1. ҚАуіпті аймақтар мен қауіпсіздік қҰрылғыларын есептеу

жүктеу/скачать 56,63 Kb. бет 1/2 Дата 14.03.2023 өлшемі 56,63 Kb. #74351

1. ҚАУІПТІ АЙМАҚТАР МЕН ҚАУІПСІЗДІК ҚҰРЫЛҒЫЛАРЫН ЕСЕПТЕУ 1.1. Жалпы ережелер Қауіпті аймақ-бұл жұмыс істейтін қауіпті және (немесе) зиянды өндірістік факторға әсер етуі мүмкін кеңістік. Биіктікте орындалатын жұмыстар кезінде жұмыс алаңының астында орналасқан учаске қауіпті аймақ болып саналады; жүк көтергіш машиналардың (электрельфер, кран-балка) жұмысы кезінде қауіпті аймақ ілмектердің бірі үзілген кезде жүктің ықтимал ұшып кету қашықтығымен айқындалады. Жабдық жұмыс істеп тұрған кезде қауіп қозғалатын элементтердің айналасындағы кеңістікте локализацияланған: кескіш құрал, өңделген бөлшектер, беріліс, белдік және тізбекті беріліс, станоктардың, конвейерлердің жұмыс үстелдері және т. б. Кеңістіктегі қауіпті аймақтың өлшемдері тұрақты болуы мүмкін (роликтер, белбеу және шкив арасындағы аймақ) және ауыспалы (өңдеу режимі мен сипаты өзгерген кезде кесу аймағы, кесу құралын ауыстыру және т.б.). Қауіпті аймақтың болуы электр тогының соғу қаупімен, жылу, электромагниттік және иондаушы сәулеленудің әсерімен, шу, діріл, ультрадыбыстық, зиянды бу мен газдар, шаң, материалдың, құралдың ұшатын бөлшектерінен жарақат алу мүмкіндігімен, өңделген бөліктің кетуімен және т. б. байланысты болуы мүмкін. Технологиялық жабдықты жобалау және пайдалану кезінде адамның қауіпті аймақпен байланысу мүмкіндігін болдырмайтын немесе осы қауіпті төмендететін құрылғыларды қолдануды қарастыру қажет. Мақсаты, құрылымы және пайдалану ерекшеліктері бойынша технологиялық жабдықтардың алуан түрлілігіне қарамастан, оған жалпы қауіпсіздік талаптары қойылады, оларды сақтау жобалау кезінде оны пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Бұл талаптар МЕСТ 12.2.003 Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесінде тұжырымдалған. Өндірістік жабдықтың қауіпсіздігі: оның жұмыс істеу принциптерін, кинематикалық схемаларды, құрылымдық шешімдерді, жұмыс процестерінің параметрлерін дұрыс таңдау, әртүрлі қорғаныс құралдарын қолдану арқылы қамтамасыз етіледі. Қорғаныс құралдары, әдетте, көп функциялы болуы керек, яғни.бір уақытта бірнеше мәселені шешу. Сонымен, машиналар мен механизмдердің конструкциялары, станоктар қауіпті элементтердің қоршауын ғана емес, сонымен қатар олардың шу мен діріл деңгейін төмендетуді қамтамасыз етуі керек; кескіш құралдың қоршаулары сорғыш желдету жүйесімен біріктірілуі керек және т. б. Қорғау құралдарына қойылатын жалпы талаптар мыналар болып табылады: адам ағзасы үшін қоршаған сыртқы ортамен неғұрлым қолайлы арақатынастарды жасау; қорғаныш тиімділігінің жоғары дәрежесі; жабдық пен құралдың жеке ерекшеліктерін есепке алу; сенімділік; беріктік; машиналар мен механизмдерге қызмет көрсетудің ыңғайлылығы. Машиналар мен механизмдердің конструкцияларында қолданылатын барлық қорғаныс құралдарын жұмыс принципі бойынша: қоршау, қауіпсіздік, құлыптау, сигнал беру және арнайы деп бөлуге болады. Қорғаныс құралдары адамның қауіпті аймақта пайда болуына жол бермейді. Қоршау құрылғыларының құрылымдық шешімдері әртүрлі. Олар жабдықтың түріне, адамның жұмыс аймағында орналасуына, қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың ерекшелігіне байланысты. Қоршау құрылғылары Тұрақты, жылжымалы және портативті болуы мүмкін. Мысалы, стационарлық қоршау құрылғылары өңделетін бөлікті өткізіп жіберетіндей етіп жасалады, бірақ технологиялық саңылаудың кішкентай болуына байланысты жұмысшының қолын өткізбейді. Жылжымалы қоршаулар механизмнің жұмыс органдарымен бұғатталады және жұмыс операцияларын орындау кезінде (қауіпті сәттің басталуы) қауіпті аймаққа кіруді жабады. Тасымалды қоршаулар уақытша болып табылады. Олар жөндеу және жөндеу жұмыстарында қолданылады. Қоршау құрылғыларының конструкциясы мен материалы осы жабдықтың және технологиялық процестің ерекшеліктерімен айқындалады. Қоршаулар дәнекерленген немесе құйылған корпустар, қатты қатты қалқандар, қатты жақтаудағы торлар түрінде жасалады. Қоршаулар үшін материал ретінде металдар, пластмассалар, ағаш, органикалық шыны және т. б. қолданылады. Өңдеу кезінде ұшып кететін бөлшектердің жүктемелеріне төтеп беру үшін, жұмыс кезінде құлап кететін құралдар, өңделген бөліктердің ұшып кетуі мүмкін, қоршаулар жеткілікті берік және мықтап бекітілуі керек. Технологиялық жабдықты қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз етуде біліктерді, шыбықтарды және қауіптің ықтимал көздері болып табылатын басқа элементтерді тез тоқтатуға мүмкіндік беретін тежегіш техникасы маңызды рөл атқарады. Конструкциясы бойынша тежегіштер таспалы, тағанды, дискілі, жүктемеге төзімді, ортадан тепкіш және электрлік болып бөлінеді; әрекет ету сипаты бойынша – басқарылатын және автоматты болып бөлінеді. жүктеу/скачать 56,63 Kb. Достарыңызбен бөлісу: