1- дәріс. Аэроғарыштық әдістердің ерекшеліктері мен маңыздылығы
-10- дәріс. Суреттердің стереоскопиялық қасиеттері
жүктеу/скачать 1,69 Mb. Pdf көрінісі
|
Дәрістер
| 9-10- дәріс. Суреттердің стереоскопиялық қасиеттері
1 Стереоскопиялық қоссуреттер 2. Параллакс туралы түсінік 3. Стереофотограмметриялық құралдар 1. Стереоскопиялық қоссуреттер Әр түрлі нүктеден түсірілген бір үлескенің екі суретін, бір-ақ рет түсірілген суретпен салыстырғанда, жаңа ерекшеліктерін кӛруге болады – олар арқылы суретке түсірген жердің кӛлемді үлгісін алуға болады. Екі қоссуреттер арқылы, сол жердегі жазықты нысандардың тек кӛлемін ғана емес, сондай-ақ, олардың биіктігін және нүктелердің жер бетімен салыстырғанда биіктігін анықтауға болады. Суреттерді ӛндеуде адамның стереоскопиялық бинокулярлы кӛзі негізгі рӛлді атқарады. Адам бір нүктеге қарағанда, оның кӛздерінің ӛстері конвергенция бұрышы арқылы қиылысады. Оның кӛрсеткіші бойынша адам заттың қаншалықта алыс тұрғанын біледі. Егер де белгіленген нүктеден алыс немесе жақын екінші нүкте орналасса, онда кӛз торында сол нүкте орнынан жылжып кетеді де, оны физиологиялық параллакс δ деп атайды. Суреттің бедерлігі, созылымдылығы физиологиялық параллакстың бір нақты кӛрсеткіші бойынша сипатталады. Егер де ол 0,4 мм аумағы кӛрсеткіштен кӛп болса, онда нүкте екеу болып кӛрінеді де, оның стереоэффектісі бұзылады. Физиологиялық параллакстың ең аз кӛрсеткіші кезінде басқа нүкте белгіленген нүктеден жақын немесе одан әрі орналасқан сияқты болып кӛрінеді, басқаша айтқанда, орташа алғанда кӛрсеткіші 0,002 мм тең кеңістіктің тереңдігі сияқты сезім пайда болады. Бұл кӛрсеткішті стереоскопиялық кӛздің ӛткірлігі деп атайды. Кӛздің бинокулярлы стереоскопиялық сұлбасы және жасанды түрде стереоэффект алу Кеңістіктің тереңдігі сияқты сезімді табиғаттағы заттарды екі нүктеден түсірілген – стереоскопиялық қоссурет деп аталатын сол және оң фотосуретін қарағанда пайда болады. Жасанды стереоэффект сезімі пайда болу үшін, сол кӛзбен тек сол базис нүктесінен түсірілген суретті, ал оң кӛзбен – оң базис нүктесінен түсірілген суретті кӛру керек. Суреттерді стереоскопиялық түрде қарағанда кеңістіктегі сияқты образ (кӛлемді модель) 2-20 секундтан кейін пайда болады. Суреттердің стереоскопиялық эффектісі суреттерде жәй кӛзбен кішкене жаттыққаннан кейін жақсы кӛрінеді. Суреттерді стереоскоп, стереокӛзілдірік немесе басқа стереоқұралдар арқылы кӛрген дұрыс. 2. Параллакс туралы түсінік Стереоскоп арқылы алынған жер моделін ӛлшеуге, жер бетіндегі жеке нүктелердің арасындағы айырмашылықтарды, әр түрлі нысандардың биіктігін анықтауға болады. Мысалы, S 1 жағдайдан жерде А нүктесі суретке түсірілді, оның кӛрінісі – а 1 нүктесінде шағылысып шықты. Екінші сурет S 2 жағдайдан - А нүктесі - оң суретте а 2 нүктесінде шықты. Сәулелер (27- сурет), А нүктесінде бұрыш болып қиылысады, ол бұрышты А нүктесінің бұрыш параллаксы деп атайды. а 1 е 1 О О а 2 е 2 S 1 S 2 А h Е О 1 О 2 Биіктіктен түсірілген стереоскопиялық түсірімнің сызбасы. А нүктесінен басқа биіктікте орналасқан жердегі Е нүктесі басқа параллаксты бұрышпен кӛрінеді. Бұдан мынадай қорытынды шығаруға болады: әр түрлі биіктікте орналасқан жердегі нүктелердің бұрыш параллакстарының бір-бірінен айырмашылықтары бар. Егер де бұрыш параллакстарының айырмашылықтарын ӛлшесе, онда А және Е нүктелердің бір-бірінен қаншалықта биікте орналасқанын анықтауға болады. Тәжірибеде қосстерео суреттердегі бұрыш параллаксын сызықты параллакс ретінде ӛлшейді. а 1 е 1 О а 2 е 2 S Нүктелердің бұрыш және сызықты параллакстары Жоғарғы суреттегі сызбаның оң жағын ӛз-ӛзіне қарай параллельді бағытта жүктеу/скачать 1,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|