Вестник КазНУ. Серия филологическая. №3 (143)

259 

 

Вестник КазНУ. Серия филологическая. № 3 (143). 2013 

 

 

 

 

 

УДК 81'373; 001.4 

 

С. Ұзақбайқызы 

 

әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетіның II курс магистранты, Алматы қ., Қазақстан 

E-mail: 

saltanat_uzakbai@mail.ru

. 

 

Көркем әдебиет және газет мәтіндеріндегі балағат лексикасы  

(аксиологиялық аспектіде) 

 

Мақалада  балағат  лексикасы  көркем  әдебиет  және  газет  мәтіндері  негізінде  талданады.  Көркем 

шығармалардағы  және  газет  мәтіндеріндегі  балағат  лексикасының  ерекшеліктері  туралы  тұжырымдар 

айтылады.  Балағат  лексикасын  зерттеудің  маңыздылығы  сөз  етіледі.  Мақалада  көркем  әдебиет  және  газет 

беттеріндегі  балағат  лексикаларын  салыстыра  келе,  олардың  өзіндік  ерекшеліктері,  балағат  мәні  айтылады. 

Көркем әдебиет және газет мәтіндерінен нақты дәлелдер көрсетіліп талданады және аксеологиялық аспектіде 

қарастырылады. Сот-лингвистикалық сараптамадағы балағат лексикасы туралы айтылып, ар-ождан, абырой 

және  іскерлік  беделге  нұқсан  келтіру  жағдайлары  сөз  етіледі.  Көркем  әдебиеттегі  балағаттардан  мысалдар 

келтіріліп, олардың қолданылу сипаты, көркемдік мәні айтылады.  

Түйін сөздер: балағат, сот-лингвистикалық сараптама, эмоционалды-экспрессивті лексика, баспасөз. 

 

S. Uzakbaikyzy 

Abuse vocabulary in imaginative literature and newspaper texts (in axiological aspect) 

 

The article analyzes abuse vocabulary based in fiction and newspaper texts. The conclusions about peculiarities 

of abuse vocabulary in fiction and newspaper materials are made. The importance of abuse vocabulary research is 

discussed. Specific features and prominence of abuse vocabulary are revealed by comparing abuse vocabulary in 

literary and newspaper texts. Precise arguments from literary and newspaper texts are given and analyze from an 

axilogical aspect. The situations of insulting the honor and reputation are investigated on the basis of judiciary-

linguistic expertise. Alongside this, examples of abuse words of literary discourses are given, their usage and literary 

significance are revealed. 

Keywords: abuse words, judiciary-linguistic expertise, emotinal-expressive vocabulary, mass media 

 

С. Узакбайкызы 

Бранная лексика в художественной литературе и газетных текстах (в аксиологическом аспекте) 

 

В  статье  анализируется бранная  лексика  на  основе  художественной  литературы  и  газетных  текстов. 

Делаются  выводы  об  особенностях  бранной  лексики  в  художественных  произведениях  и  газетных  мате-

риалах.  Обсуждается  важность  исследования  бранной  лексики.  В статье излагаются  своеобразные  особен-

ности и значение бранной лексики посредством сравнения бранной лексики в художественной литературе и 

газетных  материалах. Приведены  и  анализированы  точные  аргументы  из  художественной  литературы  и 

газетных  материалов  и  рассмотрена  в аксиологическом  аспекте.  Рассмотрены  ситуации  нанесения  вреда  на 

честь,  достоинство  и  деловую  репутацию на  материале судебно-лингвистических  экспертиз.  Также  при-

ведены примеры  из  брани  художественной  литературы,  изложены  их  употребляемость  и  художественное 

значение.