-сурет. Геометриялық нивелирлеу

 
51 
Тригонометриялық  нивелирлеу  –  екі нүкте  арасындағы биіктікті 
анықтау,  а  нүктесінің  деңгейлік  бет  бағытымен  құралған  б  нүктесі 
арқылы  өтетін  сызықтың  катеттері  мен  ab  беткейінің  сызығы 
гипотенузасы  болып  келетін  үшбұрыштың  шешімдеріне  негізделеді. 
Жергілікті жердегі тригонометриялық нивелирлеу А және В нүктесінің 
арақашықтығын  өлшеуді  (өлшегіш  лента  немесе  дальномер)  және  α 
еңіс бұрышын қамтиды.  
Бастапқы  А  нүктесінде  тригонометриялық  нивелирлеу  жасау 
үшін  құралды  тік  дөңгелекті  етіп  орналастырады;  биіктігі 
анықталатын  екінші  В  нүктесінде  рейка  орналастырады.  әріптермен 
белгіленеді:  h  –  А  және  В  нүктелерінің  анықталатын  биіктігі,  Д  – 
ылдидың  горизонтальды  проекциясы,  і  –  құралдың  биіктігі,  КВ=L 
рейканы нысаналау биіктігі. 
Тригонометриялық  нивелирлеуді  түсіру  үшін  бастапқы  А 
нүктесіне вертикальды дөңгелегі бар құралды  орнату керек; екінші В 
нүктесіне нивелирлік рейканы орнатамыз.  
h  әрпімен  ізделініп  жаткан  А  және  В  арасындағы  биіктік,  D-
еңістін  горизонталь  проециясы,  і  –  құрал  биіктіг,  КВ=l.  Cуретте 
көрініп  тұрғандай,  h+l=KM+i,  осыдан  h=KM+i-l.  ОКМ  үшбұрышын 
арастыратын болсақ: KM= D•tgα, h= D•tgα+i-l. 
 

жүктеу/скачать 5,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: