Коммуникациялық процесс және оның негізгі элементтері мен кезеңдері
3.Тұлғааралық коммуникациялар. Кедергілер мен оларды еңсеру жолдары
4. Ұйымдастырушылық коммуникациялар. Кедергілер мен оларды еңсеру жолдары
Клод Шеннон
Коммуникацияны объектке немесе оқиғаға қатысты жалпы немесе ішінара ақпаратты алу үшін сөздерді, әріптерді, символдарды немесе ұқсас құралдарды пайдалану ретінде қолдану деп анықтама беруге болады.
Бұл анықтамада К. үш аспекті бар:
- кейбір адамдар басқалармен қатынасқанда сөздерді, әріптерді немесе символдарды пайдаланады;
- объектілер туралы жалпы немесе ішінара ақпаратты алу өте маңызды болады;
- К. екі немесе одан көп адам катысады.
А
Б
Коммуникациялар түрлері

Ұйым мен орта арасында:
- тұтынушылармен
- жұртшылықпен
- мемлекет органдарымен
- лоббисттермен
- кәсіподақтармен.
Деңгейлер мен бөлімшелер арасындағы коммуникациялар:
- төмен түсетін
- өрлеме
- әртүрлі бөлімдер (бөлімшелер) арасындағы К.
- «басшы-бағынышты» К.
- «басшы-жұмыс тобы» К.
Формалды емес коммуникациялар – сыбыстар таралатын арна. 80-99% сыбыстар жеткілікті деңгейге дейін дәл болады.
Коммуникация желі – ақпараттық ағындар көмегімен берілген процеске қатысушы индивидтердің белгілі жолмен қосылысы.
Сыртқы коммуникация желі жеткізушілерді, тұтынушыларды, бәсекелестерді және мемлекет органдарын қамтиды.
Ішкі коммуникация желі осы басшының өзінің бастығы, бағыныштылары және әріптестері арасында болады.
Әртүрлі саннан тұратын коммуникация желінің үлгілері:
из 3 человек:
Коммуникациялық стиль – индивидтің басқалармен өзінің қатынастарын құру жолын қалау.
Коммуникациялық стильдерді матрица түрінде көрсетуге болады:
жоғары
төмен
Коммуникациядағы ашықтық
Коммуникациялық стильдер
төмен
Кері байланыстың адекваттылығы
жоғары
Өзіңіз үшін «саудаласу»
5
1
2
3
4
Өзіңді ашу
Өзін таныту (Реализация себя)
Өзін қорғау
Өзін өзі жабық ұстау
К.Шеннон К. моделі 5 элементтен тұрады: ақпарат көзі, таратқыш, байланыс арнасы, қабылдағыш, баратын жер ақпаратты тұтынушы. Бұл электрондық схемаларға арналған болатын.
Басқару үшін К. моделін әзірлегенде басқарушылық қызметтің, коммуникациялық процесс ретінде, ерекшеліктерін ескеру қажет.
Шу кедергілерін сигналдың (хабар таратудың) сапасын төмендететін факторлары ретінде белгілеуге болады.
Коммуникациялық процестің элементтері:
1. Жіберуші – идеяларды ойлап табатын немесе ақпаратты жинап жіберетін тұлға.
2. Хабар – символдар көмегімен кодталған ақпараттың өзі.
3. Арна – ақпаратты жіберу құралы.
4. Алушы – ақпаратты алатын және түсінетін тұлға.
Коммуникациялық процестің кезеңдері:
1. Идеяның тууы
2. Кодтау және арнаны таңдау
3. Жіберу
4. Декодтау

Коммуникациялық процестің моделі


Жіберуші
хабарды
кодтайды
Алушы
хабарды
декодтайды
Кедергілер
Кері байланыс
Кері
декодталған
хабар
Кері
декодталған
хабар
Арналар

Ақпаратпен алмасу процесі кері байланысы және шу бар жүйесі ретінде


Тұлғааралық коммуникациялар жолындағы кедергілер
Қабылдап түсінуден туатын кедергілер
Семантикалық кедергілер
Вербальды емес символдар
Жаман кері байланыс
Жаман «тыңдау»
Тұлғааралық коммуникациялардың қайтарымын жоғарылату жолдары:
- өз идеяңды біреуге айту алдында жақсы ашып алыңыз
- өз ойыңды дәл жеткізетін сөздерді қолданыңыздар
- өзіңіздің қалпыңызды, қимылдарыңызды және дауыс ырғағыңызды қадағалаңыз
- эмпатия және ашық жүзіңізден көрінсін Эмпатия – ол басқа адамдардың сезіміне көңіл бөліңіз (адамның терісіне кіруге дайындық)
- кері байланысты орнатуды көздеңіз.
Тиімді тұлғааралық К. жетуде уақытты таңдау үлкен рөл атқарады. Бұл жерде келесі ережелерді ұстанады:
- орта деңгейдегі жетекшілер өздерінің бағыныштыларынан бұрын хабарды есту керек;
- осы хабар жолданған адамдар оны бір уақытта алуы қажет;
- хабарды жіберерде бір хабар екіншісімен шатаспағанын ескеру қажет;
- сыбыс, өсек және болжаулар жол бермеу үшін ақпарат дер кезінде жеткізілу керек.

Коммуникация арналарының өткізу қабілеті бойынша сыныптау

Ең сыйымды

арна Артықшылықтары Кемшіліктері

(личное общение, двусторонняя (не ведется запись,

направленность, быстрая обратная связь) спонтанность, сложность

распространения

информации)

Ең төмен

сыйымды

арна


Разговор
лицом к лицу
Телефон
Э-почта, интранет
Письма, записки
Формальные отчеты, доски объявлений
Ұйымдастырушылық коммуникациялардағы кедергілер:
- хабарларды бұрмалау
- ақпараттық шамадан тыс жүктемелер
  • ұйымның құрылымы қанағатты болмауы

Ұйымдағы коммуникацияларды жетілдіру жолдары:
  • ақпараттық ағындарды реттеу
  • басқарушылық әрекеттер

  • - кері байланыс жүйесі
    - ұсыныстарды жинау жүйесі
    - ақпараттық бюллетеньдер
    - заманауи ақпараттық технологиялар, телефондар, электроника, пошта, компьютерлер, INTERNET жүйесі

Назарларыңызға рахмет!

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет