Қ азақстан республикасы ауыл шаруашылығы министрлігі
жүктеу/скачать 9,92 Mb.
|
Мұнайды өндірудің техникасы мен технологиясы оқу құралы (1)
| Су арынды режимі
Бұл ретте мұнайды сүзілу режимінде еріген немесе жаңбырлы су есебінен немесе айдау ұңғымалары жүйесі арқылы суды үздіксіз айдау есебінен жер бетінен тұрақты қоректенуі (толықтырылуы) бар шеттік немесе контурлы сулар қысымының әсерінен жүргізіледі. Су арынды режимнің болу шарты , мұнда Pпл – орташа қабаттық қысым, Pнас – қанығу қысымы насыщения. Бұл ретте қабатта еркін газ жоқ және тек мұнай немесе су қосылған мұнай сүзіледі. 2 қабат (сурет. 8) табиғи су айдыны - өзен арнасы қызмет ете алатын 3 қорек облысымен мұнайды өндіру аймағының гидродинамикалық байланысын қамтамасыз етеді. Қатпарлы түзілу процестерінің нәтижесінде кеуекті және өткізбейтін қабаттар аудандағы жер бетіне шығады, мысалы, 3 өзен арнасы, одан 4 ұңғымалар арқылы мұнайды алу кезінде қабатқа үздіксіз су құю жүргізіледі. Коллектор-қабаттың шоғырлануынан жер үсті суларын сіңіру орындарына дейін барлық ұзына бойы жеткілікті өткізгіштігі болуы тиіс. Бұл контур сыртындағы судың белсенділігін тудырады. Әдетте, мұндай шоғырдағы қабаттық қысым қабаттың жату тереңдігіне тең биіктіктегі су бағанасының гидростатикалық қысымына тең. Сонымен қатар, игерудің бастапқы сатысында біршама төмендеуден кейін қысым сұйықтықты өндірудің белгіленген қарқыны кезінде одан әрі іс жүзінде тұрақты болып қала береді (жылына алынатын қорлардың 2-8% - ы). Кен орны ие болатын қабат энергиясы көздерінің сипатын, мұнайды көп мөлшерде алу мақсатында табиғи энергияны қолдану мүмкіндіктерін немесе жұмыс қолын қолдана отырып, кеніштегі энергия орнын толтыруды пайдалану арқылы тиімді режим жасау қажет. Игерілетін аумақтағы кен орындарының орналасу торабына және олардың мөлшеріне бірдей шарттарда кеніштен мұнайды алу және оны өңдеу қарқындылығы тәуелді болады. Су арынды режим кезінде мұнайды алу оны контур сырты немесе айдалған сумен алмастырумен қатар жүреді, бұл уақыт өте тұрақты дебиттер, қабаттық қысым және газ факторын түсіндіреді. Сурет 8 – Табиғи су арынды режим болуының геологиялық шарттының схемасы Газ факторының тұрақтылығы сонымен қатар Рпл > Рнас кезінде қабатта газ бөлінбейді, сондықтан әрбір тонналық мұнайдан тек қабаттық жағдайларда ерітілген газ мөлшерін ғана өндіреді (сурет. 9). Ұңғыманы суландыру салыстырмалы тез жүреді. Алайда, қабаттың қатты біркелкі емес жағдайында ұңғымалардың сулануы уақыт бойынша созылуы мүмкін, өйткені қабаттық су жақсы өткізбейтін қабаттар бойынша ұңғымалардың ұңғыма түбіне тез жетеді, ал нашар өткізбейтін қабаттар бойынша - баяу. Су арынды режимде мұнайды жеткілікті тиімді ығыстырып, мұнай берудің ең жоғары коэффициенттеріне қол жеткізіледі. . Сурет 9 – Су арынды режимінің негізгі көрсеткіштерінің уақыт бойына өзгеруі Мұнайды ығыстыратын жасанды үздіксіз су қысымы кезінде табиғи су арынды режимге қарағанда, оны айдау ұңғымаларының жүйесі арқылы жер бетінен айдау арқылы жасайды. Мұндай жағдайда коллектор қабатының үздіксіз қоректендіруді алу үшін жер бетіне шығуы міндетті емес. Су арынды режимде шоғырдан алынған сұйықтықтың мөлшері (мұнай, су) қабаттық термодинамикалық жағдайларда шоғырға басып кірген сулардың санына тең. Ұңғымалардан сұйықтықты өндіру өзгергенде болатын қабаттағы қысымның қайта бөлінуі бұл ретте режим жылдам (теориялық тез) болуы тиіс, сондықтан бұл режим әлі де қатаң деп аталады. Ұңғыманың айналасындағы депрессиялық шұңқыр да бірден орнатылады. Бұл режим теориялық тұрғыдан толық зерттелген. Қазіргі уақытта барлық өндірілетін мұнайдың 80% - дан астамы су арынды режим жағдайында (негізінен жасанды) игерілетін кен орындарынан алынады. жүктеу/скачать 9,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|