Транскрипция процесінің ферментативтік аппараты. Транскрипция буыны. Транскриптон



бет1/4
Дата06.03.2023
өлшемі1,54 Mb.
#72026
  1   2   3   4

ТРАНСКРИПЦИЯ ПРОЦЕСІНІҢ ФЕРМЕНТАТИВТІК АППАРАТЫ. ТРАНСКРИПЦИЯ БУЫНЫ. ТРАНСКРИПТОН


О Р Ы Н Д А Ғ А Н : Қ Ы Д Ы Р Ә Л І Ш Ы Н А Р , С А Т Ы Б А Л Д Ы Д И Л А Р А , Б Е К Т А С О В З Ұ Л Х А Р Н А Й , М Ы Р З А Б Е К О В А А С Е М Б О Л А Т Қ Ы З Ы , Д А Р Б А Й Н Ұ Р Б Е Р Г Е Н
B T 2 1 - 0 3
Т Е К С Е Р Г Е Н : Ш А Д М А Н О В А Л . Ш .

ЖОСПАР

КІРІСПЕ


Транскрипция (лат. transcrіptіo – қайта көшіріп жазу) – тірі жасушалардағы рибонуклеин қышқылының (РНҚ) биосинтез процесі. Ол дезоксирибонуклеин қышқылы (ДНҚ) матрицасында жүреді. Транскрипция аденин, гуанин, тимин және цитозиннің қайталанбалы тізбегінен тұратын ДНҚ молекуласындағы генетикалық ақпараттың іске асуының бірінші кезеңі. Транскрипция арнайы ДНҚ және РНҚ полимераза ферменті арқылы жүреді. Транскрипция нәтижесінде РНҚ молекуласының полимерлі тізбегі түзіледі. Бұл тізбек ДНҚ молекуласының көшірілген бөлігіне комплементарлы болады.

Транскрипция процесі ген экспрессиясы процесінің маңызды бөлігі болып табылады және оның жұмыс істеуі үшін ферментативті аппарат қажет.


ТРАНСКРИПЦИЯ ПРОЦЕСІНІҢ ФЕРМЕНТАТИВТІК АППАРАТЫ
Транскрипция процесінің ферментативті аппараты транскрипция процесінің өнімі транскриптонды жасау үшін бірге жұмыс істейтін ақуыздардың, ферменттердің және басқа молекулалардың күрделі жүйесі болып табылады. Ол ДНҚ тізбегін арнайы тануға, транскрипцияны бастауға және транскрипция процесін реттеуге жауап береді.Кез келген РНҚ-полимераза нуклеин қышқылының молекуласымен байланыса алатын және оның бойымен қозғала отырып, рибонуклеотидтер арасында фосфодиэфирлік байланыстың түзілуін катализдейтін фермент болып табылады. Бұл процесс энергияны қажет етеді.РНҚ синтезі үшін материал рибонуклеозидтрифосфаттар (аденин, гуанин, цитозин және урацил) болып табылады, олар матрица тізбегіне комплементарлы таңдалады. РНҚ жасауды бастау үшін полимераза промотор деп аталатын геномдағы арнайы тізбекпен байланысуы керек. Бұл аймақ ферменттің қону алаңы болып табылады.
Кез келген транскриптонда міндетті түрде кодтау тізбегінің алдында тұратын промотор болады. Дәл РНҚ-полимеразаның промоторға қосылу сатысында белгілі бір гендердің экспрессиясының реттелуі жүреді. Ферменттің онымен қаншалықты сәтті әрекеттесуі транскрипцияның жалғасуына байланысты.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет