Терминологиялық сөздік



Дата06.01.2022
өлшемі18,27 Kb.
#15256

Терминологиялық сөздік
1 Дәлел - тұлғаның әрекетінің, өзін-өзі ұстауының мазмұнын, бағытын және сипатын анықтайтын тұрақты себептердің, түрткі болатын жайттардың барлық жиынтығы. Жетістіктер дәлелі - себептің, тұлғаның қолда бар барлық құралдардың көмегімен қажет нәтижеге жетумен байланысты түрі.

2 индукция - жекеден жалпыға, дарадан күрделіге айналатын пайым түрі. Индуктив ой жүйесі логика заңдарына бағынбайды, керісінше психологиялық фактор мен ықтималдық категориясына негізеледі. Индуктив ой тізбегі нақтылай түсуді, дәлелдеуді қажет етеді. Индуктив тұжырым ақиқат болуы да мүмкін, өйткені ол ықтималдық категориясында туындайды.

3 Интернализм - ғылымның өзіне тән әлеуеттің арқасында дамитынына айқын назар аударуды білдіреді. Төтенше нұсқада, яғни. ешқандай ескертусіз, интернационализмнің ұстанымы келесідей қалыптасады: ғылым — бұл өзін-өзі дамытатын жүйенің бір түрі, оның мазмұны оның жұмыс істеу жағдайларына байланысты емес. Ғылым қоғамда пайда болады, бірақ іс жүзінде қоғамға, мемлекетке, басқа әлеуметтік институттарға, саясатқа, экономикаға тәуелді емес.

4 Түсіндіру - зерттелетін объектінің мәнін ашудан тұратын адам танымының, оның ішінде зерттеудің ең маңызды қызметі. Зерттеушінің нақты ісінде Түсіндіру түсіндірілетін объектінің белгілі бір заңға бағынатынын көрсету арқылы жүзеге асады.

5 Информатика - бұл адам танымының, оның ішінде зерттелетін объектінің мәнін ашуды қамтитын зерттеудің маңызды қызметі. Зерттеушінің нақты ісінде түсіндірілетін объект белгілі бір заңға бағынатындығын көрсете отырып жүзеге асырылады.

6.Конвенционализм-ғылымның философиялық талқылауындағы идеалистік бағыт, материалдық және жаратылыстану ғылымы ілімі негізіне еркін келісім жататын, таңдау тек қана жайлықты ойлаумен жан-жақтылық, «ой экономиясы қағидасымен» және т.б. реттеледі.

7 Әдіс – бұл практикалық және теориялық әрекет принциптерінің жүйесі.

8 Әдістеме - таным әдістері мен олардың жиынтығы туралы ілім.

9 ғылым - адамның табиғат, коғам және өзінің танымы туралы білім алуға бағытталған рухани кызметінің ерекше формасы.

10 Ғылыми революция - ғылым дамуының белгілі бір кезеңінде пайда болып, оның ішкі қайшылықтарын шешетін, мазмұнын өзгертетін ерекше құбылыстар.

11 Ғылыми қоғамдастық - Т.Кунның түсінігі бойынша, белгілі бір сала бойынша ғылыми зерттеулер жүргізу мақсатымен парадигмалар немесе осы ізденістердің теориялық алғышарттарын негізге ала отырып біріккен ғалымдар ұжымы.

12 Парадигма - барлық ғылыми қауымдастық қабылдаған ғылыми нәтиже. Оның көмегімен ғылыми проблемаларды қоюға және оны шешудің әдістерін қарастыруға болады. Парадигма ауысқан уақытта, ғылыми нормалар да ауысады. Әртүрлі парадигмалардың аясында қабылданған теорияларды салыстыруға болмайды, өйткені ғылымилықтың әртүрлі стандарттарына негізделген. Парадигма деңгейінде ғылыми біліммен, жалған білімнің арасын ажырататын нормалар қалыптасады.

13 Позитивизм - нағыз ақиқат ғылымның жеке салаларында ғана пайда болып, қалыптасатын, философиялық зерттеулердің ешқандай танымдық құны жоқ деген тезиске сүйенетін философиялық бағыт.

14 Тұжырымдама - (лат. conceptio-ұғыну) - философиялық дискурстың термині, ол сөйлеу талқылауы мен интерпретациялар қақтығысы барысында мағыналарды түсіну, түсіну және түсіну актісін немесе ұғымдардың бір мәнді және жалпы мағыналы формаларында қалыптаспайтын ұғымдардың алуан түрлілігінде ұсынылған олардың нәтижесін білдіреді. Тұжырымдама теориядан айырмашылығы, ұйымның толық дедуктивті-жүйелік формасын алмайтын және элементтері идеалды объектілер, аксиомалар мен ұғымдар емес, тұжырымдамалар диалог пен сөйлеу байланысы процесінде пайда болатын және жұмыс істейтін тұрақты семантикалық қалыңдатумен байланысты. Теорияның пропозициялық формасын алатын ұғымдар белгілі бір кешенді құрайтын сұрақтар мен жауаптардың корреляциясымен байланысын жоғалтады.

15 ғылым философиясы -  философияның ғылымды адам іс-әрекетінің ерекше аясы әрі ұдайы дамудағы таным жүйесі ретінде қарастыратын бір саласы.

Орындаған: Медебаева Анелия Арманкызы


Тарих мамандығы

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет