15-нұсқа, № 24, 2014. Құрамындағы крахмалдың массалық үлесі 20% 1 т картоптан 100 л этанол (тығыздығы 0,8 г/см3) алынған. Этанолдың шығымы (%):
А) 70,3 B) 70,0 C) 70,1 D) 70,4 E) 70,2
Шешуі:
m (крахмал) = ω · mер−ді = 20% · 1 т = 0,2 т
ер.зат
100%
100%
Есептеуді крахмалдың бір элементар буынына арнаймыз:
0,2 т х т
C6H10O5
2C2H5OH
62 г/моль 46 г/моль
0,2 т (C6H10O5) x т (C2H5OH)
162 г (C 6H 10O 5) 92 г (C 2H 5OH)
x = 0,2 т ∙ 92 г = 0,11358 т = 113,58 кг (C H OH)
162 г 2 5
Ал, этил спиртінің эксперимент жүзіндегі массасы:
m = V ∙ ρ; ρ (г/см 3) = ρ ( г ) ; V = 100 л = 100000 мл
мл
m = 100000 мл ∙ 0,8 г/мл = 80000 г = 80 кг
η = mпрак. ∙ 100% = 80 кг
mтеор.
113,58 кг
Жауабы: D
нұсқа, № 25, 2014. Тӛмендегі ӛзгерістер тізбегіндегі соңғы ӛнім - Х5:
пропен H Br Х 1 N aOH ,H2 O Х 2 H 2SO 4 (к онц. ),140 °C Х 3 H Br Х 4 N a Х 5
A) 2,2-диметилбутан B) гексан C) 2,3-диметилбутан
D) 2-метилпентан E) 2,4-диметилбутан
Шешуі:
С 3Н 6 + HBr = C 3H 7Br Х 1 - C 3H 7Br С 3H 7Br + NaOH = С 3H 7OH + NaBr Х 2 - С 3H 7OH
С3H7OH
H2SO4 (конц.),140°C C3H6 + H2O Х3 - C3H6
С 3Н 6 + HBr = C 3H 7Br Х 4 - C 3H 7Br
2C 3H 7Br +2 Na = C 6H 14 + 2NaBr Х 5 - C 6H 14 (гексан)
Жауабы: В
нұсқа, № 5, 2014. Кӛлемі 222 мл суда 78 г қантты еріткенде алынған ерітіндідегі қанттың массалық үлесі:
А) 13% B) 25% C) 26% D) 78% E) 39%
Шешуі:
m(H 2О) = V(H 2О) · ρ = 222 мл · 1 г/мл = 222 г
ω (қант) = m(қант)
m су + m(қант)
78 г
222 г + 78 г
Жауабы: С
16-нұсқа, № 10, 2014. Азоттың тотығу реакциясының жылу эффектісі 180 кДж/моль. Кӛлемі 896 л (қ.ж.) азот тотыққанда бӛлінетін жылу мӛлшері:
А) 6800 B) 6160 C) 5568 D) 7900 E) 7200
Шешуі:
896 л
N2
22,4 л/моль
+ 2O2 = 2NO2 + Q
180 кДж
896 л Q кДж
22,4 л 180 кДж
Q = 7200 кДж
Жауабы: Е
16-нұсқа, № 11, 2014. Кальций сульфаты кристаллогидратының құрамында 79% (массасы бойынша) тұз бар. Кристаллогидраттың құрамындағы тұздың 1 моль мӛлшеріне сәйкес келетін судың моль саны:
А) 1 моль B) 2 моль C) 3 моль D) 0,5 моль E) 1,5 моль
Шешуі:
СaSO4 · nH2O = СaSO4 + nH2O
Кристаллогидраттың 100 г үлгісін аламыз. Олай болса:
m(СaSO4) = 79 г, m(H2O) = 21 г 79 г (СaSO4) 21 г (H2O)
136 г (СaSO4) 18n г (H2O)
18n = 136 г 21 г
79 г
= 36,15 г
n = 2 моль
Жауабы: В
16-нұсқа, № 12, 2014. Тӛмендегі ӛзгерістер нәтижесінде түзілетін «У» затының формуласы:
1) P P 2O 5
3) A + B→Y
+ H2O A
Ca CaO +H2OB
А) H 3PO 4 B) CaPO 4 C) Ca(OH) 2 D) CaSO 4 E) Ca 3(PO 4) 2
Шешуі:
P2O5 + 3Н2О = 2Н3РО4 А - Н3РО4
СаО + Н2О = Са(ОН)2 В - Са(ОН)2
2Н3РО4 + 3Са(ОН)2 = Са3(РО4)2 + 3Н2О Y - Са3(РО4)2
Жауабы: Е
16-нұсқа, № 13, 2014. Массасы 618 г натрий бромиді бар ерітінді арқылы 112 л (қ.ж.) хлорды ӛткізгенде түзілген бромның массасы: А) 200 г B) 240 г C) 480 г D) 400 г E) 800 г
Шешуі:
2NaBr + Cl 2 = 2NaCl + Br 2↑
ν(NaBr) = m(NaBr ) = 618 г
= 6 моль
M(NaBr ) 103 г/моль
ν(Cl ) = V(Cl 2 ) = 112 л
= 5 моль
ν(Cl ) > 1 ν(NaBr)
2 2
ν(Br ) = 1 ν(NaBr) = 3 моль
2 2
m(Br2) = ν(Br2) ∙ M(Br2) = 3 моль ∙ 160 г/моль = 480 г
Жауабы: С
16-нұсқа, № 14, 2014. Массасы 49 г фосфор қышқылының құрамындағы молекулалар саны:
А) 3,4·1021 B) 4,2·1021 C) 3,01·1023 D) 5,4·1021 E) 2,5·1023
Шешуі:
ν(Н РО ) = m(Н3 РО4 ) = 49 г
= 0,5 моль
3 4 M(Н3 РО4 ) 98 г/моль
N(Н3РО4) = NA ∙ ν(Н3РО4) = 6,02 ∙ 1023 ∙ 0,5 = 3,01 ∙ 1023
Жауабы: C
16-нұсқа, № 15, 2014. Мӛлшері 0,25 моль магний силициді тұз қышқылымен әрекеттескенде түзілген газдың кӛлемі (қ.ж.):
А) 6,72 л B) 4,48 л C) 2,24 л D) 1,12 л E) 5,6 л
Шешуі:
0,25 моль х л
Mg2Si + 4HCl = 2MgCl2 + SiH4
22,4 л/моль
0,25 моль (Mg2Si) х л (SiH4)
1 моль (Mg2Si) 22,4 л (SiH4)
х = 0,25 моль 22,4 л = 5,6 л (SiH )
1 моль
4
Жауабы: Е
16-нұсқа, № 17, 2014. Магний мен магний оксидінің 12 г қоспасын тұз қышқылымен ӛндегенде 3,36 л (қ.ж.) газ бӛлінеді. Қоспадағы магний оксидінің массасы мен массалық үлесі:
А) 7,4 г, 62% B) 8,4 г, 70% C) 3,6 г, 30%
D) 9,5 г,79% E) 2,5 г, 21 %
Шешуі:
ν1 ν1
Mg + 2HCl = MgCl2 + H2
24 г/моль 22,4 л/моль
ν2
MgO + 2HCl = MgCl2 + H2O
40 г/моль
24ν1 + 40ν2 = 12 г
{
2
22,4ν = 3,36 л
ν1 = 0,15 моль 24·0,15 + 40ν2 = 12
3,6 + 40ν2 = 12
40ν2 = 8,4
ν2 = 0,21 моль
m(MgO) = M(MgO) ∙ ν(MgO) = 40 г/моль ∙ 0,21 моль = 8,4 г
ωMgO = m(MgO)
mкоспа
100% = 8,4 г
12 г
100% = 70%
Жауабы: В
16-нұсқа, № 20, 2014. Кӛлемі 22,4 л күкіртсутек және 128 г күкірт (IV) оксиді әрекеттескенде түзілетін күкірттің массасы:
А) 96 г B) 32 г C) 64 г D) 48 г E) 16 г
Шешуі:
22,4 л 128 г m г
2H2S + SO2
22,4 л/моль 64 г/моль
= 3S + 2H2O
32 г/моль
ν(H S) = V
= 22,4 л
= 1 моль
ν(SO ) = m = 128 г
= 2 моль
2 M 64 г/моль
ν(H S) = 1 = 0,5 моль (бір моліне есептегенде)
2 2
Сонда ν(H2S) < ν(SO2)
1 моль (H2S) х моль (S)
2 моль (H2S) 3 моль (S)
х = 1,5 моль (S)
m (S) = ν (S) ∙ M (S) = 1,5 моль ∙ 32 г/моль = 48 г
Жауабы: D
16-нұсқа, № 21, 2014. Құрамында 4,9 г күкірт қышқыл бар ерітіңдіні бейтараптауға натрий гидроксидінің массалық үлесі 0,2 болатын (тығыздығы 1,22 г/мл) ерітіндісінің қажетті кӛлемі:
А) 16,4 мл B) 20,2 мл C) 11,9 мл D) 10,1 мл E) 29,4 мл
Шешуі:
4,9 г х г
H2SO4
98 г/моль
+ 2NaOH = Na2SO4 + H2O
40 г/моль
ν(H SO ) = 4,9 г
= 0,05 моль
2 4 98 г/моль
ν(NaOH) = 2ν(H2SO4) = 0,1 моль
m(NaOH) = M(NaOH) ∙ ν(NaOH) = 40 г/моль ∙ 0,1 моль = 4 г 4 г 0,2
х г 1
х = 4 г 1 = 20 г
0,2
V(NaOH) = m(NaOH ) = 20 г
= 16,4 мл
ρ (NaOH ) 1,22 г/мл
Жауабы: А
16-нұсқа, № 22, 2014. Қанықпаған екі кӛмірсутектің массасы бойынша элементтік құрамы бірдей 85,714 % С және 14,286 % Н, ал неон
бойынша салыстырмалы тығыздықтары сәйкесінше 2,8 және 3,5. Кӛмірсутектердің молекулалық формулалары:
А) C2 H6 ; C4 H10 B) C3 H8 ; C6 H12 C) C4 H8 ; C5 H10
D) C3 H6 ; C4 H8 E) C3 H6 ; C3 H8
Шешуі:
Заттың 100 г үлгісін қарастырамыз. Олай болса:
m(С) = 85,714 г, m(Н) = 14,286 г.
ν(С) =
m(С) = 85,714 г
= 7,143 моль
M(С) 12 г/моль
ν(Н) =
m(Н)
= 14,286 г
= 14,286 моль
M(Н) 1 г/моль
ν(С) : ν(Н) = 7,143 : 14,286 = 7,143 : 14, 286 = 1 : 2
7,143 7,143
Демек, белгісіз кӛмірсутектердің эмпирикалық формуласы - СН2, ал жалпы формуласы - CnH2n. Олардың нағыз формулаларын табу үшін буларының неон бойынша салыстырмалы тығыздықтарын пайдаланамыз:
М1 = D ∙ M(неон) = 2,8 ∙ 20 = 56 г/моль М2 = D ∙ M(неон) = 3,5 ∙ 20 = 70 г/моль 14n = 56; n = 4 (C4H8)
1 n = 70; n = 5 (C5H10)
Жауабы: С
16-нұсқа, № 23, 2014. Кӛлемі 4,48 л (қ.ж.) метанды ауа қатыстырмай қыздырғанда бӛлінетін кӛміртекті толығымен жағу үшін қажет оттек кӛлемі (қ.ж.):
A) 22,4 л B) 4,48 л C) 11,2 л D) 2,24 л E) 44,8 л
Шешуі:
4,48 л to
СН4
22,4 л/моль
х л
C + 2H2
ν
4
(CН ) =
C + O2
22,4 л/моль
V(CН4 ) =
CO2
4,48 л
0, 2 моль
V M 22, 4 л/моль
ν(O2 ) = ν(CН4 ) = ν(С) = 0,2 моль
V(O 2 ) = ν(O 2 ) V M =0,2 моль 22,4 л/моль = 4,48 л
Жауабы: B
Достарыңызбен бөлісу: |