1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар



бет172/177
Дата28.09.2024
өлшемі0,55 Mb.
#146048
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   177
Байланысты:
К К КІТАП ДЕБИЕТ (3)

Повесть (хикаят) – баяндау түрінде қарасөзбен жазылған көркем шығарманың түрі.Көлемі жағынан әңгімеден ұзақтау,романға жақындыу болады.Бірақ романдағыдай кат-кабат шиеленіскен оқиғалар тізбегі бола бемейді.Оқиғалар жинақы , сюжеттік желі негізінен бір арнада өрістейді, кейіпкерлер саны да аса көп болмайды.
Поэма – орта көлемді эпикалық түрге жататын, өмірде болған,не болуға тиіс күрделі құбалыстар мен келелі оқиғаларды,желілі эпикалық не лирикалық сипаттағы өлеңмен суреттейтін жанр.
Б)кең көлемді эпикалық жанрлар: роман эпопея
Роман – Романның түрлері:тариха роман,роман-эпопея,авантюралық роман,ғажайып оқиғалы роман, детектифті роман, психологиялық роман, тұрмыстық роман, педагогикалық роман,сатиралық роман,мемуарлық роман.
Эпопея – бүкіл бір дәуірді кеңінен қамтып бейнелейтін кең тынысты,сан-салалы эпикалық шығарма.(М.Әуезовтың «Абай жолы» шығармасы)
Дилогия – бір-бірімен жалғастырылып,бір идеялық ой-тұжырымдар негізінде жазылған, басты кейіпкерлері ортақ,композициялық тұрғыдан дербес екі шығармадан құралған көркем туынды, ал трилогия- үш кітаптан туратын шығарма.
2.Лирика – ақынның сезіімн, көңіл күйін ,қуанышы мен сүйінішін, арман-аңсарын, өмірге деегн көзқарасын.ішкі толғанысын,дүниетанымын сыр қып шертетін өлең.
Түрлері: саяси лирика,махаббат лирикасы,философиялық лирика, табиғат лирикасы,азаматтық лирика.
Арнау,ода,романс,пастораль, сонет,элегия,эпиталама, эпитафия,эпиграмма,идиллия да т.б. лирикалық шығармалар тобын құрайды.
Баллада(би әні) – орта ғасырларда роман елдерінің поэзиясында туып,қалыптасқан лириканың ерекше бір түрі,лироэпостық сипаттағы шағын сюжетті өлең.Мұнда ақын өзінің көңіл-күйін ,иқиғаға айналдыра суреттеп көрсетеді.Мазмұны көбінесе тарихи шындық,оқшау фантастикалық хал,ерлік әрекет болып келеді.Қазақ әдебиетінде баллада жазу дәстүрін С.Ерубаев бастаған.
Қазақ баллада жанрының көшбасшысы: (Қайнекей жармағанбетов)
Шағын сюжетті өлеңге тән атау: (Баллада)
3.Драма – сахнаға арналған,оқиғаны оған қатысушы кейіпкерлердің іс-әрекетін, көңіл-күйін көрсету арқылы баяндайтын әдеби шығарма. Оқиғасы сөздері және қимыл әрекеттері арқылы танылады.Қазақ драмасын ғалым, академик Р.Нұрғали үш салаға жіктеді:а)қаһармандық; ә)саяси-әлеуметтік; б)тариха-ғұмырнамалық.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   177




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет