1- дәріс. Аэроғарыштық әдістердің ерекшеліктері мен маңыздылығы

2 - дәріс. Аэроғарыштық суреттер алынуының физикалық негіздері және 
табиғи жағдайлары 
 
1. Күн сәулесі және оның жер бетіндегі нысандармен шағылысуы 
2. Шағылысу индикатриса 
3. Спектрлі жарықтың коэффициенті 
4. Жердің табиғи және жасанды түрде сәулеленуі 
5. Атмосфераның сәулеленуге әсері 
Электромагниттік толқындарды ұзындығына (немесе жиілігіне) байланысты 
жіктелуі 
электромагниттік толқындардың спектрі
деп аталады
Спектрде әр түрлі сәуленің электромагниттік толқындарының ӛзіне тән орындары 
бар. Ультракүлгін және жарық сәуле толқындарының ұзындығы нанометрмен (нм) 
ӛлшенеді, инфрақызыл – микрометрмен (мкм), радиосәулелер – миллиметрмен, 

сантиметрмен, дециметрмен т.б. 1мм - 10 мкм - 10 км. ӛлшенеді. Ара қашықтық 
(дистанциялық) әдістерде қолданатын электромагниттік ауытқылар радиотолқындардың 
оптикалық (1мм<) және ультрақысқа (1мм>) бӛліктеріне жатады. Оптикалық толқындарға 
(0,001-1000 мкм) ультракүлгін (0,4 мкм<), кӛрінетін (0,4-0,8 мкм) және инфрақызыл (0,8-
1000 мкм) диапазондар жатады. 
Электромагниттік сәулеленудің табиғи кӛздерінен ең кеңінен таралған және 
зерттелген жылулық электромагниттік сәулелер. 
1. Күн сәулесі және оның жер бетіндегі нысандармен шағылысуы 
Күн, жер бетіне ӛте кең кӛлемде, электромагниттік толқындар спектрін жібереді 
(ультракүлгіннен радиотолқындарға дейін), бірақ атмосфера олардың тек ғана спектрлік 
интервалы 0,3 микрометрден 20 метрге дейінгі толқындарын жер бетіне ӛткізеді 
(энергияның ең кӛбі ұзындығы 0,5 мкм толқындарға келеді). 
Нысанға түсетін күн сәулесінің бір бӛлігі 
шағылысады
, кейбіреуін –нысан 
ӛзіне 
сіңіреді
, үшіншісі – нысанның 
ішінде таралады
, тӛртіншісі – 
нысаннан ӛтіп кетеді
.
Жер бетіндегі нысандардың оптикалық сипаттамасының ең маңыздылары болып 
тӛмендегілер саналады: 
1)
интегралды жарықтың коэффициенті 
r
ж
;
2)
жарықтық контраст; 
В
ж1
 
3)
спектрлі жарықтың коэффициенті; 
4)
шағылысу индикатрисасы. 
Интегралды жарықтың коэффициенті - 
r
ж
, құлаған сәулемен салыстырғандағы 
белгілі бағыт бойынша келетін шағылысқан сәуленің шамасы. Ол нысан 
жарықтығының 
В
ж
 
таза таралу (эталон) жарықтыққа 
В
жо
қарым-қатынасы арқылы 
анықталады. 
r
ж
=
æî
æ
Â
Â
Нысанның жарықтығы тіке күн сәулесінен, аспандағы сәуленің таралуынан 
және кӛрші нысандардан шағылысқан сәуледен құралады.
Нысанның жарықтығы тіке күн сәулесінің жарықтығынан, аспаннан таралу 
сәуледен және кӛрші нысандардан шағылысатын сәулелерден құралады.
Жарықтық контраст дегеніміз екі нысанның 
В
ж1
>В
ж2
жарықтарының 
ӛзгешіліктері. 
Ең ашық 
В
ж max
және ең қара 
В
жmin

жүктеу/скачать 1,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: