1-2 сыныпта математика сабақтарында халық педагогикасының элементтерін пайдалану

Дидактиқалық мақсаты. Белгісіз санды және өрнектің мәнін табуға машықтандыру.

Қажетті құрал - жабдықтар. Белгісіз санды табуға арналған кесте, әріп өрнектер мен теңдеулер.

10	7		9		5	4	2	2	3	4	5
		8	6				2+5

Ойын мазмұны. Ойынға сынып толық қатысады. Кестедегі белгісіз сандардың орнында «ақсүйек» тығылып жатыр. Кім дұрыс шығарса, сол «ақсүйекті» табады. Дұрыс шығарылмаса, көрмей аттап кетеді. Кім «ақсүйекті», көп жинаса сол ұтады. «Ақсүйек» жинаған бала мадақталады. жеребе арқылы шешіледі. Ойынды солдан оңға қарай кез - келген отаудан орынсыз 1 құмалақ қалдырып, қалған барлық құмалақты түгелімен аласыз да, келесі отаудан әрбір отауға қолдағы құмалақ біткенше 1- 1-ден салып шығады. Содан ең соңғы құмалақ қарсы жақтың 1 отауына түсіп және ол отаудағы құмалақтар саны сіздің соңғы құмалақ түскенше тақ санда болса, сіздің құмалағыңыз ол отаудағы құмалақтар санын жұп жасаған жағдайда (10,12,14,8 т.с.с.) сіз сол құмалақтарды өз қазаныңызға алып қоюыңызға құқыңыз бар. Бүдан кейін жүріс кезегі қарсы жаққа келеді. Қарсы жақтың да сіздің тақ санды бір отауыңызға өзінің соңғы құмалағын өз қазанына алу болып табылады. Екі жақтың жасаған жүрістері 1 жүріске саналады. Жүріс жай және шабысты болып 2-ге бөлінеді. Жүріс кезінде қарсы жақтың 1 отауы «желінетін болса» оны «шабысты» жүріс дейді. Осы тәртіппен жүріс алма кезек келіп отырады.

Тақ санды құмалағы бар отауларды «ашық» немесе алып деп, жұп санды құмалағы бар отауларды «жабық» отаулар деп атайды. Ойыншылар мақсаты неғұрлым көп құмалақ алу.

Сондықтан ойын үстінде әрбір ойыншы өз отауларындағы құмалақтарды тақ жасап отыруға тырысады, тақ санды отауларға үздіксіз шабуыл жасалып отырады. Егер алғашқы 1 -2 жүрісте қарсы жақтың отауы түгелімен жұп «жабық» болса онда ойыншының мақсаты өз отауындағы құмалақтардың күшімен (оларды әрбір отауға тарату арқылы) жабық отауларды ашуға, сөйтіп келесі жүрістердің бірімен сол ашылған отаулардың біреуін алуға тырысды. Бұл кезде, әрине қорғаныс шараларында ұмытпау керек.

Тәрбие адам ғүмырын тұтас қамтығанымен, сәбилік алғашкы балалық, жастық шағында алған тәрбиесі оған туған ортасының психиқалық ерекшелігін сіңіруде шешуші роль атқарады. Сондықтан баланың отбасында алған тәлім - тәрбиесі оның қай ұлтқа жататынын анықтап қана қоймай, бүкіл өмір жолын анықтаушы бағдарына айналады.