Адамның тірек-қимыл жүйесін сүйек тіні,бұлшықет ұлпасы,байламдар,буындар,буын капсуласы шеміршек тіні құрайды.Тірек қимыл жүйесі адамның кеңістіктегі қимыл қозғалысын реттеуге қатысады,сонымен қатар механикалық,қорғаныш қызметтерін атқарады.
Адамның тірек-қимыл жүйесін сүйек тіні,бұлшықет ұлпасы,байламдар,буындар,буын капсуласы шеміршек тіні құрайды.Тірек қимыл жүйесі адамның кеңістіктегі қимыл қозғалысын реттеуге қатысады,сонымен қатар механикалық,қорғаныш қызметтерін атқарады.
Қаңқа – механикалық маңызы бар, мезенхимадан дамитын тығыз түзілістердің жиынтығы болып табылады. Ол өзара дәнекер, шеміршек немесе сүйек тканьдерінің көмегімен байланысқан жеке сүйектерден тұрады.
Жасқа байланысты сүйектің құрамындағы минералды заттар мен оганикалық заттар өзгеріп отырады.Балаларда ересектермен салыстыранда минералды заттар аз да, оганикалық заттар мен су көп болады.Өсу барысында,яғни кіші жастағы балалара сүйекте кальций көп болса, кейінгі жылдары фосфор мөлшері артады.балаларда минералды заттар сүйек салмағының екіден бір мөлшерін құраса,ересектерде бестен төртін ғана құрайды. Сүйектің химиялық құрамы мен құрылысына байланысты оның физикалық қасиеті де өзгереді.Балаларда сүйек иілгіш және сынғыш келеді.
Жасқа байланысты сүйектің құрамындағы минералды заттар мен оганикалық заттар өзгеріп отырады.Балаларда ересектермен салыстыранда минералды заттар аз да, оганикалық заттар мен су көп болады.Өсу барысында,яғни кіші жастағы балалара сүйекте кальций көп болса, кейінгі жылдары фосфор мөлшері артады.балаларда минералды заттар сүйек салмағының екіден бір мөлшерін құраса,ересектерде бестен төртін ғана құрайды. Сүйектің химиялық құрамы мен құрылысына байланысты оның физикалық қасиеті де өзгереді.Балаларда сүйек иілгіш және сынғыш келеді.
Шеміршек тіні де серпімді болып келеді.
Өсу барысында,яғни кіші жастағы балалара сүйекте кальций көп болса, кейінгі жылдары фосфор мөлшері артады.балаларда минералды заттар сүйек салмағының екіден бір мөлшерін құраса,ересектерде бестен төртін ғана құрайды. Сүйектің химиялық құрамы мен құрылысына байланысты оның физикалық қасиеті де өзгереді.Балаларда сүйек иілгіш және сынғыш келеді.
Өсу барысында,яғни кіші жастағы балалара сүйекте кальций көп болса, кейінгі жылдары фосфор мөлшері артады.балаларда минералды заттар сүйек салмағының екіден бір мөлшерін құраса,ересектерде бестен төртін ғана құрайды. Сүйектің химиялық құрамы мен құрылысына байланысты оның физикалық қасиеті де өзгереді.Балаларда сүйек иілгіш және сынғыш келеді.
Шеміршек тіні де серпімді болып келеді.
Сүйек тінінің жасқа сай ерекшелігін гаверсон каналының құрылысы мен орналасуына байланысты да байқауға болады. Ересек адамдарда оның саны азаяды. Балаларда сүйек тінінде жасушааралық зат аз болады.Сүйек беті тегіс болып келеді.Периост бала неғұрлым жас болса соған байланысты сүйекпен жанасып жатады және ол балаларда қалындау орналасқан,екеуінің арасының бөлінуі 7 жаста толығымен аяқталады.
Сүйек тінінің жасқа сай ерекшелігін гаверсон каналының құрылысы мен орналасуына байланысты да байқауға болады. Ересек адамдарда оның саны азаяды. Балаларда сүйек тінінде жасушааралық зат аз болады.Сүйек беті тегіс болып келеді.Периост бала неғұрлым жас болса соған байланысты сүйекпен жанасып жатады және ол балаларда қалындау орналасқан,екеуінің арасының бөлінуі 7 жаста толығымен аяқталады.
.
Сүйектің қанмен қамтамасыз етілуі балаларда жоғары,ол оның жылдам қалпына келуі мен өсуін қамтамасыз етеді.Эмбрионалдық даму кезінде барлық сүйектер қызыл жілік майымен толтырылған.12жасқа қарай сүйек сыртқы пішіні миен гистологиялық құрылысы ересектерге біршама ұқсайды.
Сүйектің қанмен қамтамасыз етілуі балаларда жоғары,ол оның жылдам қалпына келуі мен өсуін қамтамасыз етеді.Эмбрионалдық даму кезінде барлық сүйектер қызыл жілік майымен толтырылған.12жасқа қарай сүйек сыртқы пішіні миен гистологиялық құрылысы ересектерге біршама ұқсайды.
Нәресте туылған кезде оның буын байлам аппараты анатомиялық толық толық дамып аяқталады.Байланысатын сүйектің эпифизі шеміршек тінінен тұрды.Байламдар созыла алады,бірақ өте берік .Буындық беттің, буын қапшығының және байламның қалыптасуы толығымен 13-16 жаста аяқталады.
Нәресте туылған кезде оның буын байлам аппараты анатомиялық толық толық дамып аяқталады.Байланысатын сүйектің эпифизі шеміршек тінінен тұрды.Байламдар созыла алады,бірақ өте берік .Буындық беттің, буын қапшығының және байламның қалыптасуы толығымен 13-16 жаста аяқталады.
Қартайған сайын буындармен бұлшықеттердің қозғалмалығы төмендейді. Сүйектің мықтылығын, буындардың қозғалғыштығын, бұлшытеттің жақсы өсуі үшін салауатты өмір салтын сақтап, физикалық жатығуларды тұрақты жасап тұру керек. Жеке бастың гигиенасында ұмытпаған жөн!
Қартайған сайын буындармен бұлшықеттердің қозғалмалығы төмендейді. Сүйектің мықтылығын, буындардың қозғалғыштығын, бұлшытеттің жақсы өсуі үшін салауатты өмір салтын сақтап, физикалық жатығуларды тұрақты жасап тұру керек. Жеке бастың гигиенасында ұмытпаған жөн!
