1 билет Отандық тарихты оқудың тұжырымдамалық негіздері



бет22/83
Дата23.04.2023
өлшемі262,12 Kb.
#85783
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   83
Бірінші. МемлекетбасшысыныңжекелегенөкілдіктерінПарламентке беру. Президенттікбасқарунысанысақталаотырып, мемлекеттікбасқаружүйесіндегіпарламентаризмдікүшейтужөніндеұтымдышешімқабылданды. ƏңгіметұтастайбірқатарөкілеттіктердіПарламенттіңміндеттері мен жауапкершілігініңпайдасынақарайшынмəніндеқайтабөлужөнінде, басқашаайтқанда, президенттік-парламенттікбасқарунысанынаісжүзіндекөшутуралыболды.
Екінші. Президенттіңөзіпрезиденттікбасқарумерзімін 7 жылдан 5 жылғадейінқысқартуғабастамашылықжасады. Бұлмемлекетбасшысыныңдемократиялықұмтылыстарыныңдəйектілігінайғақтайды.
Үшінші. Парламент депутаттардыңүлкентобыбастамашылықеткентүзетудіқабылдады, соғансəйкесНұрсұлтанƏбішұлы Назарбаев Тұңғыш президент əріжалпығатанылғанұлттықкөшбасшыретіндеерекшеқұқыққаиеболып, Конституциядабелгіленгенекімерзімнентыс, əрине, баламалынегіздеМемлекетбасшысыныңлауазымынадауысқатүсумүмкіндігіналды. Конституцияның осы бабы бойыншадепутаттарқабылдағаншешім — сайлаушылардыңбасымкөпшілігініңпікірінбілдіретінісаясиөміріміздіңшындығы.Төртінші. Сайлаужүйесіндемократияландыру. Президент еліміздіңқоғамдық-саясидамуыныңнақтыжағдайларын, үрдістері мен серпінінескереотырып, депутаттардыңжартысынмажоритарлық, ал қалғанжартысынпропорционалдыжүйебойыншасайлаудыұсынған. Мемкомиссияныңұсыныстарыноданəрідамытатүскенінатапөтуорынды. ПрезиденттіңМəжілісдепутаттарыныңпропорционалдыжүйебойыншасайлауғакөшужөніндегіұсыныстарынеғұрлымнегіздіболыптабылады.
Бұл — демократияландырусаласындаілгерібасқанелеуліқадам, себебі, Мəжілісдепутаттарынпропорционалдыжүйебойыншасайлаупартиялардыңрөлін, тиісіншебіздіңқоғамныңелеулібөлігініңбелсенділігінарттыруғаберілген. Азаматтармемлекеттікбасқаруғанеғұрлымкөбірекқатысатынболды.
Бесінші. Мемлекеттіккомиссияның парламент санын 154 депутатқадейінұлғайтутуралыұсынысықабылданды. ЖоғарғызаңшығаруорганыныңосындайсандыққұрамыҚазақстанүшіноңтайлыболыптабылады. Сенаттыңқұрамыпрезиденттікквотаныарттыруесебінен 7-ден 15 депутатқадейінкөбейедіжəне де олардыңбірбөлігіендігіжердеконституциялықмəртебебекітіліпберілетінҚазақстанхалқыАссамблеясынантиістіконсультацияларалғаннанкейінтағайындалатынболды.Сенаттыңрөлі де елеулікүшейетүседі. Ендіжоғарыпалатаға «реттеушібилік» депаталатын функция беріледі, яғниолөкілеттіктерінмерзіміненбұрынтоқтатуғабайланыстытуындайтынМəжілістіңуақытшаболмауыкезеңіндебүкілпарламенттіңфункцияларынорындайтынболды.Қазірдіңөзінде бар өкілеттіктергеқосымшаСенатқаҰлттық банк төрағасылауазымынакандидатураныкелісуіқұқығыберілді.Парламент депутатыныңқандай да біримперативтікмандатпенбайланыстыболмайтындығытуралынорманыалыптастапдепутаттарқызметінеқатыстықағидаттымəселеболыптабылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   83




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет