1 дәріс. Философияның жалпы сипаттамасы



Pdf көрінісі
бет4/5
Дата14.09.2023
өлшемі0,87 Mb.
#107535
1   2   3   4   5
салалардың саласы
болып табылады
.


Философияның әмбебаптығы

Философияның әмбебаптығы оның барлық ғылымның мәнін
қамтып синтездейтінінен, барлық күрделі жүйенің өзегіне
бойлап, тамырына жетіп өзінде олардың бүкіл мәйегін, нәрін,
экстрактін тұндырып тұрғанынан көрінеді
.

Философтардың ой
-
тұжырымдары негізінде дүниетанымдық
мәселелер алға қойылып
,
оларға жауап ізделді
.
Мұндай
мәселелерді түсіндіру адамдар үшін өмірдің мағынасы
,
негізгі
мәні болып табылады
.


Философия пәні, мәселелері

Философия дүние мен адам туралы тұтас ілім ретінде өзіне мәнді
,
маңызды мәселелердің жиынтығын қоса қарастырады
.
Философия
адамзат
қоғамының
басты
құндылықтарының
жағымды
және
жағымсыз қатынастарын анықтайды
.
Философиялық білімнің негізгі
мәнісі оның екі жақтылығында
:

1.
Ол бір жағынан ғылым
:
пәні
,
әдістері
,
ұғымдық
-
категориялық
жүйесі
,
логикалық ойлау аппараты қалыптасқан
.

2.
Екінші жағынан
,
ғылым бола тұра таза күйдегі ғылыми білімді ғана
емес
,
тұтас интеграциялық білімді қамтиды
.
Осылайша ол әрі ғылым
,
әрі өнер
.
Ол трансценденттік мәселелер мен тіпті дінді де қамтиды
.

Философия
жалпы
адамзат
игерген
білімнің
теоретикалық
дүниетанымы ретінде көрінеді
.

Осылайша
,
философия рационалдық
,
жүйелілік
,
логикалық пен
теориялық зерделеуге негізделген дүниеге көзқарастың жоғарғы
деңгейі мен түрі


Философияның пәні, құрылымы
Философия пәні мынадай негізгі бөлімдерден құралады

1. Онтология (болмыс туралы ілім
); 
2. Гносеология (таным туралы ілім); 
3. Антропология (адам туралы ілім); 
4. Аксиология (құндылықтар туралы ілім) 
5. Этика (мораль туралы ілім)
6. Логика (ойлау заңдары туралы ілім) 
7. Эстетика (сұлулықтың заңдары мен канондары туралы ілім)


Философияның негізгі сұрағы

Философияның дәстүрлі негізгі сұрағы деп – ойлаудың болмысқа

болмыстың – ойлауға
(
санаға

қатынасы мәселесін айтады


Материя және сана (рух) – болмыстың қарама
-
қарсы және ажырамас
екі сипаты

Осыған байланысты философияның негізгі сұрағынан оның
екі – онтологиялық және гносеологиялық жақтары туындайды


Философияның негізгі сұрағының онтологиялық
(
болмыстық

жағы

«не бірінші: материя ма

әлде, сана ма?» деген сұрақпен беріледі


Философияның негізгі сұрағының гносеологиялық
(
танымдық

жағының мәні – «Дүние танып білуге бола ма

жоқ па?» 
-
деген сұрақ


Философияның негізгі сұрағына беретін жауаптарына қарай
онтологиялық тұрғыдан: материализм мен идеализм, ал 
гносеологиялық тұрғыдан: гностицизм мен агностицизм туындады
.


Философияның негізгі сұрағы

Сондай
-
ақ
:

Философияның негізгі сұрағының гносеологиялық жағына
қатысты мынадай бағыттар туындайды


Сенсуализм

(
латынның «
sensus
» 
-
сезім

– танымның негізгі көзі
және ақиқаттың өлшемі – сезімдер
(
түйсіктер

деп көрсететін
философиялық ағым


Эмпиризм
(«эмпирио» 
-
«сезімдік тәжірибе») 
-
білімнің қайнар
көзі – сезімдік тәжірибе деп түсінетін философиялық бағыт


Рационализм
(
латынның
ratio-
«ақыл» сөзінен

– ақиқат білім тек 
ақылда

тікелей ақылдан алынады және бұл сезім мен тәжірибеге
қатысты емес деген идеядан тұрады
.


Философияның негізгі әдістері
:
Философияның даму тарихында философиялық зерттеулердің іске асуының құралы саналатын
әдістер қалыптасқан

Философияны
ң ә
дістері

философиялы
қ
зерттеулерді
ң
к
ө
мегімен ж
ү
зеге асады

Философия 
ғ
ылымыны
ң
негізгі


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет