Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев



Pdf көрінісі
бет722/877
Дата07.01.2022
өлшемі11,21 Mb.
#20111
1   ...   718   719   720   721   722   723   724   725   ...   877
Байланысты:
Психология энциклопедиялық сөздік

СөзДІК-ЛОГИКАЛЫҚ ОЙЛАУ  – 

ойлау  әрекетінің  ерекше  бір  түрі. 

Сөздік-логикалық  ойлауда  белгілі 

ұғым-түсініктер  түрлі  ой-әрекеттері 

арқылы  анықталып,  жүйеге  түседі. 

Мұндай ой әрекеті заттар мен тікелей 

сезімдік,  таным  тәжірибелеріне  не- 

гізделмейді.  Ойдың  шындығы  мен 

ақиқаттығы  ақыл-ой  талқысы  арқы- 

лы анықталады. С.-л.о. – ойлау түр- 

лерінің  бірі,  ұғымдарды,  логикалық 

құрылмаларды  пайдаланатынымен 

сипатталады.  С.-л.о.  өз  функциясын 

тілдік  құралдар  негізінде  атқарады 

және  ойлаудың  тарихи  және  онто- 

генездік дамуының неғұрлым кейін- 

гі  кезеңі  болып  табылады.  Сөздік-

логикалық  ойлаудың  құрылымында 

жалпылаулардың  алуан  түрлері  өз 

функцияларын атқарады.



СөЙЛЕУ  –  адамдардың  материал- 

дық өзгертуші іс-әрекеті процесінде 

тарихи тұрғыда қалыптасқан тіл ар- 

қылы болатын қарым-қатынас ныса- 

ны. С. қарым-қатынас мақсаты үшін 

не  (жеке  жағдайда)  өз  іс-әрекетін 

реттеу  және  бақылау  мақсаты  үшін 

(іштей  сөйлеу,  Эгоцентрлік  сөйлеу) 

хабарламаларды  туындату  және  қа- 

былдау  процестерін  қамтиды.  Пси- 

хология үшін, ең алдымен, адамның 

жоғарғы  психикалық  функциялары 

жүйесіндегі  орны,  оның  ойлаумен, 

санамен, жадпен, эмоциялармен бай- 

ланысы назар аудартады; бұл орайда, 

оның тұлғаның және іс-әрекеттің құ- 

рылымын  бейнелейтін  ерекшелікте- 

рі  ерекше  маңызды.  С.  іс-әрекеттің 

тұтас актісі (егер оның іс-әрекеттің, 

басқа  түрлерімен  жүзеге  аспайтын- 

дай арнайы мотивациясы болса) не- 

месе  сөйлеушілік  емес  қарекетке 

қамтылған сөздік қимылдар түріндегі 

көрінетін  сөйлеу  қызметі  деп  қа- 

растырылады.

С.  карекетінің  не  сөздік  қимылдың 

құрылымы  принципінде  кез  келген 

әрекеттің  құрылымымен  үйлеседі, 

яғни бағдарлану, жоспарлану (іштей 

бағдарламалану нысанында), жүзеге 

асу  және  бақылану  сатыларын  қам- 

тиды.  С.  әр  жолы  жаңадан  құрала- 

тын белсенді және динамикалық сөз- 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   718   719   720   721   722   723   724   725   ...   877




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет