Қ. Бекішев, Н. Досаханова, С. Сантаева

Шешуі:

ν(C H ) =

m(C₆H₁₀ ) ₌ 164 г

= 2 моль

6 10
M(C₆H₁₀ ) 82 г/моль

V(C₆H₁₀ ) = ν(C₆H₁₀ ) V_M  2 моль  22,4 л/моль = 44,8 л

Жауабы: А
11-нұсқа, №19, 2014. Массасы 4,7 г фенол бром суының артық мӛлшерімен әрекеттестірілген. Реакцияға қатысқан бромның зат мӛлшері:
А) 1,5 моль В) 0,03 моль С) 2 моль D) 0,15 моль Е) 0,2 моль
Шешуі:
C₆H₅OH + 3Br₂ = C₆H₂Br₃OH + 3HBr

ν
6 5
(C H OH) = ^m(C6H5OH) =
4,7 г
= 0,05 моль

M(C₆H₅OH)
94 г/моль

ν(Br₂) = 3 ∙ ν(C₆H₅OH) = 0,15 моль
Жауабы: D
11-нұсқа, №20, 2014. Массасы 150 г 20%-тік натрий карбонаты мен 120 г 15%-тік барий хлориді ерітінділерін араластырғанда түзілген тұнбаның массасы:
А) 12,04 г В) 13,04 г С) 15,04 г D) 16,04 г Е) 17,04 г
Шешуі:
150 г 100%
х г 20%
х = 30 г (Na₂CO₃)

120 г 100%

х г 15%
х = 18 г (BaCl₂)
30 г 18 г
Na₂CO₃ + BaCl₂ = BaCO₃  + 2NaCl
106 г/моль 208 г/моль

ν
2 3
(Na CO ) = ^{m(Na2CO3 )} =
30 г
= 0,283 моль

M(Na₂CO₃ )
106 г/моль

ν
2
(BaCl ) = ^{m(BaCl2 )} =
18 г
= 0,0865 моль

M(BaCl₂ )
208 г/моль

ν(BaCl₂) < ν(Na₂CO₃) болғандықтан, есептеуді BaCl₂ бойынша жүргіземіз:
ν(BaCO₃) = ν(BaCl₂) = 0,0865 моль m(BaCO₃) = ν(BaCO₃) ∙ M(BaCO₃) = 0,0865 моль ∙ 197 г/моль =
= 17,04 г
Жауабы: E


11-нұсқа, №21, 2014. Массасы 55 кг пропанның алатын кӛлемі (қ.ж.):
A) 27 м³ B) 44 м³ C) 32 м³ D) 36 м³ E) 28 м³

Шешуі:

ν

3 8
(C H ) =

m(C₃H₈ ) ₌

55000 г

= 1250 моль

M(C₃H₈ ) 44 г/моль

V(C₃H₈ ) = ν(C₃H₈ ) V_M 
1250 моль  22,4 л/моль = 28000 л = 28 м³
Жауабы: Е

11-нұсқа, №22, 2014. Пропиленді жаққанда түзілген кӛмірқышқыл газы әк суымен әрекеттескенде 50 г тұнба түзілген. Жанған пропиленнің массасы:
А) 3,2 г В) 1,2 г С) 2,2 г D) 5,2 г Е) 4,2 г
Шешуі:
2C₃H₆ + 9O₂ = 6CO₂  + 6H₂O
30 г
CO₂  Ca(OH)₂ = CaCO₃  H₂O
100 г/моль

ν

3
(CaCO ) =
m(CaCO₃ ) _
30 г
 0, 3 моль

M(CaCO₃ ) 100 г/моль
1 1
ν(C₃H₆ ) = ₃ ν(CaCO₃ ) = ₃  0,3 моль = 0,1 моль
m(C₃H₆ ) = ν(C₃H₆ )  M(C₃H₆ ) = 0,1 моль  42 г/моль = 4,2 г
Жауабы: Е


11-нұсқа, №23, 2014. Массасы 300 г 10%-тік глюкоза ерітіндісін әзірлеу үшін гидролизденетін сахарозаның массасы:
A) 37 г B) 47 г C) 57 г D) 67 г E) 77 г
Шешуі:

_{m =} ^ωmер-ді.


₌ 10% 300 г
= 30 г ^(С6^Н12^О6⁾

ер.зат
100% 100%

m 30 г

C₁₂H₂₂O₁₁  H₂O 
^C6^H12^O6 ^{ C}6^H12^O6

342 г/моль 180 г/моль

ν(C H O ) = ^{m(C6H12O6 )} =

30 г

= 0,167 моль

6 12 6
M(C₆H₁₂O₆ )
180 г/моль

ν(C₁₂H₂₂O₁₁) = ν(C₁₂H₂₂O₁₁) = 0,167 моль
m(C₁₂H₂₂O₁₁) = M(C₁₂H₂₂O₁₁) ∙ ν(C₁₂H₂₂O₁₁) = 342 г/моль ∙ 0,167 моль =
= 57 г
Жауабы: С


11-нұсқа, №24, 2014. Массасы 178 г 𝛼-аминпропион қышқылы 92 г этанолмен әрекеттескенде түзілген күрделі эфирдің зат мӛлшері (моль): А) 3 В) 1 С) 4 D) 5 Е) 2
Шешуі:

178 г
92 г ^{х г}

^{CH3 -СН} ^NH2 ^{-COOH + C2H5OH = CH3 -СН}^NH2 ^-COOC2H5

+ H₂O

89 г/моль
46 г/моль
117 г/моль

_{ν (CH –СН(NH )COOH) =} m(СН₃ –СН(NH ₂ )COOH ) ₌ 178 г
= 2 моль

^{3 2} M(СН₃ –СН(NH ₂ )COOH ) 89 г/моль

_{ν (C H OH) =} m(С₂ H₅ OH ) ₌ 92 г
= 2моль

^{2 5} M(С₂ H₅ OH ) 46 г/моль
ν(CH₃–СН(NH₂)COOC₂H₃) = ν(CH₃–СН(NH₂)COOH) = ν(C₂H₅OH) =
= 2 моль
Жауабы: Е

11. 
    нұсқа, №25, 2014. Натриймен әрекеттескенде газ бӛлінетін, дегидраттау нәтижесінде пентен-2 түзетін зат:
    

А) бутанол-2 В) бутанол-1 С) пентанол-2 D) пропанол-2 Е) пентанол-1
Шешуі:
2CH₃ -CHOH-C₃H₇ + 2Na = 2CH₃ -CHONa-C₃H₇  H₂ 
CH₃ -CHOH-CH₂ -CH₂ -CH₃  CH₃ -CH=CH-CH₂ -CH₃  H₂O
Жауабы: С

11. 
    нұсқа, №25, 2014. 2H₂O = 2H₂ + O₂ – 572 кДж термохимиялық теңдеуі бойынша 360 г су айырылу үшін қажет жылу мӛлшері:
    

A) 4500 кДж B) 5720 кДж C) 3200 кДж
D) 5300 кДж E) 2400 кДж
Шешуі:
360 г ^{х кДж}

2H₂O = 2H₂ + O₂ – 572 кДж

18 г/моль
360 г х кДж
36 г 572 кДж
_{х =} 360 г 572 кДж _{ 5720 кДж}
36 г
Жауабы: В
12-нұсқа, №18, 2014. Құрамында 52,17% кӛміртек, 13,04% сутек, 34,78% оттек бар, ал сутек бойынша салыстырмалы тығыздығы 23 болатын органикалық зат:
A) C₃H₈O₂ B) CH₄O C) C₆H₆O D) C₂H₆O₂ E) C₂H₆O
Шешуі:
Органикалық заттың салмағын 100 г деп аламыз. Олай болса: m(С) = 52,17 г; m(Н) = 13,04 г; m(О) = 34,78 г.

^ν ^С ^{: ν}^Н ^{: ν} ^О ⁼
m(С) _: m(Н) _: m(О)
₌ 52,17 _: 13, 04 _: 34, 78 ₌

= 4,35 : 13,04 : 2,17

M(С) M(Н) M(О)
12 1 16

Бұл қатынасты бүтін сандар қатынасына айналдырсақ:
ν(С) : ν(Н) : ν(О) = 2 : 6 : 1
Олай болса заттың эмпирикалық формуласы – С₂H₆О. Заттың нақты формуласын табу үшін оның сутек бойынша салыстырмалы тығыздығын пайдаланамыз;
M
2
 D_Н M(Н₂ )  23  2  46 г/моль
M(С₂H₆ О) = 46 г/моль.


Жауабы: Е

12-нұсқа, №19, 2014. Массасы 346,8 г пропион қышқылының этил эфирінің зат мӛлшері:
A) 2,6 моль B) 3,1 моль C) 2,8 моль D) 3,4 моль E) 2,5 моль
Шешуі:

ν(C H COOC H ) =
m(C₂H₅COOC₂H₅ ) ₌ 346,8 г
= 3,4 моль

2 5 2 5

M(C₂H₅COOC₂H₅ ) 102 г/моль

Жауабы: D

12-нұсқа, №20, 2014. Массасы 12 т шыны (Na₂O∙CaO∙6SiO₂) алу үшін қажет Na₂CO₃, CaCO₃, SiO₂ массалары:

1. 
   2,43 т Na₂CO₃, 2,30 т CaCO₃, 8,28 т SiO₂
   
2. 
   2,66 т Na₂CO₃, 2,51 т CaCO₃,9,04 т SiO₂
   
3. 
   8,28 т Na₂CO₃, 2,43 т CaCO₃, 2,30 т SiO₂
   
4. 
   5,23 т Na₂CO₃, 3,76 т CaCO₃, 9,31 т SiO₂
   
5. 
   2,41 т Na₂CO₃, 3,30 т CaCO₃, 4,28 т SiO₂
   

Шешуі:
х т ^{у т} z т
Na₂CO₃ + CaCO₃ + 6SiO₂ = Na₂O  СaO  6SiO₂ + 2CO₂ 
106 г/моль 100 г/моль 60 г/моль
х т Na₂CO₃ 12 т (шыны)
106 г Na₂CO₃ 478 г (шыны)
х = 2,66 т
y т CaCO₃ 12 т (шыны)
100 г CaCO₃ 478 г (шыны)
y = 2,51 т
z т SiO₂ 12 т (шыны)
360 г SiO₂ 478 г (шыны)
z = 9,04 т
Жауабы: В


12-нұсқа, №21, 2014. 0,5 кӛлем газ тәрізді кӛмірсутектен және 1,25 кӛлем оттектен тұратын қоспа жарылғанда 1 кӛлем кӛміртек (IV) оксиді және 0,5 кӛлем су буы түзілді. Кӛмірсутектің формуласы:
A) С₄Н₁₀ B) С₃Н₈ C) С₃Н₆ D) С₂Н₂ E) С₂Н₄
Шешуі:
Кӛлемнің ӛлшем бірлігі ретінде литрді алайық:

ν = ^V V_M
= 1,75 л
22,4 л/моль
= 0,078 моль

ν
2
(CO ) = ^{V(CO2 )} = ^{1 л}
= 0,0446 моль

V_M 22,4 л/моль

ν
2
(Н О) =
V(Н₂О) ₌
0,5 л
= 0,022 моль

V_M 22,4 л/моль
m(CO₂) = ν(CO₂) ∙ M(CO₂) = 0,0446 моль ∙ 44 г/моль =1,96 г m(Н₂О) = ν(Н₂О) ∙ M(Н₂О) = 0,022 моль ∙ 18 г/моль = 0,396 г

44 г (CO₂) 12 г (С)

1,96 г (CO₂) х г (С)
х = 0,53 г
18 г (Н₂О) 2 г (Н)
0,396 г (Н₂О) х г (Н)
х = 0,044 г

^ν^С ^{: ν}^Н ⁼
m(С) _:
m(Н)
= ^{0, 53} : ^{0, 044} = 0,044 : 0,044 = 1 : 1

M(С) M(Н) 12 1
Демек, кӛмірсутектің эмпирикалық формуласы - СН. Мұндай кӛмірсутек жоқ. Қосымша мәліметтер де жоқ. Сондықтан да екі еселейміз, сонда С₂Н₂.
Жауабы: D
12-нұсқа, №22, 2014. Дегидрлегенде 134,4 л (қ.ж.) сутек бӛлінген болса, жұмсалған циклогексанның және түзілген бензолдың массалары:
А) 168 г, 156 г В) 128 г, 116 г С) 138 г, 122 г D) 148 г, 136 г
Е) 168 г, 96 г
Шешуі:

х г ^{у г}
134,4 л

C₆ H₁₂  C₆ H₆  3H₂ 
84 г/моль 78 г/моль 22,4 л/моль


_{ν(H ) =} V(H₂ ) 134,4 л
=
2
= 6 моль
V_M 22,4 л/моль

ν(C H
) = ν(C H ) = ¹ ∙ ν(H )= 2 моль

6 12
6 6 ₃ 2

m(C₆H₁₂) = ν(C₆H₁₂) ∙ M(C₆H₁₂) = 2 моль ∙ 84 г/моль = 168 г
m(C₆H₆) = ν(C₆H₆) ∙ M(C₆H₆) = 2 моль ∙ 78 г/моль = 156 г
Жауабы: А

12. 
    
    
    жүктеу/скачать 0,6 Mb.
    
    Достарыңызбен бөлісу: