ЭССЕ Тақырыбы:Мәдениет рәміздері және олардың мәдени коммуникациядағы рөлі мен маңызы
Орындаған: Нурланова Д. Тобы: ЭФ-21-7К2 Қабылдаған: Жиенбекова А. О.
Шымкент 2022 Мәдениеттануда нышандар мен белгілер ұғымы қандай да бір жүйенің, мысалы, мәдениеттің немесе оның элементтерінің қызметтік рөлі мағынасында адамдардың қандай да бір қажеттіліктерін қанағаттандыру мән-мәтінінде пайдаланылады. Мәдениет өз табиғаты бойынша функционалды. Ол әрдайым бір нәрсе үшін «жұмыс істеуі» тиіс.
Мәдени тілдегі белгілер жиынтығы (алфавит, лексика) және оларды біріктіру ережелері (грамматика, синтаксис) әрқашан шектеулі, сондықтан шындық пен мағынаның әр түрлі құбылыстарына қатысты шектеулі. Мысалы: ақпаратты бір тілден екінші тілге" аудару " кезінде бұрмалау неғұрлым маңызды болса, осы тілдердегі мағыналау (сілтеме жасау) принциптері соғұрлым әр түрлі болады. Мәдениет тілінің экспрессивті құралдарының әртүрлілігі, демек, оларды білдіру принциптері олардың "аударма" (әртүрлі тілдердің көмегімен мағынаны білдіру мүмкіндігі) және "басымдық" (белгілі бір коммуникативті жағдайда белгілі бір тілді таңдау) мәселелерін өте күрделі етеді. Мәдениет тілінің қызмет етуінің тағы бір маңызды сәті – түсіну, ұғыну. Қарым-қатынас кезінде (белгілермен алмасу) сөзсіз түсінудің белгілі бір жеткіліксіздігі (жеке тәжірибенің айырмашылығына, тілмен танысу дәрежесіне және т.б. байланысты), бастапқы мағынаны бұрмалайтын түсіндіру (қайта ойлау) сәті болады. Түсінуші әрқашан түсінілетін нәрсе туралы белгілі бір идеяға ие, белгілі бір мағынаны күтеді және белгілерді осы көрініске сәйкес түсіндіреді.
Мәдениеттің негізгі қызметі - артефактілерді шығармашылық тұрғыдан жасау құралы болу. Артефактілер - бұл адам қызметінің өнімдері мен нәтижелері, адам жасанды түрде жасаған заттар мен құбылыстар (артефакт - лат. arte - жасанды және factus - жасалған). Жәдігерлер әлемі - адамның жасанды ортасы, адамдардың түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыратын «екінші табиғат». Табиғат заттары мен құбылыстарына қарағанда артефактілердің объективті қасиеттері ғана емес, адам үшін субъективті маңыздылығы немесе құндылығы бар. Адам мәдениеттің көмегімен құндылықтар жасайды.
Объектінің құндылығы бар, егер адам онда өзінің қажеттілігін қанағаттандыру құралын көрсе, егер көрмесе, онда объектінің құндылығы жоқ немесе теріс құндылығы – орысша айтқанда “антиценность”, яғни анти-құндылық болады. Әдетте құндылықтарды материалдық (тұрғын үй, киім, техника және т.б.) және рухани (ақиқат, сұлулық, жақсылық, сенім, үміт, махаббат және т.б.) деп бөледі.
Жәдігерлердің ішінде өздері туралы емес, өзінің маңыздылығы мен құндылығы туралы, басқа да нысандар туралы ақпарат беретін жәдігерлер бар. Олар туралы олардың мағыналары, мағыналары бар және олар таңбалар немесе символдар деп аталады дейді. Мәдениет әлемі - құндылықтар әлемі ғана емес, таңбалар әлемі, символдар әлемі.