1- дәріс. Орман дақылдарын өндіру бойынша жалпы мәліметтер Мақсаты
Орманды қолдан өсірудің негізгі бағыттары
жүктеу/скачать 34,7 Kb.
|
1-3 дәріс
| 2. Орманды қолдан өсірудің негізгі бағыттары
Қолдан орман өсірудің негізгі бағыттары орманды молықтыру және орман өсіру олып табылады. Орманды молықтыру – бұл бұрын орманмен көмкерілген алаңдарда орман екпелерін өсіру. Мұндай алаңдарға, әдетте әр түрлі жастағы ағаштар кесілге, өртенген және көшеттер қурап қалған алаңдар жатады. Орман өсіру – бұл бұрын орман өспеген жерлерге орман екпелерін өсіру, орман өсіру тек қолдай, ағаш өсіру және отырғызу тәсілімен жүзеге асырылады. Орманды молықтыру кезінде өсірумен және отырғызумен қатар жекелеген тұқымдастарды табиғи жаңарту да пайдаланылуы, яғни ол аралас түрде жүргізілуі мүмкін. Аралас молықтырудың айрықша түрі екпе ағаш әдісімен құндылығы төмен ағаш тұқымдары мен бұталарды шаруашылықта бағалы екпелермен ауыстыру мақсатында жас екпелерді қайта құру болып табылады. Орманды молықтыру және орман өсіру кезінде орман екпелерін өсірудің 4 жүйесі пайдаланылуы мүмкін: бастапқы орман ағаштары; орман қолтығы екпеағаштары; ағаш кесілген және өртенген алаңдарда кейіннен орман дақылдарын отырғызу; бұрын орман болмаған алаңдарда ағаш өсіру. Бастапқы орман ағаштары – бұл таяу жылдары кесуге түсетін жетілген екпелерді аусытыру үшін егілетін дақылдар. Мұндай дақылдарды қалыптастыру жетілген, ал кейде толысқан екпелердің орнындағы алаңқайда басталады.Ағаштар кесілгеннен кейін алдын ала егілген екпелер толықтырып, нәтижесінде ашық алаңдарда егілетін тұтас екпе ағашатар жасалады. Олардың басымдығы сол, онда тұқымдардың қалаусыз ауысымының алды алынады, орман жағдайына қолайлы жағдайлар барынша пайдаланылады, екпеағаштарды отырғызу мен өсіруге кететін шығын төмендейді. Орман қолтығындағы екпеағаштарды тығыздығ төмен екпелердің өнімділігі мен орнықтылығын арттыру үшін егу ұсынылады. Әдетте оларды жасы екінші, кейде үшінші сыныптағы жас және орта жастағы алқа ағаштарда отырғызады. Өнімділікті арттырудан басқа орман қолықтары екпеағаштарының топырақты қорғау, су сақтау,алқа ағаштардың санитарлық-гигиеналық және сәндік қасиеттерін күшейтетін мелиративті маңызы бар, олар аңшылық-кәсіпшілік хайуанаттар дүниесінің жемдік қорын жақсартады. Бұл көзқарас бойынша жасыл аймақ және айрықша қорғалатын табиғи аймақтардың рекреациялық аймақтарында орман қолтығы екпе ағаштарын отырғазу пайдасы зор. Ағаштар кесілген және өртенген жерлерде кейіннен отырғызылатын екпеағаштар басты тұқымдармен молықпайтын немесе қанағаттанарлық түрде молықпайтын кеспеағаштардағы алқаағаштарды кескеннен кейін отырғызылып, өсіріледі. Олардың негізгі басымдығы барлық жұмыстарды механизациялау мүмкіндігі және құрамы мен құрылымы бойынша күрделі алқа ағаштар егу болып табылады. Бұрын орман болмаған алаңдарда орман өсіру. Екпеағаштар орманмен көмкерілмеген, орманды емес алқаптар – алаңқайларда, алаңдарда, бос жерлерде, аралық аралдық орманды далаларда т.б. егіледі. Орман екпеағаштары алаңының бұл санаты орман екпе ағаштарын егу жұмыстарына кешенді механизацияны барынша толық қолдануға мүмкіндік береді. Алайда, мұндай алаңдарды игеру кезінде ағаш кесу орындарын егжей-тегжейлі зерттеу және тұқымды іріктеуді негіздеу қажет болады. жүктеу/скачать 34,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|