§ 1 «Орталық Азия» ұғымының тарихи және географиялық негіздері «Орталық Азия»


§ 30. Түрік империясының мұрагерлері



бет13/26
Дата22.12.2023
өлшемі160,58 Kb.
#142646
түріҚұрамы
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   26
Байланысты:
§ 1 «Орталық Азия»-emirsaba.org

§ 30. Түрік империясының мұрагерлері


Түрік мемлекеттері ыдырағаннан кейін,Ұлы Далада бірнеше дербес Түркі мемлекеттері пайда болды.
1.Ұйғыр қағандығының өмір сүрген уақыты ? 745-840 жж.
2.680 жылдың басында Екінші Түрік қағандығының құрамында болды? Ұйғырлар
3.742-744 жылдары үштік одақ құрып, Ашина әулетін талқандады? Қарлұқ, Ұйғыр, Басмыл
4.840 жылы әлсіреп, өмір сүруін тоқтатты? Ұйғырлар
5.Қарлұқ қағанатының өмір сүрген уақыты? 756-940 жж.
6.Қай жылы қарлұқтар ұйғырлардан жеңіліс тауып, Батысқа қарай көшіп, түргештерді өздеріне бағындырды? 746ж.
7.Қай жылы Талас (Атлах) шайқасында қарлұқтар арабтармен одақтасып, қытайларға қарсы шығып, олардың Батысқа қарай жорығының алдын алды? 751 жылы
8. Түрік билеушілерінің лауазымы? Жабғу
9.ІХ ғасырдың ортасында түркі тайпаларыныың арасында жоғары беделге ие болды? Қарахан тайпалары
10.Қарахандар мемлекетінің өмір сүрген уақыты? 942-1212 жж.
11.Қарахан мемлекеті бөлінген екі тайпалық топ? Шығыл мен яғма
Шығыс қараханда – шығылдар, Батыс Қараханда - яғмалар орналасты.
12. Шығыс қағаны Арслан Қара орталығы болып есептелді? Қашғар мен Баласағұн
13.Батыс қағаны Боғра Қара қаған сарайы Таразда, кейін орналасты? Самарқандта
14.Қарахан мемлекетінің Орталық Азияның отырықшы бөлігіндегі билігі үшін күресті? Самани әулетімен
15.999 жылы Самани мемлекетімен күресте жеңіп шығып, Әмударияға дейін билігі орнады? Қарахан мемлекетінің
16. Мұсылман билеушісінің мемлекеттік жер қорынан үлестік жерді онда халқымен бірге беруі? Ихта
17.Қарахан мемлекетінің әлсіреу себебі? Қиыршығыстық қидан тайпаларының Жетісуға басып кіруі
18.Оғыздар мемлекеті өмір сүрді? IX ғасырдың соңы мен XI ғасырдың басы
19.VII ғасырдың ортасында қарлұқтармен күресте оғыздардың көп бөлігі Жетісуды тастап кетіп, IX ғасыр басында оғыздар қарлұқтармен және қимақтармен одақтасып талқандады? печенегдерді
20. Батыс Қазақстанда көшпелі Оғыздар мемлекеті пайда болды.
21.Оғыздарда билік мұрагерлікпен берілді, Билеушісін атады? жабғу
21.Жабғу ордасы ? Жаңакент
22.Оғыздарда жабғу орынбасарын – күл еркін, ал әскер басшысын атады? Сюбаши
23.Оғыздар алғашында оң және сол қанатқа (бұзықтар мен ұшықтар) деп екіге бөлініп, неше тайпадан тұрды? 24
24.1041 жылы олар Хорезмді жаулап алды? Оғыздар
25. Салжұқтармен күрес мемлекетті әлсіретіп, Оғыздардың бөлігі оңтүстік пен батысқа бет алса,бір бөлігі қосылды? Қыпшақтарға
Селжұқтар – оғыз тайпаларының бірі. XI ғасыр ортасында Хорезм мен Иранды жаулап алып, өз мемлекетін құрды.ХІ ғасырдың екінші жартысында Ирак, Оңтүстік Кавказ бен Кіші Азияны жаулап алып, өз мемлекетін құрды.
26.Қимақ қағандығы өмір сүрді? IX-XI ғасыр басы
27. Шығыс Қазақстандағы Қимақ тайпасының саны? Жеті
28. IX-X ғғ. Орталық, Шығыс және Солтүстік Қазақстанның барлық аумағында үстемдік етті? Қимақтар мен Қыпшақтар
29.Қимақтардың Ертіс жағасында орналасқан астанасы? Имақия
30.Қимақ қағандығы жері бөлінді? 11 үлестікке
31. «Патшалар қала бекіністерде тұрды, әрқайсысында көп әскері мен мол байлығы болды» - деп жазды? Әл-Идриси
32. XI ғасыр ортасына қарай Даланың Ертістен Еділге дейінгі орасан үлкен аумағын иеленді? Қыпшақтар
33.Әскерлерінің алдыңғы шебінде құман тайпасы жүргендіктен, Еуропаға осы атпен белгілі болған тайпа? Қыпшақтар
34.Орыс деректерінде Қыпшақтарды атады? Половецтер
35.Қыпшақ хандары сайланды? Елбөрі руынан
36.Ханның көшпелі сарайы аталды? Орда
37.Қыпшақ хандығының ордасы екіге бөлінді: оң қанат - Жайық өзені маңындағы Сарайшық, сол қанат – Сырдария бойындағы? Сығанақ
38.Хорезммен байланыс қыпшақтарға қабылдатты? Ислам дінін

§31. Шыңғыс хан империясы және оның мұрагерлері. Шыңғыс ханның дүниежүзілік тарихтағы ролі.
XIII ғасырда саяси жағдай тек Ұлы Далада ғана емес, сондай-ақ бүкіл Еуразияда толығымен өзгерді.

1.Моңғолдар – түркілерге туыстас халық. Олар I мыңжылдықтың ортасында Ұлы Даланың шығысында көшіп-қонып жүрді.Ұйғыр қағандығы құлағаннан кейін Моңғолия аумағына қоныс аударды.Сол тұста онда татар тайпасы өмір сүрді.


2.Моңғол тайпаларын Қытай дереккөздерінде көбінесе атады? Татарлар, моңғол-татарлар
3.Русьте моңғолдарды татарлар деп атады, ескі еуропалық карталарда Орталық Азияны- атады? Татария
4.Моңғолдың ұлы ханы Шыңғыс ханның шын есімі? Тимучин
5.1155 жылы моңғолдың қият тайпасының ақсүйек батыры Есугейдің отбасында дүниеге келді? Тимучин
6.1203 жылы керейттерді, наймандарды, меркіттерді бағындырып, 1206 жылы көктемде моңғол ақсүйектерінің құрылтайында Темучин Ұлы хан болып жарияланып, оған берілген атақ? Шыңғыс хан
7.1215 жылы монғолдар мемлекеті жаулап алды? Солтүстік Қытайдағы Цзинь мемлекеті
8.1224 жылы Шыңғыс хан өз билігін орнатты? бүкіл Орталық Азияға
9. Моңғолдар Қазақстан аумағында. Шыңғыс ханның күшеюі кезінде наймандардың бір бөлігі көшіп кетті? Жетісуға
10.1210 жылы Қарақытайлар мемлекетіндегі билікті басып алған Найман ханы? Күшлік
11.1218 жылы моңғолдар Күшлік ханды талқандап, өз империясына Жетісу мен Қарақытайлар мемлекетінің бүкіл шығыс бөлігін қосып алды.
12.1219 жылы Шыңғыс хан 200 мыңдық әскерімен жорыққа аттанды? Орталық Азияға
13.Шыңғыс ханның ұлдары Шағатай мен Үгедей бес ай қоршаудан кейін бағындырған қала? Отырар
14.1227 жылы Шыңғыс хан қайтыс болғаннан кейін, оның жаулап алу соғыстарын жалғастырды? Үгедей, Күйік, Мөңке
15.Моңғол империясының мемлекеттік құрылысы үш әскери-әкімшілік аймаққа бөлінді: оң қанат (барунгар), сол қанат (жоңғар) және орталық (гол).
16.Шыңғыс ханның ұлдары мен басқа да туыстарына белгілі бір аумақ – жұрт немесе аталды? ұлыс
17.Маңызды мәселелерді шешетін Шыңғыс хан ұрпақтары мен ақсүйектер жиналысы аталды? Құрылтай



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет