7. Мұнай шоғырына әсер ету
Мұнай шоғырына әсер етудің мақсаты қабаттық қысымды ұстап тұру және соңғы мұнай беруді ұлғайту болып табылады. Соңғы жағдайда әсер ету әдістері басқаша болуы мүмкін және олар игерудің кеш сатысында тұрған сарқылған кен орындарында жиі қолданылады, бірақ қаттық қысым бастапқы деңгейде қалуы немесе одан асып кетуі мүмкін.
Жиі әсер ету әдістері екі мақсатты көздейді, яғни қабаттық қысымды ұстап тұру және мұнай берудің соңғы коэффициентін арттыру.
Мұнай шоғырларына әсер ету әдістерін қолдану ауқымы өте үлкен. Мұнайдың 85% - ға жуығы әсер ету әдістеріне ұшыраған қабаттардан өндіріледі. Олардың ішінде қабаттық қысымды (ҚҚҰ) су қабатына айдау арқылы ұстап тұру басым әдіс болып табылады.
Қабатқа әсер етудің келесі негізгі әдістері бар.
А. қабаттың қысымын су айдау арқылы ұстап тұру:
1. Нұсқа сыртына.
2. Нұсқа маңына.
3. Нұсқа ішіне, ол келесідей бөлінеді:
а) шоғырды айдау ұңғымаларының сызықты немесе шеңберлі қатарларымен кесу;
б) блокты су айдау жүйесі;
в) ошақты суландыру;
г) таңдамалы;
д) алаңды суландыру.
Б. газды айдау арқылы қысымын ұстау:
1. Ауа айдау.
2. Құрғақ газды айдау.
3. Байытылған газды айдау.
4. Критикалыққа жақын параметрлер кезінде газды айдау.
В. Жылулық әдістерімен әсер ету.
1. Қабатқа ыстық су айдау.
2. Қыздырылған буды айдау.
3. Қабатта жанудың жылжымалы фронтын құру.
4. Қабаттың түп маңы аймағын жылумен өңдеу.
Өте шектеулі ауқымда және жоғарыда аталған тіркесімі болып табылатын басқа да арнайы әсер ету әдістері де бар. Бұл әдістерге еріткіштер сияқты әртүрлі заттарды кейіннен құрғақ газбен немесе сумен итеріп (сұйылтылған газды айдау); карбонизацияланған суды кейіннен сумен ығыстыру; көмірқышқыл газы; қабаттық мұнаймен және ығыстырушы агент - сумен араласатын жұрын түріндегі мицеллярлы ерітінділерді жатқызуға болады; арнайы аппараттарда - газ генераторларда айдау қысымы кезінде мұнайды жағумен алынатын газ генераторлы газдар.
Осы әдістердің көпшілігінің негізгі мақсаты-қабаттық қысымды ұстап тұру емес, мұнай беру коэффициентін ілеспе әсермен ұштастыра көтеру-қабаттық қысымды ішінара ұстап тұру.
Достарыңызбен бөлісу: |
