10.Тотығу-тотықсыздану реакцияларын катализдейтін коферменттерге (FAD, FMN, аскорбинқышқылына) сипаттама беріңіз.
ФМН және ФАД коферменттерітотығу-тотықсыздану реакцияларына қатысатын флавин ферменттерінің құрамына кіреді.
ФМН (FMN) және ФАД (FAD) (2, см. с. 86) флавинко ферменттері дегидрогеназдарда, оксидаздарда және монооксигеназаларда табылды. Әдетте екі қосылым да ферментермен байланысты. Екі коферменттің белсенді тобы екі электрон мен екі Протонды қайта қалпына келтіру кезінде қабылдай алатын үш сақинадан тұратын жүйеден тұратын флавин (изоаллоксазин) болып табылады. ФМН-да флавинге фосфорланған полиолрибит қосылған. ФАД АМФ байланысты ФМН тұрады. Екіқосылым да функционалдыжақынкоферменттерболыптабылады.
ФАД- флавинадениндинуклеотиджәне ФМН- флавинмононуклеотид.
Оларәртүрліапоферменттерменбайланысады да, флавопротеиндіферменттер-флавиндікдегидрогеназатүзеді. Қазіогі кезде флавопротеиндердің саны 80дей жәнеолардыңкөбінде ФАД бар.ФАД және ФМН активтібөлігі рибофлавин (В2 витамині), ондаизоаллоксазинсақинасы бар.ФМН коферментінің ФАД танайырмашылығы - лныңаденилдінуклеотидіболмайды, В2 витаминіқұрамындағырибитолдыңалғашқыспирттітобымен фосфат этерификацияланады.Флавиндікдегидрогеназа (белок - ФАД) сутегі атомын бөліп алу жолымен (екі протон мен екі электрон) субстраты тотықтырады, бұл кезде кофермент ФАД-Н2 (белок - ФАД-Н2) айналады.
*Аскорбинқышқылы (С витамині)* - адам мен жануарлар организмдеріндегі тотығу-тотықсыздану процестерін реттеп, организмнің түрлі ауруларға қарсы түру қабілетін күшейтетін, суда еритін витамин. Аскорбинқышқылы өсімдіктер мен кейбір жануарлар организмдерінде түзіледі. Витамин С көптеген өсімдіктерде, қымызда (биесүтінде) көпболады. С витаминінің адам организмінде жетіспеуі құрқұлақ ауруынашалдықтырады.