Қ азақстан республикасы ауыл шаруашылығы министрлігі
Ұңғыманы батырмалы ортадан тепкіш электр сораптармен пайдалану
жүктеу/скачать 9,92 Mb.
|
Мұнайды өндірудің техникасы мен технологиясы оқу құралы (1)
| 18. Ұңғыманы батырмалы ортадан тепкіш электр сораптармен пайдалану
18.1 Батырмалы ортадан тепкіш электрсораптар орнатудың жалпы схемасы Ұңғымадан сұйықтықты соруға арналған ортадан тепкіш сорғылар жер бетінде сұйықтықтарды айдау үшін пайдаланылатын әдеттегі ортадан тепкіш сорғылардан принципті түрде айырмашылығы жоқ. Алайда, орталықтан тепкіш сорғылар түсетін шегендеу бағаналарының диаметрімен негізделген шағын радиалды өлшемдер, іс жүзінде шексіз осьтік өлшемдер, жоғары арынды еңсеру қажеттілігі және сорғының батырылған күйдегі жұмысы ерекше конструктивті орындаудағы орталықтан тепкіш сорғы агрегаттарының құрылуына әкелді. Сыртқы жағынан олар құбырдан еш айырмашылығы жоқ,бірақ мұндай құбырдың ішкі қуысында жасаудың жетілдірілген технологиясын талап ететін Күрделі бөлшектердің көп саны бар. Ортадан тепкіш сорғы-сұйықтықтың қозғалысы ортадан тепкіш күш есебінен болатын динамикалық сорғы. Батырылатын ортадан тепкіш электр сорғылар (ПЦЭН) - бұл арнайы конструкциядағы батырылатын электр қозғалтқышының айналуына келтірілетін 120-ға дейінгі бір блоктағы сатылар саны бар көп сатылы ортадан тепкіш сорғылар. Электрқозғалтқышы жоғары автотрансформатордан немесе трансформатордан кәбіл бойынша барлық бақылау-өлшеу аппаратурасы мен автоматикасы шоғырланған басқару станциясы арқылы электрқозғалтқышпен қоректенеді. ПЦЭН ұңғымаға есептік динамикалық деңгейге әдетте 150 - 300 м түсіріледі. Сұйықтық СКҚ бойынша беріледі, олардың сыртқы жағына электрокабельдің арнайы белбеулерімен бекітілген. Сорғы агрегатында сорап және электрқозғалтқыштың арасында протектор немесе гидроқорғаныс деп аталатын аралық буыны бар. Батыру агрегатының көлденең мөлшеріне байланысты УЭЦН үш шартты топқа бөлінеді: 5, 5А және 6 диаметрлері тиісінше 93, 103, 114 мм, пайдалану бағаналарына арналған тиісінше 121,7; 130; 114,3 ММ. Шартты белгінің мысалы-УЭЦНМК5-50-1200, мұнда У-орнату; Э - батырмалы электр қозғалтқышынан жетек; Ц – орталықтан тепкіш; Н - сорғы; М – модульдік; К-коррозиялық – тұрақты орындау; 5 - сорғы тобы; 50-беру, м3/тәул.; 1200 – арын, м. Электр қозғалтқыштар қондырғыларда асинхронды, 3 фазалы, тік орындалған қысқа тұйықталған роторы бар ПЭД40-103 қолданылады-мыналарды білдіреді: қуаты 40 кВт, диаметрі 103 ММ батырмалы электр қозғалтқышы. Батырмалы электр қозғалтқыштары үшін кернеу 380-2300 В құрайды, номиналды ток күші 24,5÷86 А 50 Гц жиілігінде, ротордың айналу жиілігі 3000 мин 1, Қоршаған ортаның температурасы +50 ÷ + 90 0С. Модуль-секция сорғы – орталықтан тепкіш көп сатылы, секциялы. Сорғы агрегатындағы сатылар саны 220-нан 400-ге дейін құрауы мүмкін. Сорғының кіріс Модулінің торында еркін газ көлемі бойынша 25% - дан (55% - ға дейін) асатын қабаттық сұйықтықты сорған кезде сорғыға газ сепаратор қосылады, ол құбыр сыртындағы кеңістікке қабаттық сұйықтықтан газдың бір бөлігін шығарады және сорғының жұмысын жақсартады. Сұйық жұмыс доңғалағының (Қанатшаның) орталық бөлігіне келіп түседі, бұл орталықтан тепкіш сорғылардың 1 - ші ерекшелігі – ЦН қалыпты жұмыс үшін тіреуіш қажет – сорғыға сұйықтықты беру үшін қосымша қысым. Корпуста білікке орнатылған және электр қозғалтқышпен айналуға әкелетін қанатша сұйықтықты спираль бойынша айдайды, бұл сорғыны беруді қамтамасыз етеді. Сорғыны беру айналу жиілігіне, Қанатшаның радиусына, қалақтардың санына және олардың пішіні мен көлбеуіне, яғни оның геометриялық параметрлеріне байланысты болады, бұл ортадан тепкіш сорғының 2-ші ерекшелігі. Берілген айналу жиілігі кезінде орталықтан тепкіш сорғы тек шығын мен қысымның есептік мәндері кезінде ғана ең жоғары ПӘК-пен жұмыс істейді. Ең аз энергия шығынымен сұйықтықты айдау сорғының түрін дұрыс таңдауды, мұқият жобалауды және оның сипаттамаларын Жалпы жүйенің сипаттамаларымен келісуді талап етеді. Бұл орталықтан тепкіш сорғының 3-ші ерекшелігі. 4-ші ерекшелігі, егер "улиткада" газ жиналса, онда сұйықтық үшін бұл аймақта ортадан тепкіш күш пайда болмайды және сорғы жұмыс істей алмайды. Сурет 101-Электр орталықтан тепкіш сорғының құрылғысы "Жұмсақ" батырмалы электр орталықтан тепкіш сорғының (ПЭЦН) гидравликалық сипаттамасы сорғы жұмыс істеп тұрған кезде дайындаушы зауыт береді, тығыздығы ρ = 1000 кг/м3 (сатылар саны – 100) және тәуелділікті білдіреді (сурет. Пайдалы әсер коэффициенті пәк – дан Q (=f(Q)); қуаты N от Q (сурет. емес, көрсетілген). Q = 0 жабық ысырма және беру кезінде сорғы Нмах (қисық 1) максималды қысымын дамытады. Бұл жағдайда КПД нөлге тең. Егер сорғы сұйықтықты көтергішсіз жұмыс істесе ( H = 0, h = 0), оны беру максималды (Q max). Сурет 102 - ПЭЦН гидравликалық сипаттамасы "Жұмсақ" батырмалы электр орталықтан тепкіш сорғының (ПЭЦН) гидравликалық сипаттамасы сорғы жұмыс істеп тұрған кезде дайындаушы зауыт береді, тығыздығы ρ = 1000 кг/м3 (сатылар саны – 100) және тәуелділікті білдіреді (сурет. Пайдалы әсер коэффициенті пәк – дан Q (=f(Q)); қуаты N от Q (сурет. емес, көрсетілген). Q = 0 жабық ысырма және беру кезінде сорғы Нмах (қисық 1) максималды қысымын дамытады. Бұл жағдайда КПД нөлге тең. Егер сорғы сұйықтықты көтергішсіз жұмыс істесе(H = 0, h = 0), оның максималды берілуі (Q max). Сорғы жұмысының ең тиімді аймағы – максималды КПД аймағы (қисық 2). Мәні η max жетеді 0,5 – 0,6. Нопт арыны және Нопт беру ең жоғары КПД нүктесіне сәйкес келетін кезде сорғыны пайдалану режимі оңтайлы деп аталады (М нүктесі)) Сорғыны пайдалану режимі деп сорғының гидравликалық сипаттамасының (қисық 1) оның "сыртқы желісімен", бұл жағдайда ұңғыманың гидродинамикалық сипаттамасымен (қисық 3) қиылысуы түсініледі. Ұңғыманың гидродинамикалық сипаттамасы деп дебит (беру) функциясына (H = f (Q)) Арынның(қысымның) графикалық тәуелділігімен көрінетін қабат пен көтергіш жұмысының жиынтық сипаттамасы түсініледі. Сонымен қатар, "сыртқы желі" сипаттамасының өзгеруі (СКҚ диаметрінің өзгеруі, штуцерлерді қолдану және т.б.) өзгеруі мүмкін. Батырылатын сорғы, электр қозғалтқышы, гидроқорғау өзара фланецтермен және шпилькалармен жалғанады. Қозғалтқыш сорғысының біліктері мен гидроқорғау ұшында шлицтер болады және бір-бірімен шлицті муфталармен жалғанады. Гидроқорғау ПЭД оның қуысына қабаттық сұйықтықтың енуінен және сорғының сальниктерін майлаудан қорғауға арналған және протектор мен компенсатордан тұрады. Беттен батырылатын агрегатқа дейінгі кәбіл қоректендіргіш, полиэтилен брондалған (икемді болат мырышталған таспа дөңгелек кәбіл (КГБК типті), ал батырылатын агрегат шегінде – жалпақ типті (КПБП) келтіреді. Басқару станциясы қондырғыны қосу мен ажыратуды, жоғалып кеткен кернеу пайда болғаннан кейін өздігінен іске қосуды және авариялық ажыратуды (артық жүктеме, қысқа тұйықталу, қысымның ауытқуы, ағымның болмауы және т.б.) қамтамасыз етеді. Басқару станциялары (ШГС-5804 қуаты IV-ден 100 кВт-қа дейінгі қозғалтқыштар үшін, КУПНА-79 N-ден 100 кВт-қа дейінгі қозғалтқыштар үшін). Олардың қолмен және автоматты басқаруы, диспетчерлік пункттен қашықтықтан басқаруы бар, бағдарлама бойынша жұмыс істейді. Ром-1 манифольдты типті кескіш бар, ол қысымның жоғарылауы немесе күрт төмендеуі кезінде (құбырдың бұзылуы салдарынан) сыртқа шығару желісін жабады. Трансформаторлар кабельдегі шығындарды ескере отырып, қоректену кернеуін реттейді (1000 м – ге 25-125 В). Батырылған бұрандалы және гидропоршневті сорғылар. Бұл батырылған сорғылардың жаңа түрлері. Бұрандалы сорғы-бұл да электрқозғалтқыштың жетегі бар батырмалы сорғы, бірақ сорғыдағы сұйықтық ротор-бұранданың айналу есебінен қозғалады. Ұңғымадан тұтқырлығы жоғары мұнай шығару кезінде осы типті сорғылар әсіресе тиімді. Өнімділігі тәулігіне 185 м3 дейінгі ұңғыма сағасына жетегі бар сорғылар қолданылады.; арын 1830 м дейін. Гидропоршенді сорғы-бұл сорғы қондырғысының бетінен ұңғымаға берілетін сұйықтық ағынымен іске қосылатын батырмалы сорғы. Сорғыны ұңғымаға диаметрі 63 мм құбыр ішіне түсіреді және сұйықтықтың қысымымен осы құбырдың соңында тұрған отырғызу ершігіне қысады. Беттен келіп түсетін сұйықтық қозғалтқыштың поршеньін, ал онымен бірге сорғының поршеньін қозғалысқа әкеледі. Сорғының поршеньі сұйықтықты ұңғымадан сорады және жұмыс сұйықтығымен бірге оны құбыраралық кеңістік бойынша жер бетіне береді. жүктеу/скачать 9,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|