1 дәріс. Кіріспе ұғымдар. Статиканың аксиомалары. Тоғысатын күштер Дәрістің мазмұны

жүктеу/скачать 24,31 Kb.

бет	3/3
Дата	25.11.2023
өлшемі	24,31 Kb.
	#126665

1 2 3

Байланысты:
1 дәріс. Кіріспе ұғымдар. Статиканың аксиомалары. Тоғысатын күшт-emirsaba.org

Күштің өске проекциясы. Белгілі бағытталған түзу сызықты өс деп атайды. Күштің өске проекциясы деп, күш векторының ұштарынан өске түсірілген екі перпендикулярмен шектелген, өстің бағытталған кесіндісі аталады. Егер кесінді бағыты өстің оң бағытымен сəйкес келсе, күштің өске проекциясы оң таңбалы деп есептеледі. Егер кесінді бағыты өстің оң бағытына қарама-қарсы болса, күштің өске проекциясы теріс таңбалы делінеді.
_Fкүші мен Ox өсі берілген делік (I.1.8 а-сурет). _Fкүшінің Ох ^{өсіне проекциясы}ab ^{кесіндісімен кескінделген жəне}^ab^{проекция-}сы оң таңбалы.

а-суретте көрсетілгендей,

^AC^^Fcos^, олай болса
F_x ab ^{, ал }^ABC
ұшбұрышынан

^Fx^^Fcos^. (I.1.1)
Сонымен, күштің өске проекиясының шамасы осы күштің модулін өстің оң бағыты мен күштің бағыты арасындағы бұрыштың косинусына көбейткенге тең.
Егер күш пен өстің оң бағыты арасындағы бұрыш сүйір болса, (I.1.1) өрнегі күштің проекциясы оң таңбалы болатынын көрсетеді.

-сурет

Егер күш векторының өстің оң бағытымен жасайтын бұрышы доғал болса, күштің проекциясы теріс таңбалы болады, яғни

^   
2
болса, онда (I.1.8 b-сурет)
^F¹^x^^F¹^cos^{ }^F¹^cos^{  } ^{ }^F¹^cos^
Егер күш берілген өске параллель болса, онда оның проекциясы сəйкес таңбамен алынған күштің модуліне тең (I.1.8, c,

d-сурет), яғни
F₃_x F₃.
F₂_x F₂,

- сурет

Егер күш берілген өске перпендикуляр болса, онда оның проекциясы нөлге тең (I.1.8, e-сурет), яғни
F₄_x F₄cos90^  0.
^xOyжазықтықтың А ^{нүктесіне түсірілген}F ^кү-

^шінOx ^жəне^Oy^{өстеріне проекциялайық.}F ^{күші мен оның}^Fx
^жəнеF_y^{проекциялары I.1.9-суретте көрсетілген}
F_x Fcos , ^F_y^^Fcos^.
Егер күштің өзара перпендикуляр F_xжəне ^F_yекі проекциясының шамалары белгілі болса, күштің модулі мен күш векторының бағытын

^{анықтауға болады. Ол үшін}ABC
күштің модулі
үшбұрышын қарастырсақ, онда

F 
Ал күштің бағыттауыш косинустары
. (I.1.2)

cos  ^Fx,
cos  ^Fy.
(I.1.3)

F F

F ^{күшін координат өстеріне параллель екі}F_x^жəне^F_y^{күштерінің}тең əсерлі күші іспетті қарастыруға болатынын атап өтуге болады

^{(I.1.9-сурет).}F ^{күшінің құраушы күштері}

^F_xжəне F_y
векторлық

^{шама болып, күштің проекциялары}F_x^пен^Fy^{алгебралық шама}
болғандықтан, күштің құраушылары мен проекциялары бір-бірінен өзгеше шамалар болып табылады.
http://emirsaba.org

жүктеу/скачать 24,31 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3