1. Атауы: Аксолотльдің бауыры Бояуы: Гематоксилин-эозин. Х 400

Орналасуы: Эмбриондық дамудың екінші кезеңінде қалыптасатын ұрық-
гаструла.Әуелі-екі,кейін-үш ұрықтық жапырақшалы қабырғадан,ішіндегі қуысы-
гастроцельден және,әдетте,сыртқы ортамен байланыстыратын тесігі-
бластопордан тұрады. 
Анықтама:Гаструлляция-көп жасушалы организмдердің ұрықтық дамуының 
ерте кезеңдерінде жасушаларының күрделі орын ауыстыру-иммиграция арқылы 
жүретін процесс. 
Гаструлла-3 ұрықтық жапырақшалы қабырғадан. ішіндегі қуыс-гастроцельден 
және сыртқы ортамен байланыстыратын тесік бластопордан тұрады . 3 ұрықтық 
жапырақша:эктодерма, мезодерма, энтодермадан дамиды.
Оның 
сыртқысы эктодерма , ал ішкісі энтодерма деп аталады. Бұлар -алғашқы ұрық 
жапырақшалары. 
Гаструлланың аяқталу сатысы мезодерма 
Дамудың 13-тәулігінде ұрықтан тыс мезодерманы пайда болған қуыстар бірігіп, 
ұрықтан тыс целомға немесе хорион қуысына айналады. Бұл екі жапырақшаға 
бөлінеді: 
1)ұрықтан тыс соматикалық мезодерма;
2)сары уыз қапшығын қоршайтын спланхникалық мезодерма. 
Амниондық және сары уыз көпіршіктерін сыртынан қаптайтын ұрықтан тыс 
спланхникалық мезодерманы, цитотрофобластты іш жағынан төсейтін 
хариальды табақшаны және де ұрық пен трофобластты байланыстыратын 
дәнекер сабақшаны қалыптастырады.Олардан кейін инвагинацияланған 
эпибласттың көшкін жасушалары ұрықтың бас ұшына қарай және датеральды 
бағытта ығысып,эктодерма мен энтодерманы арасында орналасқан ұрықтық 
мезодерманы құрайды.Бұл кезде эпибласттың бас бөлігі пролиферацияға 
ұшырап , біріншілік түйіншекте жиақталады.Біріншіілік шұңқыр арқылы 
эпибласттың астына инвагинацияға ұшырағаннан кейін, олар мезодерманың бос 
орналасқан жасушалары арасында, ұрықтың краниальді бөлігіне қарай түтікше 
тәрізді бас өсіндісі түрде бағытталып хорданы қалыптастырды. 

жүктеу/скачать 8,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: